Czy wysoka inflacja jest groźna dla uczestników planów emerytalnych?

Przyszła wartość naszych oszczędności emerytalnych jest niewiadoma, a największym zagrożeniem jest inflacja.

Emerytura o zdefiniowanym świadczeniu

Otwarte fundusze emerytalne (OFE), jako element systemu obowiązkowego, zostały powołane do życia w Polsce w 1999 roku. To był najbardziej widoczny, ale nie najważniejszy efekt reformy emerytalnej.  Zmieniono również zasady obliczania emerytury wypłacanej przez ZUS: z tzw. zdefiniowanego świadczenia na zdefiniowaną składkę.

W planie o zdefiniowanym świadczeniu (plan DB – skrót od angielskiego defined benefit plan), przyszły emeryt na każdym etapie uczestniczenia w planie dokładnie wie, jak wysokie otrzyma świadczenie – w zależności od okresu opłacania składek – w relacji do ostatniego wynagrodzenia.

W związku z tym najważniejszą zaletą planu o zdefiniowanym świadczeniu jest gwarancja otrzymania świadczenia w relacji do ostatnich zarobków, czyli przeniesienie na podmiot zarządzający:

• ryzyka inwestycyjnego,
• ryzyka długowieczności,
• ryzyka wysokiego wzrostu zarobków.

Reklama

Plan o zdefiniowanej składce

Natomiast w planie o zdefiniowanej składce (plan DC skrót od angielskiego defined contribution plan) przyszłe świadczenie jest nieokreślone, ponieważ będzie zależało od sumy wpłaconych składek, przyszłej wartości tych składek (w momencie przejścia na emeryturę), a także od średniego dalszego trwania życia osób w wieku przejścia na emeryturę.

W planach DC oferowanych przez komercyjne instytucje przyszła wartości środków zależeć będzie od stopy zwrotu wybranego funduszu lub kilku funduszy w całym okresie oszczędzania.

W planach DC największym zagrożeniem jest inflacja

Jeżeli bowiem okaże się, że osiągnięta stopa zwrotu będzie niższa od inflacji, to przyszła realna wartość zgromadzonych środków będzie niższa, niż w momencie ich wnoszenia do planu.  Efektywność planu o zdefiniowanej składce może okazać się jeszcze mniejsza, jeżeli wyniki inwestycyjne zestawimy ze stopą wzrostu wynagrodzeń: jeżeli stopa wzrostu wynagrodzeń będzie wyższa od stopy inflacji, to nasza emerytura wypłacana z planu DC w relacji do ostatnich zarobków będzie jeszcze niższa.

Jak uchronić się przed inflacją?

W IKE, IKZE i PPE mamy bardzo szeroki wybór opcji inwestycyjnych: od funduszy konserwatywnych, po fundusze lokujące do 100% środków w akcjach. Największe ryzyko przegranej z inflacją będziemy ponosili w funduszach konserwatywnych, w których opłata za zarządzanie nie będzie niższa niż 1% rocznie. Jeszcze wyższe ryzyko utraty realnej wartości oszczędności będą ponosiły osoby, które jako formę IKE lub IKZE wybrały lokatę bankową.

Pomimo aktualnej korekty na rynku obligacji – wysoce ujemnych stóp zwrotu funduszy obligacji w okresie kilkunastu miesięcy, tego rodzaju fundusze stanowią dobre zabezpieczenie przed inflacją; historyczne wyniki funduszy obligacji długoterminowych w okresach dłuższych niż kilka lat są wyższe od stopy inflacji.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Najlepsza ochrona w PPK

Najmniejsze ryzyko przegranej z inflacją ponoszą uczestnicy PPK. To wynika z dwóch czynników:

• bardzo niskich opłat;
• fundusze konserwatywne i lokaty bankowe nie są oferowane w ramach PPK.

Opłata za zarządzenie w PPK nie może być wyższa niż 0,5% rocznie, która może zostać powiększona 0,1% przy osiągnięciu ponadprzeciętnej i dodatniej stopy zwrotu przez wybraną instytucję finansową. W wyniku bardzo dużej konkurencji między instytucjami finansowymi oferującymi PPK opłaty za zarządzanie są niższe od maksymalnych; średnia opłata wynosi 0,35% rocznie, przy czym w funduszach z najmniejszym udziałem akcji wynosi 0,24%, a w funduszach akcyjnych 0,41%.

Przypomnijmy, że jedyną formą pomnażania środków w PPK są fundusze zdefiniowanej daty, w których udział akcji w aktywach zależy od wieku uczestników. Fundusze zdefiniowanej daty skierowane do najmłodszych pracowników muszą lokować co najmniej 60% aktywów w akcjach i nie więcej niż 80%. Natomiast pracownicy w wieku przedemerytalnym są uczestnikami funduszy zdefiniowanej daty, które mogą lokować w akcjach maksymalnie 15%.

Ryzyko wysokiego wzrostu wynagrodzeń

W celu zabezpieczenia się przed ryzykiem wysokiego wzrostu wynagrodzenia powinniśmy:

• wnosić składki jako określony procent bieżącego wynagrodzenia,
• osiągnąć stopę zwrotu z inwestycji nie niższą niż wzrost wynagrodzenia.

Według prognoz OECD w najbliższych latach wynagrodzenia w Polsce będą rosły w tempie 2% ponad poziom inflacji. Jeżeli spełni się ta prognoza, to uczestnicy planów emerytalnych chcąc osiągnąć realną stopę zwrotu nie niższą niż 2% rocznie, powinni lokować część oszczędności na rynku akcji, przynajmniej 20%.