Czy IKZE stanie się jeszcze mniej atrakcyjne podatkowo? Nie dla wszystkich

Przypomnijmy, że IKZE oferuje inwestorom potencjalnie dwie ulgi podatkowe:

Reklama

• nieopodatkowane zyski z inwestowania;
• ulga wynikająca z różnicy między stawką podatku PIT w momencie wnoszenia wpłat a stawką podatku PIT w momencie wypłaty.

Ulga w podatku Belki jest bezwarunkowa

Ulga w podatku od zysków kapitałowych dotyczy w takim samym stopniu wszystkich posiadaczy IKZE, ponieważ jest bezwarunkowa. Niezależnie czy będziemy uczestniczyć w IKZE rok, 5 lat, niezależnie od wieku, w jakim dokonamy wypłaty środków zgromadzonych w IZKE, nasze zyski z inwestycji zawsze będą zwolnione z podatku Belki. Oczywiście w największym stopniu skorzystają z tej ulgi najbardziej efektywni inwestorzy, czyli Ci, którzy osiągną najwyższe zyski z inwestycji.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Przykładowo, inwestorzy, którzy kupowali przecenione akcje w okresie wybuchu pandemii za środki posiadane na rachunku inwestycyjnym IKZE i zarobili po kilkaset procent na akcjach spółek, które zyskały najbardziej na pandemii, mogli zaoszczędzić na uldze w podatku Belki więcej od kwot inwestowanych w zakup przecenionych akcji. To samo dotyczy sytuacji, gdy posiadacze IKZE w formie rachunku maklerskiego kupowali przecenione akcje w wyniku wybuchu wojny w Ukrainie.

W ubiegłym roku najwyższe zyski przyniosły fundusze surowcowe.  Posiadacze także tych funduszy w opakowaniu IKZE powinni być zadowoleniu z bezwarunkowej ulgi w podatku Belki.

Jakie będą konsekwencje obniżenia podstawowej stawki podatku PIT?

Obniżenie podstawowej stawki podatku PIT z 17 na 12 procent będzie skutkowała tym, że osoby o najniższych dochodach, ale wyższych niż 30 tys. rocznie (kwota wolna od podatku PIT) będą mieli najniższą korzyść z odliczenia wpłat na IKZE od podstawy opodatkowania. Bez zmian pozostaje wysokość odpisu dla osób rozliczających się podatkiem liniowym (19 proc.) oraz tych, których roczne zarobki są wyższe niż 120 tysięcy zł (nadwyżkę ponad tę kwotę rozliczają według stawki PIT 32 proc.).

Przypomnijmy, że w IKZE obowiązuje model podatkowy EET, ulga PIT przy wpłacie (Exempt), wolne od podatku zyski z inwestowania wpłat (Exempt) i opodatkowana wypłata środków (Tax). W związku z tym ulga w podatku PIT wynika z różnicy między wysokością odpisu (12, 19, 32 proc.), a stawką podatku PIT przy wypłacie środków (10 proc.).

Jak widać druga ulga podatkowa w IKZE, czyli różnica w wysokości odpisu wpłat i opodatkowania wypłat, po zmianach w podstawowej stawce podatku PIT, spadnie do zaledwie 2 pkt. procentowych dla osób o najniższych zarobkach (12 i 10 proc.). Atrakcyjność drugiej ulgi nie zmieni się natomiast dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą i rozliczających się według stawki 19 proc. a także dla najlepiej zarabiających (32 proc.).

Zmaleje zachęta do traktowania IKZE jako plan emerytalny

Prawo do rozliczenia się przy wycofaniu środków według ryczałtu 10 proc. przysługuje posiadaczowi IKZE po spełnieniu dwóch warunków:

• zasilania rachunku w pięciu latach kalendarzowych
• ukończenia 65 lat.

Gdy uczestnik, wycofując środki, nie spełni powyższych warunków, wypłata zostanie potraktowana jako tzw. zwrot i obciążona podatkiem PIT według skali podatkowej. A to oznacza, że najmniej zarabiający lub osiągający w danym roku niskie dochody, rozliczą się przy zwrocie z fiskusem według stawki 12 proc., czyli symbolicznie wyższej w porównaniu do sytuacji spełnienia warunków do ryczałtu (potraktowania IKZE jako planu emerytalnego).

IKZE jako plan gromadzenia środków „na czarną godzinę”

Obniżenie podstawowej stawki podatku PIT do 12 proc. będzie skutkowało tym, że IKZE stanie się wyjątkowo korzystnym sposobem gromadzenia oszczędności w sytuacji utraty dochodów, szczególnie przez osoby o wysokich zarobkach.

We wszystkich przypadkach uczestnik dokonujący zwrotu środków na pokrycie bieżących wydatków skorzysta z ulgi w podatku Belki. Biorąc pod uwagę drugą ulgę, największą korzyść osiągnie osoba, która przy dokonywaniu wpłat korzystała z odpisu w wysokości 32 proc. (o dochodach powyżej 120 tysięcy), ponieważ przy zwrocie rozliczy się z fiskusem według stawki 12 proc., oczywiście pod warunkiem, że w danym roku osiągnęła bardzo niskie dochody lub nie osiągnęła ich wcale i suma dochodów plus kwota zwrotu nie przekroczyła 120 tysięcy.

Z nieco niższej ulgi skorzysta osoba rozliczająca wpłaty według stawki liniowej podatku PIT (19 proc.) i gdy kwota zwrotu nie przekroczy 120 tysięcy zł. Natomiast osoba o najniższych zarobkach nie skorzysta z ulgi w podatku PIT, ponieważ wpłaty i zwrot zostaną rozliczne według tej samej stawki (12 proc.).

IKZE powinno pozostać planem emerytalnym

Jeżeli ustawodawcy zależałoby na utrzymaniu zachęt do gromadzenia środków w IKZE na cele emerytalne, to powinien zwiększyć zachęty przy spełnieniu warunków wypłaty, czyli ukończenia 65 lat oraz minimum 5 lat zasilania konta. Jak to zrobić? Poprzez obniżenie stawki podatku ryczałtowego do 5 proc. lub nawet stawki 0 procent.