Forum Funduszy: Jak stymulować dalszy wzrost rynku funduszy inwestycyjnych?

Wartość aktywów zgromadzonych w funduszach inwestycyjnych przekroczyła 313 mld zł. Tylko 5-6% oszczędzających wspomina o inwestowaniu w fundusze lub akcje, a ponad 10% wymienia nieruchomości czy kryptowaluty. Co stoi na przeszkodzie rozwoju rynku funduszy?

Reklama

Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju wśród głównych bolączek rynku funduszy wymienia dominację banków w dystrybucji funduszy, które sterują tym strumieniem oszczędności w zależności od tego, co się im bardziej opłaca (tak jest w całej Europie, w USA jest inaczej), niezbyt atrakcyjne stopy zwrotu z funduszy akcyjnych w okresie ostatnich 10-15 lat czy problemy reputacyjne. Szanse na rozwój rynku widzi natomiast w produktach alternatywnych inwestujących na rynku niepublicznym (VC, PE), a także w inwestowaniu w technologię.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Magdalena Łapsa-Parczewska, dyrektor zarządzająca Pionem Nadzoru nad Rynkiem Kapitałowym w Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego wskazuje na zbyt duży udział funduszy obligacji w portfelach Polaków (73% versus 26% w Europie) oraz brak kultury oszczędzania.

Małgorzata Rusewicz, prezeska Izby Zarządzającej Funduszami i Aktywami wśród przeszkód stojących na drodze dynamicznego rozwoju rynku wymienia powody społeczne (z domu wynieśliśmy przekonanie, że to lokata jest najbezpieczniejsza, przyzwyczailiśmy się też do nieruchomości jako wartości) czy spadek obrotów na giełdzie związany z przekształceniem OFE w 2013 roku.

Jedną z bolączek rynku, zdaniem przedstawicieli, są także kwestie prawne, w tym m.in. przeregulowanie rynku. Zdaniem Magdaleny Łapsy-Parczewskiej, zmiana regulacji nie jest panaceum na wszystkie problemy, powinniśmy działać w ramach istniejących regulacji i próbować odbudować zaufanie. Za to powinniśmy być bardziej aktywni na forum europejskim. – Mamy pierwszego polskiego przedstawiciela w Komisji Europejskiej w komisji zajmującej się rewizją MIFID-u, jesteśmy na czele komisji ds. proporcjonalności. To jest b. istotny moment, gdy UK nie jest już w ESMA – mówi.

Na konieczność aktywnego udziału TFI w pracach nad nowymi przepisami na szczeblu unijnym zwraca uwagę także Katarzyna Szwarc, pełnomocniczka Ministra Finansów ds. Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego. – Z uwag nam przekazywanych wynika, że harmonizacja przepisów ułatwia konkurowanie na rynku, więc ten kierunek jest pożądany. Tym bardziej warto angażować się w dialog na forum europejskim, podejmować tematy już w momencie, gdy Komisja publikuje swoje propozycje – powiedziała Szwarc.

– W ciągu miesiąca powinniśmy zobaczyć propozycje rewizji dyrektywy AIFMD. W ramach strategii rozwoju rynku kapitałowego my ten temat też podejmujemy. (...) Jutro odbywa się kolejne posiedzenie naszego zespołu roboczego ds. międzynarodowych, na którym będziemy rozmawiać o tych działaniach, które podejmujemy we współpracy z naszym stałym przedstawicielstwem, aby udostępniać te kanały – dodała.

Potwierdziła przy tym zamiar ograniczania zjawiska goldplatingu, czyli nadmiernego poszerzania pierwotnych intencji przy implementacji dyrektyw UE w prawie krajowym. Obecnie trwają prace nad zmianami przepisów dotyczących działania funduszy inwestycyjnych. – Uczestnicy rynku zgłaszają przede wszystkim problem tzw. goldplatingu. Podejmujemy aktywne działania. Kilka miesięcy temu powstała grupa robocza przy udziale Ministerstwa Finansów, KNF i uczestników rynku. Produktem prac tej grupy było kilkadziesiąt stron uwag, przykładów goldplatingu, które szczegółowo przeanalizowaliśmy. Zidentyfikowaliśmy te, które w naszej ocenie rzeczywiście są goldplatingiem i część z nich jest już realizowana w projektach ustaw, które są na ścieżce legislacyjnej – powiedziała.

Wśród przykładów wymieniła przepis zobowiązujący TFI do szczegółowego kontrolowania informacji przekazywanych przez dystrybutorów co do tego, w jaki sposób dystrybutor polepsza jakość usług, co uzasadnia wzrost opłat za dystrybucję. – To przykład nadmiarowych przepisów i przyznajemy, że przepis ten powinien ulec pewnym znaczącym modyfikacjom – powiedziała. 

Małgorzata Rusewicz jest jednak zdania, że ten przepis powinien zostać zlikwidowany, a nie tylko zmodyfikowany. – To punkt, gdzie wszyscy na rynku się zgadzają, że powinien zostać wykreślony, bo to jest goldplating. MIFID nie przewiduje czegoś takiego, jak weryfikacja przez TFI podnoszenia jakości usług przez dystrybutorów. Jest propozycja jakiegoś ograniczania tego zapisu, kiedy my mówimy po prostu o jego wycięciu – powiedziała Rusewicz. Jej zdaniem, przepisy unijne są u nas wdrażane zbyt szczegółowo i wprowadzamy zbyt skomplikowane rozwiązania, wymagające kolejnych wytycznych KNF-u. MIFID jest świetnym tego przykładem. – Do tej pory trwa debata o REIT-ach, która rozpoczęła się kilka lat temu i do tej pory się nie zakończyła. Pewne regulacje utrudniają nam tworzenie nowych produktów i ich rejestrację w KNF-ie (np. ESG) – dodała.

Piotr Żochowski, prezes PKO TFI wśród bolączek TFI wymienił natomiast konieczność uzyskiwania zgód na każdy drobiazg w KNF-ie. – Wiele rzeczy wystarczyłoby tylko zgłosić Komisji, toby skróciło cały proces – powiedział.

Paweł Borys wskazał natomiast, że przydałoby się napisać na nowo całą ustawę o funduszach inwestycyjnych. – Obecna powstawała przez wiele lat, „sklejana” z kolejnych przepisów. Wiemy dzisiaj, że ta ustawa w codziennym użytkowaniu jest obiektywną przeszkodą w rozwoju pewnych produktów i ściągania tutaj inwestorów, którzy dużo chętniej idą do Luksemburga. I jesteśmy wtedy skazani na arbitraż, którego ja bym chciał uniknąć. Moim zdaniem całościowy przegląd regulacji po wielu latach jest też czymś normalnym – powiedział.

Prezes PFR jednak pozytywnie ocenia ostatnie lata na polskim rynku funduszy inwestycyjnych oraz zmiany, które na nim nastąpiły. Wśród nich wymienia spadek opłat dla klientów, co zbliżyło Polskę do innych rynków europejskich. Wskazuje jednak, że ciągle na nieoprocentowanych rachunkach bankowych jest około 200 mld zł gotówki i brakuje gotowości klientów indywidualnych do szukania długoterminowych form lokowania kapitału.