Chiny znów znalazły się w opałach

Ostatnie odczyty makroekonomiczne chińskiej gospodarki sporo namieszały w głowach inwestorów. W kwietniu PMI dla usług wyniosło 51,5 pkt., co oznacza, że była to wartość najniższa nie tylko w tym roku ale i w ciągu minionych 11 miesięcy. Sytuacja wygląda podobnie jeśli chodzi o przemysł. Choć wartości odnotowane w lutym i marcu były wyższe niż styczniowy odczyt, w kwietniu wskaźnik osiągnął tegoroczne minimum wynoszące 51,8 pkt. (wartość najniższa od września ub.r.).

Dane są o tyle trudne do interpretacji, że mimo oczywistego trendu spadkowego wzbudzającego obawy rynków, wciąż znajdują się na zadowalającym poziomie. Co więcej, mimo spadku aktywności gospodarczej, roczne tempo wzrostu PKB w pierwszym kwartale 2017 r. wyniosło 6,9% i było wyższe niż w czwartym kwartale 2016 r. Zawiodły natomiast dane dotyczące bilansu handlowego. Chociaż Chiny odnotowały nadwyżkę eksportu nad importem wynoszącą blisko 40 mld dolarów, tempo wzrostu eksportu wyniosło 8%, co oznacza, że było niższe od oczekiwań (10,4%).

Dane makroekonomiczne to nie jedyny problem zaprzątający uwagę inwestorów. Dużo większym zmartwieniem wydaje się być kwestia nadmiernego zadłużenia i znaczny udział parabanków w gospodarce. Szacuje się, że zadłużenie gospodarki sięga 264% PKB, a udział aktywów parabanków w chińskim PKB wynosi 78%. Istotnym problemem jest również dźwignia na rynku międzybankowym, której wartość oscyluje w granicach 10 bilionów juanów.

Zagrożenie stanowi nie tylko wielkość zobowiązań finansowych, ale ich struktura w ramach całej gospodarki. W Państwie Środka kredyty udzielane są przede wszystkim największym podmiotom, co sprawia, że mniejsze przedsiębiorstwa napotykają wiele problemów z pozyskaniem finansowania. Rozwiązaniem jest mechanizm poręczeń. Według szacunków gwarancje udzielone przez prywatne firmy w Chinach odpowiadają za ok. 11% wartości ich kapitału. Co gorsza, poręczyciele rzadko kiedy ujawniają potencjalne zobowiązania w swoich sprawozdaniach. To niesie ogromne ryzyko systemowe, bowiem rynek spowija sieć nieznanych inwestorom i regulatorom powiązań, które w razie szoku finansowego mogłyby doprowadzić do efektu domina.

Namiastką tego do czego może doprowadzić obecna sytuacja są kłopoty Xiwang Group, producenta oleju kukurydzianego z prowincji Szantung. W marcu sytuacja finansowa przedsiębiorstwa uległa znacznemu pogorszeniu, bowiem poręczyło ono dług jednego z producentów aluminium, który wkrótce stracił płynność.

Świadome ryzyka chińskie władze postanowiły ten problem rozwiązać, wprowadzając szereg dodatkowych działań (m.in. zacieśniając politykę pieniężną). W ramach „uzdrawiania chińskiego sektora finansowego” wydano również szereg regulacji. Wśród nich znalazły się kwietniowe wytyczne instytucji odpowiedzialnej za nadzór sektora bankowego, które zaostrzają kontrolę ryzyka, w tym zarządzanie ryzykiem płynności. Chiński regulator ogłosił także, że przeprowadzona zostanie kontrola pożyczek i kredytów, których przyznanie warunkowane było udzieleniem gwarancji.

Dążenia chińskich władz do redukcji nadmiernego zadłużenia cieszą się ogólną aprobatą. Inwestorów martwi jednak to, co będzie się działo w okresie przejściowym. Zacieśnienie polityki finansowej doprowadziło do problemów finansowych mniejszych banków. Problemy z płynnością finansową odczuły także przedsiębiorstwa – tylko w tym roku przeszło 10 obligacji korporacyjnych nie zostało wykupionych (w regionie Chin kontynentalnych), podczas gdy w 2015 nie wykupiono tylko 5 papierów, a w 2016 r. 30. To pokazuje z jakim ryzykiem mamy do czynienia. Rynki obawiają się również wzrostu liczby bankructw, szybszego niż przewiduje się spadku akcji kredytowej, zwiększenia niepewności oraz ogólnego pogorszenia sytuacji gospodarczej.

Wzrost niepokojów odcisnął swoje piętno na wartości chińskich aktywów. Tylko w kwietniu wartość chińskiego indeksu Shanghai Stock Exchange Composite spadła o przeszło -2%. Maj upływa pod znakiem dalszej ucieczki inwestorów z chińskiej giełdy. Sytuacja jest równie trudna jeśli chodzi o rynek długu. Od drugiej połowy marca rentowność chińskich 10-letnich obligacji rządowych nieustannie rośnie (do końca kwietnia wzrosła o ok. +6%).

Jak przekonują specjaliści chiński prezydent Xi Jinping nie pozwoli na to by doszło do kryzysu. Wskazuje się również, że zmniejszenie zadłużenia nie osłabi konsumpcji krajowej ponieważ gros kredytów udzielanych było na cele inwestycyjne. Także i ryzyko globalnej recesji wydaje się mało prawdopodobne, ponieważ kraj finansuje się głównie z własnych środków, więc efekt domina obserwowany podczas minionego kryzysu raczej nie powinien mieć miejsca. 

Katarzyna Czupa
Analizy Online

Reklama

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się