GUS podaje dane, ekonomiści tną prognozy

W czwartym kwartale 2021 roku polska gospodarka zwiększyła się o 7,3 proc. w ujęciu rocznym - podał GUS. Tym samym potwierdziły się wstępne szacunki Urzędu. GUS wskazał też szczegółową strukturę wzrostu w tym okresie. Popyt krajowy wzrósł o 11,2 proc. r/r, dynamika konsumpcji prywatnej sięgnęła 7,9 proc. r/r, a dynamika inwestycji wyniosła 11,7 proc. r/r. W tym czasie eksport wzrósł o 6 proc. r/r, a import zwiększył się o aż 13,2 proc. r/r. Wkład eksportu netto we wzrost PKB był zatem ujemny i wyniósł -3,2 pkt proc, wobec ujemnego wkładu na poziomie -2,7 pkt proc. kwartał wcześniej.

Reklama

- Po opublikowanym wcześniej całorocznym szacunku PKB w 2021 r., a następnie szybkim szacunku PKB w czwartym kwartale, nie ma dziś zaskoczeń, jeśli chodzi o strukturę wzrostu PKB w tym okresie. Zgodnie z wyliczeniami wysokie odczyty zanotowała w końcu 2021 r. konsumpcja gospodarstw domowych oraz inwestycje, przy czym podkreślić należy, że po części są to efekty niskich baz odniesienia z czwartego kwartału 2020 r., kiedy to restrykcje nakładane w związku z II falą pandemii koronawirusa ograniczały ponownie mocno i popyt konsumpcyjny, i inwestycyjny. W czwartym kwartale 2021 r. wyhamowała nieco dynamika eksportu towarów i usług, i choć spowolnienie jest widoczne także w dynamice importu, to jednak wciąż istotnie przewyższała ona tempo wzrostu eksportu, co zaowocowało pogłębieniem ujemnego wpływu na PKB salda handlu zagranicznego. Odsieczą ponownie okazały się zapasy, których dodatni wkład był nie tylko wyższy od zanotowanego w III kwartale, ale w ogóle najwyższy w historii publikowanych przez GUS danych - zauważa Monika Kurtek, główna ekonomistka Banku Pocztowego.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Co dalej? Ekonomiści tną prognozy

Ekonomiści nie mają złudzeń, że kolejne kwartały pokażą spowolnienie dynamiki wzrostu gospodarczego. Powód? Hamować ją będzie wysoka inflacja, słaby optymizm konsumentów, spadek eksportu wynikający z wojny w Ukrainie i wreszcie - podwyżki stóp procentowych. 

- Przekraczającego ponownie 7 proc. r/r wzrostu PKB nie zobaczymy w Polsce prawdopodobnie długo. O ile dane z gospodarki realnej za styczeń br. dawały realne nadzieje na kontynuację takiego tempa wzrostu gospodarczego także w pierwszym kwartale br. (lutowe dane też mogą być jeszcze niezłe), o tyle marzec będzie już wyraźnie naznaczony wojną w Ukrainie i wszystkim tym, co się w związku z nią dzieje na świecie. Pogorszeniu ulegną nastroje, zarówno konsumentów jak i firm, na wyższych poziomach znajdzie się ponownie inflacja, ograniczeniu ulegnie eksport. Tempo wzrostu PKB będzie hamować i w zależności od tego jak będzie się dalej rozwijać sytuacja (jak długo wszystko będzie trwać), tempo tego hamowania może być większe lub mniejsze. Ale bez wątpienia nastąpi - uważa Monika Kurtek.

Jej zdaniem jednak, wcześniej zakładany scenariusz 4-proc. dynamiki PKB w tym roku jest obecnie wariantem bardzo optymistycznym i mało prawdopodobnym. - Bardziej realna perspektywa to 1,5 do 2,5 proc. wzrostu PKB, choć biorąc pod uwagę skalę czynników i dynamizm sytuacji nie można wykluczyć, że i te prognozy będą musiały być rewidowane - dodaje ekspertka Banku Pocztowego.

Ekonomiści ING przewidują z kolei, że wojna w Ukrainie odejmie minimum 1,3 pkt proc. od ich dotychczasowej prognozy PKB na 2022 r. (4,5 proc.).

- W świetle trwającego konfliktu zbrojnego na Ukrainie mamy do czynienia z bezprecedensowym wzrostem niepewności, a perspektywy wzrostu gospodarczego w Polsce i Europie wyraźnie się pogorszyły. Naszym zdaniem najważniejsze zagrożenia dla PKB związane z wojną na Ukrainie to: załamanie handlu zagranicznego z Rosją i Ukrainą oraz ogólne pogorszenie nastrojów konsumentów i przedsiębiorstw, które ograniczy ich wydatki, hamując popyt krajowy. Trzeci czynnik to szok energetyczny, podniesienie cen surowców i spadek siły nabywczej. Jednak w tym przypadku wydłużenie tarcz do grudnia może skompensować skok cen ropy nawet do 130 dolarów za baryłkę i ewentualną dodatkową podwyżkę cen gazu o 20-30 proc. w drugiej połowie 2022 r. - wyliczają ekonomiści ING.

Czwarty kanał, jakim wojna w Ukrainie może wpłynąć na polską gospodarkę, to ewentualne przerwy w dostanie surowców. - Tutaj trudno o przewidywania - zastrzegli specjaliści ING i dodali, że możliwe są dalsze rewizje prognozy PKB na 2022 r. Ich zdaniem, po pierwszej fali rewizji mediana prognoz najprawdopodobniej ukształtuje się w okolicach 3-3,5 proc.  

Atak Rosji na Ukrainę stawia też pod znakiem zapytania kształt polityki zarówno pieniężnej jak fiskalnej.

- Inflacja zapewne wzrośnie wyraźnie (pomimo utrzymania tarczy antyinflacyjnej), co wcale nie musi implikować wyraźnie wyższej ścieżki stóp procentowych. NBP stanie przed trudnym wyborem na najbliższym posiedzeniu, a dotychczasowe oczekiwania odnośnie podwyżki o 50pb należy poddać weryfikacji. Każdy scenariusz wydaje się być w tej chwili możliwy - wskazują analitycy TMS Brokers.