ELTIF-y wchodzą do Polski. Czym są i jak działają

W ostatnich latach rośnie popularność aktywów prywatnych. Są one dostępne głównie dla klientów zamożnych, ale coraz wyraźniejszy jest trend "demokratyzacji", dzięki któremu także przeciętny inwestor uzyskuje dostęp do tej klasy aktywów. Jednym z takich produktów są ELTIF-y.

Czym jest fundusz ELTIF?

Fundusz ELTIF (European Long-Term Investment Fund) to unijny, w pełni zharmonizowany typ alternatywnego funduszu inwestycyjnego ukierunkowany na długoterminowe „realne” projekty – m.in. infrastrukturę, nieruchomości, private debt i private equity. ELTIF to inwestycja długoterminowa, to nie jest tradycyjny fundusz, taki jak UCITS, z którego można łatwo wyjść w dowolnym momencie. 

Europejski system ELTIF-ów został wprowadzony w 2015 roku (rozporządzeniem UE 2015/760*) z jasną misją. ELTIF-y mają być kluczowym elementem unijnej strategii budowy silniejszej i bardziej innowacyjnej gospodarki. Głównym celem ELTIF-a jest zbieranie prywatnego kapitału i kierowanie go na finansowanie realnej gospodarki, wspierając rozwój kluczowych sektorów, takich jak zrównoważona infrastruktura, innowacyjne startupy czy czyste technologie.

Co to jest ELTIF 2.0?

Od 2015 roku struktura ELTIF-ów przeszła znaczącą ewolucję. Pierwotne ramy ELTIF 1.0 przez złożoność przepisów, wysokie progi inwestycyjne i różne przeszkody operacyjne sprawiały, że ich popularność była niewielka. Dopiero wdrożenie ELTIF 2.0 w styczniu 2024 roku i powiązanych z nim regulacyjnych standardów technicznych (RTS)* przyniosło istotne zmiany do wcześniej obowiązujących, dzięki czemu rynek mocno przyspieszył.

ELTIF 2.0 faktycznie „odblokował” segment prywatnych aktywów dla inwestorów w Unii Europejskiej:

• zniósł minimalny próg wejścia (10 tys. euro) i limit 10% całkowitych aktywów dla mniejszych inwestorów, dzięki czemu ELTIF-y stały się bardziej dostępne,
• zniósł wymóg posiadania majątku w wysokości co najmniej 60 tys. euro,
• poszerzył katalog dozwolonych aktywów – m.in. o proste sekurytyzacje (STS), zielone obligacje, fund-of-funds oraz poszerzył definicję real assets bez minimalnej wartości pojedynczego aktywa,
• obniżył wymagany poziom alokacji kwalifikowanych aktywów z 70% do 55%, 
• uprościł zasady marketingu,
• wprowadził większą elastyczność w zakresie płynności, np. umożliwiając okresowe wykupy na określonych warunkach i dostosowując cechy produktu do preferencji inwestorów w zakresie płynności,
• wyrównał ocenę odpowiedniości do standardu MiFID II,
• podwyższył limit dźwigni do 50% NAV dla ELTIF-ów oferowanych detalicznie i do 100% NAV dla wyłącznie profesjonalnych.

Reklama

Oferta ELTIF-ów

Po reformie ELTIF 2.0 powstała rekordowa liczba funduszy w Europie. Tylko w 2024 roku wprowadzono na rynek rekordową liczbę 55 nowych ELTIF-ów – ponad dwukrotnie więcej niż w 2021 roku. 🔎 Obecnie w oficjalnym rejestrze ESMA figuruje już blisko 250 ELTIF-ów. Najwięcej z nich autoryzował Luksemburg (za pośrednictwem swojej Komisji Nadzoru Sektora Finansowego). Na drugim miejscu plasuje się Francja, swoją obecność zwiększają także Włochy, Irlandia, Niemcy i Liechtenstein. 

Według raportu opublikowanego przez SCOPE Fund Analysis na koniec 2024 łączny wolumen rynku ELTIF osiągnął ok. 20 mld euro. Pod względem zaangażowania inwestorów dominuje Francja, spory udział mają też Włochy i Niemcy. Jak czytamy w raporcie, rynek francuski charakteryzuje się silną obecnością instytucjonalną oraz integracją ELTIF z polisami na życie z jednostkami uczestnictwa, które oferują korzyści podatkowe i ułatwiają uczestnictwo klientów indywidualnych. We Włoszech ulgi podatkowe dla ELTIF zgodnych z PIR pobudziły znaczny popyt detaliczny, podczas gdy wzrost w Niemczech jest w coraz większym stopniu napędzany przez produkty zorientowane na infrastrukturę oraz stopniową adopcję ELTIF przez banki prywatne i platformy cyfrowe.

W praktyce oferta obejmuje strategie private equity (buyout/growth), private credit, infrastrukturę oraz nieruchomości. Aktywny marketing w Europie prowadzi coraz więcej firm, jak Schroders, AllianzGI, czy JPMAM.

Czy ELTIF-y są dostępne w Polsce?

W Polsce wciąż nie powstały krajowe ELTIF-y, więc aktywa prywatne są dostępne dla inwestorów głównie w formule FIZ-ów, najczęściej niepublicznych, czyli dostępnych od 40 tys. EUR.

Ponieważ ELTIF to produkt unijny z paszportem – więc zagraniczne ELTIF-y mogą być dystrybuowane w Polsce przez lokalnych pośredników, jeśli spełnią wymogi notyfikacji. Na oficjalnej liście ESMA 25 ELTIF-ów wśród krajów dystrybucji ma wymienioną Polskę. Jeden z nich GREENMAN NEXT ELTIF ogłosił wejście na polski rynek w listopadzie. Można w niego zainwestować poprzez aplikację mobilną. Fundusz inwestuje w supermarkety i obiekty „grocery-anchored” (parki handlowe, retail parki, centra sąsiedzkie, gdzie głównym najemcą jest sieć spożywcza). Specjalizuje się w segmencie food retail, inwestując głównie w Niemczech, Francji i Polsce. 

Jest to fundusz otwarty – ma kwartalne okna wejścia/wyjścia. Konstrukcyjnie przewidziany jest nie tylko dla inwestorów instytucjonalnych, ale także dla inwestorów detalicznych (min. kwota inwestycji to 1 500 EUR). Prognozowana roczna stopa zwrotu to 7–9% przy rekomendowanym horyzoncie ok. 5,5 roku.

Dla kogo to jest i jak myśleć o ryzyku?

ELTIF 2.0 obniżył bariery wejścia i umożliwił półpłynne konstrukcje dla inwestora detalicznego, ale trzeba pamiętać o ryzykach:

• to nadal ekspozycja na aktywa niepubliczne/małopłynne;
• horyzont inwestycyjny jest wieloletni;
• fundusz ELTIF może używać dźwigni (do 50% NAV przy dystrybucji detalicznej), co zwiększa wrażliwość na wyceny i cash-flow;
• kluczowy jest dobór zarządzającego, polityka wycen i mechanika wykupów (okna umorzeń, LMTs). 

*Rozporządzenia: (UE) 2015/760 (ELTIF) i nowelizacja (UE) 2023/606 (ELTIF 2.0, od 10.01.2024). RTS (19.07.2024) – ramy dla płynności i wykupów w ELTIF-ach otwartych/półotwartych. 

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się