Wyniki funduszy inwestycyjnych (wrzesień 2025) – metale szlachetne w roli głównej

Wrzesień, który w giełdowym kalendarzu uchodzi za najtrudniejszy miesiąc roku, tym razem zrobił niedźwiedziom figla. Najlepszy od kilkunastu lat wrzesień na Wall Street i rekordowe ceny złota sprawiły, że wiele funduszy mogło pochwalić się solidnymi, niekiedy wręcz spektakularnymi stopami zwrotu. W sumie grubo ponad 90 proc. krajowych i luksemburskich funduszy inwestycyjnych (w PLN) wypracowała we wrześniu dodatnie wyniki. Strat w ujęciu średnim nie zanotowano w żadnej grupie. Najwięcej zyskały fundusze akcji zagranicznych sektora metali szlachetnych (+19,4). Najpopularniejsze wśród Polaków fundusze dłużne polskie również nie zawiodły inwestorów, kolejny miesiąc z rzędu zyskując średnio od 0,4 do 0,6 proc.

Reklama

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Akcje górników rozbiły bank

We wrześniu złoto wybiło się z dotychczasowego przedziału 3,2-3,45 tys. USD za uncję i podrożało do  rekordowych 3 865 USD, co oznacza już blisko 50-proc. wzrost od początku roku. Według analityków Goldman Sachs za tym ruchem stoi nie tylko tradycyjny popyt ze strony banków centralnych, ale też niespodziewanie silne zakupy inwestorów prywatnych poprzez ETF-y – wrześniowe napływy były sześciokrotnie wyższe od prognoz banku. To sugeruje, że inwestorzy zaczynają realnie dywersyfikować portfele w stronę złota, traktując je jako zabezpieczenie wobec ryzyk makro i politycznych. Goldman podtrzymuje prognozę wzrostu cen do 4 000 USD za uncję w połowie 2026 r. i 4 300 USD na koniec tego roku, wskazując na dodatkowy potencjał, jeśli trend napływu kapitału ze strony inwestorów prywatnych utrzyma się. Wzrosty nie ominęły także srebra, które – w odróżnieniu od złota – ma też szerokie zastosowanie przemysłowe, m.in. w fotowoltaice i elektronice. 

W efekcie wrzesień był bardzo udanym miesiącem dla inwestujących w fundusze rynku metali szlachetnych, które w ujęciu średnim zarobiły 15 proc. To więcej niż zyskały średnio w całym 2024 r. (+12,7 proc.). W ujęciu od początku roku średnie stopy zwrotu w tej grupie produktów sięgają już +50 proc. We wrześniu liderem został Superfund Silver Powiązany SFIO kat. Standardowa, który łączy inwestycje w srebro ze strategią managed futures. Takie podejście przyniosło przez ostatni miesiąc aż 27 proc. zysku. Drugi na podium stanął Ipopema Złota i Metali Szlachetnych, zyskują 15 proc. Najmniej zarobili klienci QUERCUS Gold (+10,3 proc.)

Wysoka cena złota (i srebra) przy stosunkowo stałych kosztach wydobycia zwiększa też marże i przepływy pieniężne górników. Według analizy U.S. Global ETFs typowe całkowite koszty utrzymania w przypadku złota wynoszą 1 080-1 220 USD/oz, a przy cenie kruszcu znacznie powyżej 3 800 USD/oz spółki generują rekordowe marże, finansując dywidendy i skupy akcji. W efekcie wrzesień 2025 r. okazał się wyjątkowo udany dla górników i funduszy w nie inwestujących. W ujęciu średnim fundusze akcji zagranicznych sektora metali szlachetnych zarobiły aż +19,4 proc. Licząc od początku roku zyski przekraczają już średnio 100 proc. Wszystko wskazuje więc na to, że będzie to najlepszy rok w historii tej grupy produktów. Ostatni raz tak wysokie zyski notowały one w 2019 r. (+55 proc.) i 2020 r. (+32 proc.) 

Liderem wśród krajowych funduszy akcji górników jest Esaliens Złota i Metali Szlachetnych, który zyskał we wrześniu 21,4 proc. To jednak master-feeder, którego funduszem źródłowym jest Franklin Gold and Precious Metals Fund. Co ciekawe, ten ostatni jest dostępny w bezpośredniej sprzedaży w Polsce, i to w dodatku w PLN-hedged. Inwestorzy, którzy posiadają fundusz Franklin Gold and Precious Metals Fund N (Acc) (PLN) (hedged) zyskali we wrześniu o 2,3 pkt proc. więcej. Różnica zapewne wynika z kosztów polskiego funduszu (opłata za zarządzanie w Esaliens to ok. 2 proc.).

Wśród luksemburskich funduszy liderem został Schroder ISF Global Gold A (Acc) (PLN) (hedged), który zarobił ponad 25 proc.

Chińskie akcje górują, Indie w odstawce

Największym motorem zysków w Azji pozostają Chiny. Mimo mieszanych sygnałów gospodarczych – spowolnienia w usługach przy jednoczesnej poprawie wskaźników w przemyśle – lokalny rynek A-share kontynuował dynamiczny rajd. Za zwyżkami stoi przede wszystkim rosnący entuzjazm inwestorów detalicznych, którzy z nową siłą wrócili na parkiet, licząc na wsparcie ze strony rządu i kolejne działania stymulacyjne. Władze w Pekinie dodatkowo otworzyły rynek opcji akcji dla zagranicznych inwestorów, co zwiększyło atrakcyjność chińskich spółek dla kapitału międzynarodowego.

Analitycy zwracają uwagę, że tempo wzrostu notowań coraz bardziej wyprzedza fundamenty gospodarcze, co rodzi pytania o trwałość hossy. Na razie jednak inwestorzy wolą patrzeć na rosnące kursy. Efekt był widoczny w wynikach funduszy – Allianz China A-Shares zyskał we wrześniu 7,8 proc., kolejny miesiąc z rzędu osiągając najlepszy rezultat w grupie, gdzie średnia stopa zwrotu sięgnęła 6 proc. Przypomnijmy, że w sierpniu fundusz ten zarobił aż +16 proc., a przez ostatnie 3 miesiące ponad 30 proc.

Wrzesień nie był łaskawy dla indyjskiego rynku akcji. Zagraniczni inwestorzy wycofali z niego aż 2,7 mld USD, co tylko pogłębiło trwający od początku roku trend odpływów – łącznie sięgających już blisko 18 mld USD. Presja sprzedażowa była szczególnie widoczna w końcówce miesiąca. Na nastroje negatywnie wpłynęły decyzje władz USA o ograniczeniu wiz H-1B oraz wprowadzeniu ceł na leki markowe, co uderzyło w dwa strategiczne dla indyjskiej giełdy sektory – IT i farmaceutyczny. Dodatkowym balastem były wahania kursu rupii i obawy o przyszłość polityki handlowej między Waszyngtonem a New Delhi. 

Nie brakuje jednak głosów, że przecena otwiera pole do odbicia – HSBC podniósł we wrześniu rekomendację dla indyjskich akcji do poziomu overweight, wskazując na relatywnie atrakcyjne wyceny. Na razie jednak fundusze skoncentrowane na Indiach znalazły się w gronie najsłabszych. Allianz India Equity stracił we wrześniu 1,7 proc., a mieszany Investor Indie i Chiny zyskał jedynie 3,8 proc., wyraźnie odstając od funduszy czysto chińskich. To pokazuje, że ekspozycja na Indie w obecnych warunkach była wyraźnym obciążeniem dla wyników.

Również Turcja przypomniała inwestorom o swojej reputacji rynku wysokiego ryzyka. Indeks w Stambule borykał się z presją wynikającą z osłabienia liry, uporczywej inflacji i niestabilności politycznej, które czynią tureckie akcje wyjątkowo podatnymi na wahania nastrojów. Dodatkowo globalne przepływy kapitału, które w przypadku rynków wschodzących często potrafią szybko zmieniać kierunek, w Turcji odbijają się szczególnie mocno. We wrześniu odczuł to Investor Turcja, który stracił 1,8 proc. Od początku roku fundusz jest 11 proc. pod kreską.

Na Wall Street znów rekordy

Wrzesień przyniósł inwestorom na Wall Street najlepsze wyniki od 15 lat. Wbrew statystyce, tym razem indeksy zanotowały mocne wzrosty – S&P 500 zyskał 3,5 proc., a Nasdaq 5,6 proc. Co więcej, po raz pierwszy od czterech lat rekord ustanowił Russell 2000, barometr małych i średnich spółek. Jego wybicie miało wymiar psychologiczny, bo sugeruje, że inwestorzy zaczęli patrzeć szerzej niż tylko na kilku gigantów z S&P 500 i Nasdaq, którzy dotąd decydowali o nastrojach na Wall Street. 

W takich warunkach krajowe fundusze akcji amerykańskich radziły sobie nieźle - zarobiły średnio 2,8 proc. Najlepszy wynik osiągnął Esaliens Spółek Innowacyjnych (+3,8 proc.), tuż za nim uplasowały się inPZU Akcje Amerykańskie O (+3,7 proc.) i Beta ETF S&P 500 PLN-Hedged Portfelowy FIZ (Acc) (PLN) (+3,6 proc.). Fundusze indeksowe i te silniej powiązane z szerokim rynkiem radziły sobie więc najlepiej. Słabsze rezultaty zaprezentowały PKO Akcji Małych i Średnich Spółek oraz Esaliens Małych Spółek Amerykańskich, bo zarobiły poniżej średniej, odpowiednio +1,9 proc. i +2,7 proc.

Fundusze luksemburskie prezentowały podobny obraz. Najwięcej zyskał Fidelity S&P 500 Index Fund (hedged) (+3,6 proc.), a słabsze rezultaty odnotowały aktywnie zarządzane strategie, jak JPM US Select Equity Plus (+1,9 proc.) czy Fidelity Funds America Fund A (Acc) (PLN) (hedged) (+1,0 proc.). Rozpiętość wyników była jednak większa niż wśród krajowych funduszy, co pokazuje, że selekcja strategii miała znaczenie. 

Na GPW odbicie po sierpniowym tąpnięciu

Warszawska giełda podniosła się po gwałtownym spadku z sierpnia, kiedy rynek straszyła zapowiedź wyższego CIT dla banków. WIG wzrósł o 1,5 proc., a WIG20 TR o 1,9 proc. Najlepsze nastroje panowały w segmencie małych spółek – sWIG80 TR zyskał 3,1 proc. Jedynym indeksem pod kreską był mWIG40 TR (-0,3 proc.). Problemem pozostawał sektor bankowy – WIG-Banki spadł o kolejne -1,9 proc., co ograniczało wyniki wielu strategii. Z drugiej strony, mocne wzrosty zaliczyły KGHM, Pepco, CD Projekt czy CCC.W efekcie fundusze akcji polskich uniwersalnych zakończyły wrzesień średnio +0,7 proc. na plusie, a fundusze małych i średnich spółek zyskały średnio +0,5 proc. To wartości skromniejsze niż na głównych rynkach światowych, ale po sierpniowej stracie (fundusze akcji polskich -2 proc.) nawet niewielki plus był powodem do poprawy nastrojów.

Liderem został Esaliens Małych i Średnich Spółek (+4,9 proc.), wysoko znalazły się też Rockbridge Neo Akcji Małych Spółek (+3,5 proc.) oraz ETF od Bety na sWIG80TR (+3,1 proc.). Wśród strategii uniwersalnych” najlepsze stopy zwrotu pokazał PZU Akcji Polskich (+3,1 proc.). Po słabszej stronie znalazły się Skarbiec Małych i Średnich Spółek (-1,6 proc.) i Ipopema Małych i Średnich Spółek (-1,1 proc.).

Obligacje: stabilizacja i skromne zyski

We wrześniu wszystkie grupy funduszy dłużnych zakończyły miesiąc na plusie, co oznacza, że te najbardziej popularne produkty w portfelach Polaków dorzuciły kolejną, niewielką cegiełkę do tegorocznych zysków. Najlepiej w ujęciu średnim wypadły fundusze globalnych obligacji korporacyjnych, które zarobiły średnio 1,2 proc. Nieco skromniej zaprezentowały się fundusze polskich obligacji skarbowych i uniwersalne – odpowiednio – 0,6 proc. i 0,5 proc. Krajowe fundusze obligacji firm zyskały w tym czasie 0,5 proc.

Wśród strategii skarbowych najwyżej w tabeli znalazł się Generali Obligacje Aktywny (+1 proc.), solidnie wypadł też Pekao Dłużny Aktywny (+0,8 proc.). Ten ostatni zarobił tyle, ile lider w grupie polskich papierów korporacyjnych - PZU Dłużny Korporacyjny. Stratę (symboliczną) w segmencie funduszy dłużnych polskich zanotował jedynie Eques Obligacji Uniwersalny (-0,1 proc.).

Na rynkach zagranicznych wrzesień należał do funduszy stawiających na obligacje rynków wschodzących i bardziej ryzykowne segmenty globalnego długu. Najlepiej wypadł BNP Paribas Globalny Obligacji Zamiennych, który zyskał 3,8 proc. oraz Allianz Obligacji Ultra Długoterminowych 2,6 proc.. Dobrze zachował się też dług rynków wschodzących (zwłaszcza w lokalnych walutach), gdzie liderem został Generali Obligacje: Globalne Rynki Wschodzące 2,2 proc. 

Słabiej radziły sobie strategie amerykańskie – średnia dla funduszy dłużnych USA wyniosła jedynie 0,2 proc., a część zakończyła miesiąc pod kreską (Pekao Obligacji Rządu Amerykańskiego -0,3 proc., PKO Papierów Dłużnych USD -0,6 proc.).

W przypadku funduszy luksemburskich największy zarobek wypracował we wrześniu Schroder ISF Asian Convertible Bond A1 (Acc) (PLN) (hedged) - ponad 6 proc.