ESG w instytucjach finansowych – pierwszy duży krok za nami

Od kilkunastu lat rośnie zainteresowanie inwestowaniem w zgodzie z ESG. Inwestorzy coraz częściej wybierają produkty inwestycyjne mające pozytywny wpływ na świat, czyli uwzględniające czynniki środowiskowe, społeczne oraz zasady ładu korporacyjnego (Environmental, Social, Governance). Według raportu opracowanego przez Investthink „Rynek ESG ze szczególnym uwzględnieniem ryzyk klimatycznych. Wstęp do dyskusji”, na świecie około 25% inwestycji na rynku kapitałowym stanowią inwestycje zgodne z duchem ESG, a w Europie - aż 50%. Największa dynamika takich inwestycji jest w USA, gdzie wynosi około 30–40% rocznie. Pandemia COVID-19 jeszcze przyspieszyła ten trend.

Reklama

Przeczytaj także: Odpowiedzialne inwestycje ESG a polskie fundusze

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Idee zrównoważonego rozwoju promują m.in. organy regulacyjne w Europie, które pracują nad przepisami wymuszającymi konkretne działania w tym zakresie. Plan działania ma na celu przekierowanie przepływów kapitału w kierunku inwestycji zrównoważonego rozwoju, poprzez wspieranie m.in. przejrzystości działań w finansach i działalności gospodarczej. W 2019 r. Komisja Europejska ogłosiła tzw. Zielony Ład, a jednym z efektów prac legislacyjnych było Rozporządzenie SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation) Parlamentu Europejskiego i Rady (UE).

Rozporządzenie to ma na celu zwiększenie przejrzystości w zakresie zrównoważonego rozwoju, zapobieganie „zielonemu praniu” i umożliwianie porównań w celu podjęcia zrównoważonych decyzji inwestycyjnych. Obowiązuje od 10 marca tego roku, a pełne wdrożenie potrwa co najmniej do końca 2022 r.

Co firmy muszą ujawnić?

Rozporządzenie SFDR obejmuje podmioty oferujące produkty inwestycyjne i świadczące usługi doradztwa inwestycyjnego, w szczególności zarządzających funduszami. Nakłada ono na nich obowiązki ujawniania na swoich stronach internetowych różnych niefinansowych informacji dotyczących działań w zakresie zrównoważonego rozwoju zarówno na poziomie jednostki, jak i oferowanych produktów.

Od 10 marca na stronach tych instytucji powinniśmy znaleźć informacje:

• w jaki sposób instytucje uwzględniają ryzyka dla zrównoważonego rozwoju w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych,
• spójne dostosowanie polityki wynagrodzeń do celów zrównoważonego rozwoju,
• negatywny wpływ podjętych decyzji inwestycyjnych na czynniki zrównoważonego rozwoju.

Informacje na temat negatywnego wpływu decyzji inwestycyjnych na zrównoważony rozwój muszą ujawniać obowiązkowo największe instytucje zatrudniające min. 500 pracowników. Pozostałe mogą ich nie publikować, ale muszą wytłumaczyć, dlaczego tego nie robią.

Co znajdziemy w dokumentach?

Na stronach TFI, PTE, ubezpieczycieli oferujących produkty inwestycyjne czy stronach dystrybutorów funduszy pojawiły się już pierwsze informacje dotyczące działań w zakresie zrównoważonego rozwoju. Znajdziemy je w dodanych zakładkach o różnych nazwach, najczęściej są to: „SFDR” (PKO TFI), „ESG” (Generali Investments TFI), „Zrównoważony rozwój” (Pekao TFI, NN Investment Partners TFI, Caspar TFI), „Odpowiedzialny biznes” (Santander TFI, TFI PZU).

Lektura opublikowanych dokumentów nie jest łatwa (jest ich sporo, sporo też w nich prawniczego żargonu), ale dostarcza szereg ciekawych informacji. Widać, że wiele instytucji poważnie podeszło do tematu, opisując szereg różnych działań zmierzających do bardziej zrównoważonego działania. Niektóre instytucje wdrożyły skomplikowane procedury wyboru i analizy spółek spełniających wymagania ESG (jak NN IP TFI), inne poinformowały, że są w trakcie ich wdrażania. Niektóre instytucje przedstawiły różne działania, które same podejmują, by dbać o zrównoważony rozwój.

To pierwsza faza SFDR. W drugiej fazie uczestnicy rynku będą musieli wdrożyć przepisy zawierające więcej szczegółów na temat treści, metodologii i prezentacji ujawnień, na przykład wskaźników związanych z klimatem lub wskaźników dotyczących praw człowieka - tak zwane informacje Poziomu 2. Raport końcowy zawierający projekt wymagań (RTS) został opublikowany 4 lutego 2021 r., oczekuje się, że zostanie zatwierdzony, a następnie wdrożony 1 stycznia 2022 r. Pierwotnie czynniki te składały się z 50 oddzielnych wskaźników i mierników, w tym emisji dwutlenku węgla, śladu węglowego, wylesiania i innych. Spośród 50 wskaźników 32 były obowiązkowe.

SFDR a produkty

SFDR nakłada też obowiązki na instytucje, które oferują produkty ESG lub chcą zacząć to robić. Produkty należy zaklasyfikować do jednej z trzech kategorii:

• produkty „dark green”, które mają na celu zrównoważone inwestycje – czyli koncentrują się na zrównoważonych inwestycjach jako celu szczegółowym funduszu (znane jako produkty z art. 9)
• produkty „light green”, które jedynie „promują” aspekty środowiskowe lub społeczne (choć nie wyłącznie) i inwestują w spółki przestrzegające dobrych praktyk zarządczych, ale nie mają tego na celu (art. 8),
• produkty, które nie promują cech inwestycyjnych ESG (art. 6). 

Zarządzający aktywami aby powiedzieć, że mają fundusze ESG, muszą to udowodnić i być w stanie wykazać, że ich proces podejmowania decyzji inwestycyjnych, zarządzanie ryzykiem i ujawnianie informacji o produktach są w pełni zgodne z wytycznymi.

Takiej klasyfikacji produktów dokonało już np. NN IP TFI. Według TFI do pierwszej grupy (dark green) został zaklasyfikowany NN (L) Globalny Odpowiedzialnego Inwestowania. Do drugiej grupy (light green) trafiło aż 10 kolejnych funduszy, w tym NN Polski Odpowiedzialnego Inwestowania oraz NN FIO Indeks Odpowiedzialnego Inwestowania. W tej grupie znalazł się także m.in. AXA Akcji Europejskich ESG oraz Santander Prestiż Odpowiedzialnego Inwestowania Globalny, którego aktywa lokowane są w fundusz zagraniczny Santander GO Global Equity ESG, który promuje aspekty środowiskowe i / lub społeczne w rozumieniu art. 8 Rozporządzenia SFDR.

To dopiero pierwszy duży krok

Rozporządzenie SFDR to dopiero pierwszy duży krok. Kolejnym krokiem będzie wdrożenie rozporządzenia wprowadzającego taksonomię, czyli akt zawierający obiektywne kryteria umożliwiające ustalenie, czy daną działalność można uznać za zrównoważoną środowiskowo. Na taksonomię złoży się 6 zestawów celów środowiskowych, z których każdy będzie zawierał listy „technicznych kryteriów selekcji. W 2022 r. zaczną obowiązywać pierwsze dwa cele, a rok później pozostałe cztery.

Dodatkowo na horyzoncie mogą pojawić się kolejne regulacje. Oprócz SFDR mamy dyrektywę w sprawie sprawozdawczości niefinansowej (NFRD). Ponadto trwają dyskusje między branżą finansową a organami regulacyjnymi na temat potrzeby wprowadzenia przepisów dotyczących danych. Rozważana jest potrzeba uregulowania kwestii dostawców danych ESG, na przykład poprzez zmianę rozporządzenia w sprawie agencji ratingowych.