EU bierze się za gruntowną przebudowę zasad ESG. Szykuje rewolucję w SFDR

Kiedy pięć lat temu UE tworzyła Sustainable Finance Disclosure Regulation, miało to być narzędzie pozwalające ucywilizować rynek zrównoważonych inwestycji i odróżniać produkty rzeczywiście uwzględniające ryzyka środowiskowe i społeczne od tych, które tylko tak twierdziły. Kompleksowy przegląd zasad SFDR wykazał jednak, że obecne ramy prowadzą do ujawnień zbyt długich i złożonych, a inwestorzy – zwłaszcza detaliczni – nie potrafią dzięki nim ocenić ani porównać zrównoważonych cech produktów finansowych. Komisja wskazała też, że SFDR nigdy nie miał być systemem etykietowania funduszy, tymczasem rynek właśnie w ten sposób go stosował, co zwiększyło ryzyko greenwashingu oraz missellingu. W efekcie regulacja nie w pełni osiągnęła swój cel, jakim było wsparcie unijnego sektora finansowego w kierowaniu kapitału na potrzeby zrównoważonego rozwoju w Europie.

Reklama

- Proponowane dziś zmiany sprawią, że informacje będą prostsze i bardziej użyteczne dla inwestorów, umożliwiając im podejmowanie bardziej świadomych decyzji. Dostawcy produktów finansowych odczują zmniejszenie obowiązków sprawozdawczych, co pozwoli im ograniczyć koszty. Łącznie zmiany te wzmocnią wiodącą pozycję UE w dziedzinie zrównoważonych finansów oraz konkurencyjność europejskiego sektora finansowego. Ponadto ułatwią większy udział inwestorów detalicznych w europejskich rynkach kapitałowych – zgodnie z założeniami Unii Oszczędności i Inwestycji (Savings and Investments Union, SIU) – oraz pomogą zwiększyć przepływ środków w kierunku celów zrównoważonych - wskazano w komunikacie.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Uproszczone ujawnienia

Największą rewolucją jest planowane usunięcie obowiązku raportowania tzw. principal adverse impacts. To jeden z najbardziej kontrowersyjnych elementów dotychczasowych regulacji: zestaw wskaźników obejmujących m.in. emisje gazów cieplarnianych, naruszenia praw człowieka czy zanieczyszczenia środowiska, które instytucje finansowe musiały monitorować i ujawniać dla całych portfeli. W praktyce oznaczało to ogromne obciążenie administracyjne i kosztowe, a jednocześnie często prowadziło do niepełnych lub niewiarygodnych danych, szczególnie tam, gdzie spółki same nie raportowały odpowiednio szczegółowo. Komisja chce to zmienić. PAI pozostaną tylko w największych instytucjach podlegających CSRD, natomiast znikną z obowiązków większości rynku. 

Komisja proponuje także mocne odchudzenie obowiązków informacyjnych na poziomie samego produktu. Ujawnienia mają być skrócone i ograniczone do danych, które są dostępne, porównywalne i faktycznie potrzebne. Mają one skupiać się na kluczowych kryteriach nowych kategorii produktów, co da dostawcom większą jasność, jak projektować i opisywać cele zrównoważone swoich funduszy. Dzięki temu informacje mają być bardziej zrozumiałe i użyteczne dla inwestorów, zwłaszcza detalicznych, którym łatwiej będzie ocenić i porównać cechy produktów ESG.

Nowe klasyfikacje funduszy

Drugim filarem reformy jest całkowita zmiana systemu klasyfikacji funduszy. W miejsce nieprecyzyjnych – i często nadużywanych – kategorii Art. 8 i Art. 9 pojawią się trzy nowe.

Pierwsza z kategorii to „sustainable” – obejmie produkty, które realnie przyczyniają się do osiągania celów zrównoważonego rozwoju, takich jak ochrona klimatu, środowiska czy kwestie społeczne. Chodzi o inwestycje w spółki lub projekty, które już spełniają wysokie standardy zrównoważonego działania.

Druga to „transition”, przeznaczona dla produktów kierujących kapitał do firm i projektów, które jeszcze nie są w pełni zrównoważone, ale mają wiarygodną strategię dojścia do takiego poziomu. Mogą to być też inwestycje wspierające poprawę wyników w obszarach klimatu, środowiska czy kwestii społecznych.

Trzecia – „ESG basics” – obejmie pozostałe produkty, które stosują różne podejścia ESG, ale nie spełniają wymogów dwóch wcześniejszych kategorii. Na przykład fundusze wybierające spółki najlepsze pod względem określonych wskaźników ESG albo takie, które po prostu wykluczają najgorszych emitentów.

Aby produkt mógł posługiwać się jedną z nowych etykiet, co najmniej 70 proc. portfela musi wspierać odpowiednią strategię zrównoważoną. Jednocześnie wszystkie trzy kategorie będą objęte obowiązkowymi wykluczeniami, m.in. z inwestycji w spółki naruszające prawa człowieka, firmy tytoniowe, producentów broni zakazanej czy przedsiębiorstwa z sektora paliw kopalnych przekraczające określone limity.

Komisja zapowiada też, że terminy i hasła ESG w nazwach funduszy oraz materiałach marketingowych będą zarezerwowane wyłącznie dla produktów zakwalifikowanych do nowego systemu. To ma ograniczyć greenwashing i zwiększyć zaufanie inwestorów do rynku zrównoważonych inwestycji.

SFDR zostało przyjęte w listopadzie 2019 r., a zaczęło obowiązywać od marca 2021 r. Regulację uzupełnia akt delegowany Komisji z kwietnia 2022 r., który doprecyzował szczegóły techniczne – te weszły w życie na początku 2023 r. Obecna propozycja Komisji to przegląd i korekta całego systemu ujawnień. Projekt zmian trafi teraz do Parlamentu Europejskiego i Rady UE, które rozpoczną nad nim prace legislacyjne.

W zeszłym tygodniu Parlament Europejski zdecydował o radykalnym zmniejszeniu zakresu CSRD oraz CSDDD – ponad 90 proc. firm, które miały podlegać tym regulacjom, zostanie z nich zwolnionych. Bruksela coraz wyraźniej sygnalizuje, że priorytetem stają się koszty regulacyjne i zdolność europejskich firm do konkurowania z podmiotami z USA czy Azji.