50 nowości i 60 likwidacji w 2023 roku - maleje liczba funduszy

Od 2007 roku niemal każdy kolejny rok przynosił ponad 100, a w szczytowym momencie (2015-2016) nawet ok. 250 nowości. Czasy te już dawno jednak za nami. Z roku na rok mamy coraz mniej nowych (sub)funduszy, czyli takich, które po raz pierwszy zostały zarejestrowane w sądzie, jak i tych, które powstały z przekształcenia starego funduszu w nową strategię. W 2023 roku powstało ich 51. Jednocześnie sporo funduszy jest likwidowanych. W samym 2023 odnotowaliśmy 60 „zamknięć”, przez co liczba funduszy ogółem spadła poniżej 1260. I będzie ich jeszcze mniej. Prawie 190 z nich jest bowiem w procesie likwidacji, który zazwyczaj trwa co najmniej kilka miesięcy.

Reklama

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

2023 rok przyniósł ponad 50 nowości 

W samym 2023 roku powstało 51 nowych funduszy, z których 33 to produkty powstałe od zera. Wśród nich mamy 14 FIZ-ów, wśród których znalazły się m.in. Esaliens Instrumentów Dłużnych FIZ, White Berg Capital Markets FIZ, Insignis Long FIZ, Michael / Strӧm Obligacji Dużych Spółek FIZ czy Mount Polskich Akcji FIZ oraz 19 funduszy otwartych.

Na fundusze otwarte powstałe od zera postawiło 5 TFI.

• W maju mTFI jeszcze pod skrzydłami Skarbca TFI (formuła white label) uruchomiło 5 nowości, kolejnym trzem zmieniło strategię (o czym dalej). Obecnie w parasolu "Gotowe Strategie SFIO" mamy 5 subfunduszy różniących się poziomem ryzyka oraz 3 subfundusze cyklu życia. Fundusze te są budowane głównie z globalnych ETF-ów (z serii iShares, Lyxor, Invesco czy Xtrackers).

• Na fundusze oparte o ETF-y postawiło także Rockbridge TFI, które we wrześniu uruchomiło platformę inwestycyjną BeGlobal z 5 subfunduszami dającymi ekspozycję na różne klasy aktywów, bez stałych opłat za zarządzanie, oferującą pomoc w doborze odpowiedniej strategii.

• We wrześniu PZU TFI poszerzyło swoją ofertę funduszy indeksowych o 6 nowych produktów: 2 portfele obligacji (papiery korporacyjne high yield oraz zielone obligacje) oraz cztery fundusze akcyjne.

• Na fundusz pasywny postawiło także Quercus TFI, uruchamiając fundusz lewarowany QUERCUS Tech lev. Jego celem jest uzyskanie dziennej zmiany wartości jednostki uczestnictwa skorelowanej z dwukrotnością dziennych zmian cen akcji spółek technologicznych na rynku Nasdaq.

• Ostatnim TFI, które w 2023 roku utworzyło zupełnie nowe fundusze otwarte, była UNIQA TFI. W marcu w ofercie TFI pojawił się fundusz, który okazji do zarobku szuka na globalnym rynku akcji. Inwestycji dokonuje w euro i nie zabezpiecza ryzyka walutowego (UNIQA Globalny Akcji Walutowy). Natomiast w listopadzie ofertę TFI poszerzył nowy fundusz dłużny, który okazji do zarobku szuka na rynku węgierskich obligacji skarbowych i korporacyjnych (UNIQA Obligacji Węgierskich Walutowy).

Kolejne nowości to produkty powstałe poprzez zmianę strategii funduszu, a co za tym idzie także nazwy.

O 60 funduszy mniej

W samym 2023 roku naliczyliśmy 60 „zamknięć” funduszy. O 16 z nich była mowa w poprzednim akapicie – te fundusze zostały przekształcone w nowe produkty. Kolejne dwa zmieniły nieco strategię, ale pozostały przy dawnej nazwie (czyli liczą się jako zamknięcia i nowości). Mowa o UNIQA Makroalokacji oraz BNPP Papierów Dłużnych Krótkoterminowych.

Kolejnych 9 likwidacji to efekt porządkowania oferty przez TFI, polegającego na łączeniu funduszy. W zeszłym roku najwięcej takich połączeń przeprowadziło TFI Allianz Polska. Po przejęciu funduszy Aviva Investors TFI oferta TFI Allianz Polska rozrosła się do 45 funduszy inwestycyjnych otwartych (w tym 17 dawnej Avivy) oraz 18 funduszy zdefiniowanej daty. Do tej pory w ramach Allianz Duo FIO (dawne fundusze Avivy) TFI dokonało trzech połączeń, kolejne planowane jest na marzec.

Z pozostałych połączeń warto przypomnieć dwa. W marcu Skarbiec TFI przeprowadził likwidację jednego z najstarszych funduszy na rynku – Skarbiec Waga, który został wchłonięty przez Skarbiec III Filar.

Drugie duże połączenie dotyczyło funduszy Goldman Sachs TFI. Po wielu miesiącach przygotowań NN Obligacji (obecnie Goldman Sachs Obligacji) przejął NN Obligacji 2. Fundusz przejmowany przez wiele lat był dostępny jedynie dla wąskiej grupy inwestorów dysponujących większą gotówką. Wyróżniał się niższymi opłatami za zarządzanie oraz nieco lepszymi wynikami. Goldman Sachs Obligacji to natomiast fundusz detaliczny od lat wyróżniający się wysoką jakością zarządzania. Po przejęciu NN Obligacji 2 stał się największym funduszem detalicznym w Polsce z aktywami wartymi w marcu ok. 4,4 mld zł (w grudniu sięgnęły aż 5,8 mld zł).

Kolejnych ponad 30 funduszy zostało całkowicie zamkniętych. Zdecydowana większość z nich to FIZ-y, a tylko dwa to fundusze otwarte: AGRO Rynku Pieniężnego oraz Allianz Globalnych Strategii.

Długa kolejka do likwidacji

Z zebranych przez nas danych wynika, że w kolejce do likwidacji czeka jeszcze aż 191 funduszy. Większość z nich to FIZ-y, ale mamy też sporą grupę funduszy otwartych. W przypadku niektórych z nich likwidacja trwa już kilka lat. Np. kilka subfunduszy Inventum TFI jest w procesie likwidacji od 2015 roku, a fundusze indeksowe Amundi – od 2020 roku.

Więcej o tym, co oznacza likwidacja dla inwestorów funduszu, pisaliśmy w tekście: Fundusze Opery w likwidacji. Co to oznacza dla inwestorów?

W samym 2023 roku rozpoczęto likwidację (i jeszcze nie zakończono) w przypadku 68 funduszy. Najwięcej produktów w likwidację wprowadziła Opera TFI, która nie zdołała przedłużyć umowy z depozytariuszem. Mowa o ponad 20 funduszach i subfunduszach parasoli Novo SFIO, Opera FIO, Opera SFIO i Optimum FIO.

Z podobnym problemem borykało się BNP Paribas TFI i parasolem przejętym od Raiffeisen TFI. W grudniu towarzystwo poinformowało o rozpoczęciu procesu likwidacji parasola BNP Paribas Premium SFIO z 4 subfunduszami.

Na likwidację kilku swoich subfunduszy otwartych zdecydowało się także m.in. AGRO TFI, Baltic Capital TFI (w ofercie pozostaną tylko FIZ-y) oraz BPS TFI (subfundusze parasola SEJF Parasol FIO przejętego wcześniej od Altus TFI).