Jak pomnażać pieniądze w planie emerytalnym?

Na co zwracasz uwagę?

Jeżeli wyrażasz powyższe obawy, czy to znaczy, że powinieneś/powinnaś wybrać opcję pożyczenia pieniędzy bankowi na z góry określony procent lub nabyć obligacje skarbowe – zdecydować się na przysłowiowego wróbla w garści zamiast gołębia na dachu? Niekoniecznie.

Reklama

„Niepewność” inwestycji i „gwarantowane” odsetki na lokacie bankowej wcale nie muszą być takie, jakimi nam się wydają. Po pierwsze niepewność otwiera nam możliwości, których osiągnięcie może stanowić dla nas podstawę sukcesu. Natomiast gwarancje nie zabezpieczają nas przed niektórymi ryzykami. Co więcej – mogą nas sporo kosztować.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Gdy inwestujemy oszczędności, ostateczny rezultat pozostaje niewiadomy – gołąb znajduje się na dachu. Często nasza uwaga skupiona jest na ryzyku poniesienia straty, na tym, że gołąb może odlecieć. To jedna z opcji, jeden koniec kija. Jest też oczywiście drugi. Niewiadoma ostatecznego rezultatu, ryzyko inwestycyjne, oznacza także możliwość osiągnięcia wysokiego wzrostu wartości odłożonych środków: posiadania w garści (na emeryturze) tłustego gołębia zamiast malutkiego wróbelka.

Mierz siły na zamiary

Do czego powinniśmy dążyć: Zadowolić się malutkim, ale pewnym wróbelkiem, czy może spróbować złowić o wiele większą zdobycz? Większość specjalistów zaleca, aby przy wyborze rodzaju lokaty brać pod uwagę to, jakie mamy doświadczenie w inwestowaniu pieniędzy, swój wiek, indywidualną wrażliwość na okresowe wahania inwestowanych oszczędności i kilka innych mniej ważnych czynników. Jako pomoc instytucje finansowe oferują nam specjalne ankiety do wypełnienia – badające nasze predyspozycje, nasz profil inwestycyjny. Po ich analizie przez doradcę dowiadujesz się, że jesteś inwestorem konserwatywnym, umiarkowanym lub dynamicznym. Uzyskany w ankiecie wynik ma stanowić klucz do odpowiedzi na postawione wyżej pytanie.

Profil inwestycyjny to za mało

Twój indywidualny profil inwestycyjny to bardzo ważne kryterium, ale w mojej opinii nie najważniejsze. Czasami nawet bez znaczenia. W jakich sytuacjach? W przypadku planów emerytalnych. Z co najmniej kilku powodów.

Po pierwsze, inwestycję rozpoczynasz od niewielkich kwot. Jeżeli w pierwszym roku wpłacisz do planu emerytalnego nawet 5 lub 10 tysięcy, to i tak ta wpłata będzie stanowiła zaledwie kilka procent docelowej kwoty inwestycji: przy horyzoncie czasowym 20 lat – 5%, a przy 30 latach oszczędzania – około 3%. Oczywiście im mniejszą kwotę odłożysz w pierwszym roku, tym Twoja wrażliwość na wahania jej bieżącej wartości będzie niższa. Przyjmijmy, że Twój profil inwestycyjny okaże się wyjątkowo konserwatywny, a nadto, że planujesz co miesiąc odkładać 250 zł przez 30 lat. W takiej sytuacji możesz być pewien, że Twoja wrażliwość na ewentualne głębokie spadki w pierwszych 2–3 latach wnoszenia wpłat do funduszu akcji w planie emerytalnym będzie wielokrotnie niższa w porównaniu do stresów i dylematów najbardziej agresywnego inwestora z dziesięciokrotnie wyższą kwotą inwestycji. Twoja wrażliwość będzie jeszcze niższa w planie finansowanym (PPE) lub współfinansowanym (PPK) przez pracodawcę.

Po drugie, gdy już zgromadzisz w planie emerytalnym na tyle duży kapitał, by z uwagą i troską obserwować, co się dzieje na giełdzie, minie co najmniej kilka lat. Z moich obserwacji wynika, że dopiero przy kwocie około 30–50 tysięcy złotych zaczynamy śledzić bieżącą wycenę kapitału gromadzonego z myślą o emeryturze.

Masz więc przed sobą około 10 lat spokoju! Co więcej, tak duży upływ czasu spowoduje, że Twój profil inwestycyjny będzie zapewne zupełnie inny niż ten, jaki miałeś/miałaś w momencie zakładania planu – jaki masz dzisiaj.

A gdy potrzebujesz gołębia?

I jest jeszcze trzeci powód, według mnie najważniejszy. Nigdy nie spotkałem inwestora, który nie miałby obaw przed tym, że gołąb odleci. Jak wiemy, część osób rezygnuje z wróbelka i próbuje zapolować na gołębia.

Dlaczego? Bo oprócz „osobowości inwestycyjnej” liczą się także nasze oczekiwania dotyczące przyszłego wzrostu wartości odkładanych pieniędzy – odpowiedź na pytanie: czy „do szczęścia” potrzebny jest mi gołąb, czy wystarczy mały wróbelek?

W planie emerytalnym możesz dość łatwo określić cel inwestycyjny – czyli to, jakiej kwoty potrzebujesz, aby czuć się bezpiecznie na emeryturze – który staje się tym samym najważniejszym kryterium wyboru sposobu lokowania oszczędności.

Jeżeli osiągnięcie oczekiwanego dodatku do emerytury wymaga odpowiednio wysokiej stopy zwrotu, a dodatkowo okaże się, że szanse na inwestycyjny sukces są wyższe niż porażka, to nie masz wyjścia: musisz podjąć ryzyko inwestycyjne.

Oczywiście Twój ostateczny wniosek może być też zupełnie inny: Planuję wnosić wysokie wpłaty do planu emerytalnego, decyzję podjąłem/podjęłam odpowiednio wcześnie i tym samym „do szczęścia” (do osiągnięcia planowanego dodatku do emerytury) wystarczy mi wróbelek (niska stopa zwrotu). Nie będę więc narażać swoich oszczędności na ryzyko inwestycyjne – nawet wówczas, gdy okaże się, że mój profil inwestycyjny i długi horyzont czasowy sugeruje wybór funduszu akcji o bardzo wysokim potencjale wzrostu.