Nawet połowę aktywów "zjadły" opłaty. Oto najdroższe fundusze na rynku

Indeks WIG pokonał szczyt poprzedniej hossy z lipca 2007 r. i ustanowił nowy rekord wszech czasów. Do funduszy inwestycyjnych wciąż kapitał płynie szerokiem strumieniem, a coraz więcej zwolenników zdobywają też strategie akcyjne. W maju do ich portfeli napłynęło łącznie blisko 0,7 mld zł. Świeży kapitał trafia głównie do funduszy akcji zagranicznych - w maju pozyskały one prawie 0,5 mld zł. I okazuje się, że to właśnie fundusze akcji zagranicznych, a dokładniej - inwestujących na globalnych rynkach rozwiniętych - mają najwyższy poziom wskaźnika Total Expense Ratio (TER).  

Reklama

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Wskaźnik TER jest najlepszą, stosowaną powszechnie na świecie, miarą rzeczywistego poziomu kosztów w funduszach inwestycyjnych. Informuje nas on o tym, jaki rzeczywisty procent aktywów funduszu pochłonęły w danym okresie sprawozdawczym koszty o charakterze operacyjnym skorygowane o koszty odsetek, ujemne różnice kursowe oraz koszty pokrywane przez TFI. Ponadto TER uwzględnia nie tylko stałe, ale też zmienne wynagrodzenie za zarządzanie (tzw. opłata za wynik). 

Przeczytaj także: Za co płacimy, inwestując w fundusze?

To odróżnia TER od opłat bieżących, których wysokość podawana jest w dokumencie Kluczowe Informacje dla Inwestorów (KIID). Opłaty bieżące zawierają wszystkie opłaty i koszty pobierane z aktywów funduszu, w tym m. in.: opłatę za zarządzanie, wszystkie koszty niezwiązane bezpośrednio z działalnością inwestycyjną (np. prowadzenie rachunku przez depozytariusza) oraz opłaty transakcyjne. Z opłat bieżących wyłączone jest jednak success fee  - w KIID prezentowana jest ona oddzielnie jako "opłata za wynik". A to właśnie tzw. success fee odpowiada w głównej mierze za wysoki poziom wskaźnika TER w przypadku wskazanych funduszy. 

Opłata zmienna jest najczęściej pobierana wtedy, gdy zarządzającym uda się spełnić konkretne kryteria dotyczące wypracowanych wyników. Sposoby jej naliczania są zróżnicowane i warto się z nimi zapoznać. W przypadku Uniqa Selective Equity, opłata za sukces wynosi 20% wzrostu wartości jednostki ponad wysokość benchmarku (95% STOXX Europe 600 Net Return EUR + 5% WIBOR 1Y). W 2020 r. fundusz ten zarobił 57,5% i był to trzeci najlepszy wynik w grupie. W tym czasie średnia funduszy akcji globalnych rynków rozwiniętych wyniosła 18%. Z dokumentu KIID wynika, że w 2020 r. TFI pobrało wynagrodzenie za sukces w wysokości przekraczajacej 10% aktywów netto. Wskaźnik TER dla tego funduszu wynosi ponad 13%, ale co ciekawe, taką samą wartość mają też wskazane w KIID opłaty bieżące (prognozowane na podstawie wydatków w 2020 r.). Przedstawiciele TFI wyjaśniają jednak, że obie miary uwzględniają naliczoną w 2020 r. opłatę za wynik (co do zasady z opłat bieżących success fee powinno być wyłączone). Gdyby ją odjąć, wówczas wysokość opłat bieżących spadła do około 3%. 

W przypadku pozostałych funduszy z grupy akcji globalnych rynków rozwiniętych sytuacja wygląda podobnie. Ich stopy zwrotu w 2020 r. były na tyle wysokie, że TFI mogły pobrać wynagrodzenie zmienne, które zostało uwzględnione w TER. Fundusze Investors TFI i Caspara naliczyły ponad 9% success fee, a Skarbiec Spółek Wzrostowych - około 6%. Ten ostatni wypracował w 2020 r. najwyższą stopę zwrotu spośród wszystkich krajowych funduszy otwartych.

Najdroższym funduszem pod względem TER jest Novo Globalnego Dochodu. W jego przypadku ponad połowę aktywów netto w ubiegłym roku "zjadły" koszty. Fundusz ten nie może się też pochwalić dobrymi wynikami. W 2020 r. stracił bowiem prawie 36%, a w tym roku jest już niemal 28% pod kreską. Powodem tak wysokiego TER (oraz opłat bieżących) są bardzo niskie aktywa, które siegają 63 tys. zł. Ze sprawozdania finansowego na koniec 2020 r. wynika tymczasem, że sam koszt wynagrodzenia dla depozytariusza w poprzednich dwóch latach wyniósł ponad 60 tys. zł.