Turcja walczy z deficytem budżetowym

Turcja ponownie planuje podnieść podatek od odsetek z oszczędności w lirach, aby poprawić dochody państwa i pomóc w ograniczeniu deficytu budżetowego, który w 2024 r. szacowany jest na 5 proc. PKB - informuje Bloomberg. Tak zwany podatek u źródła jest bezpośrednio pobierany przez instytucje finansowe i płacony rządowi. 

Reklama

To już kolejna podwyżka. W listopadzie ubiegłego roku władze podniosły bowiem podatki od depozytów oraz nałożyły 10-proc. podatek na fundusze rynku pieniężnego. 

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Bloomberg przypomina, że w grudniu 2021 r. Turcja wprowadziła program depozytów chronionych walutą obcą, co było jednym z narzędzi użytych do próby wsparcia liry, gdy ta znalazła się pod presją obniżek stóp procentowych w otoczeniu wysokiej inflacji (stopy były obniżane pomimo wysokiej inflacji). Po wyborach z maja 2023 r., w których Recep Tayyip Erdoğan uzyskał reelekcję, turecki bank centralny zmienił kierunek i zaczął stopy podnosić, a program wygaszono.

Planowane podwyżki podatków od depozytów mają na celu zwiększenie dochodów budżetowych i zmniejszenie deficytu, ale równocześnie mogą także wpłynąć na decyzje oszczędzających. Podniesienie podatków od depozytów w lirach może bowiem zmniejszyć atrakcyjność oszczędzania w walucie krajowej, skłaniając obywateli do poszukiwania alternatyw, takich jak dolar amerykański czy lokalne akcje.

Te ostatnie dały w ubiegłym roku solidnie zarobić funduszom. W całym 2024 r. Investor Turcja zyskał 18,5 proc., a jego luksemburski rywal BNP Paribas Turkey Equity C (Dis) (PLN) aż 38 proc. Solidne dwucyfrowe stopy zwrotu zanotowały też ETF-y, z tym że w ich wypadku stopa zwrotu wyrażona jest w walucie obcej: Amundi MSCI Turkey UCITS ETF (Acc) (EUR) wzrósł o 26 proc., a dolarowy iShares II - iShares MSCI Turkey UCITS ETF (Dis) (USD) zyskał 16 proc. (z dywidendami).

W styczniu 2025 r. turecki bank centralny, po raz drugi z rzędu, obniżył główną stopę procentową (z 47,5 do 45 proc.) i zasygnalizował możliwość dalszych cięć na przyszłych posiedzeniach. Decyzja była zgodna z prognozami ekonomistów ankietowanych przez Bloomberga, którzy przewidywali redukcję o 250 pkt bazowych. Większość analityków przewiduje, że tamtejszy bank centralny będzie kontynuować łagodzenie polityki pieniężnej w tym samym tempie przez siedem kolejnych posiedzeń zaplanowanych na ten rok.

Roczna inflacja w Turcji spowolniła do 44 proc. w grudniu, a rynki prognozują, że do końca roku spadnie do 27 proc. Tymczasem bank centralny dąży do osiągnięcia poziomu 21 proc., choć spodziewa się krótkoterminowego wzrostu inflacji w styczniu, napędzanego przez sektor usług.

Największym wyzwaniem dla Turcji pozostaje znalezienie równowagi między obniżaniem stóp procentowych w sposób wspierający wzrost gospodarczy a utrzymaniem stabilnych oczekiwań inflacyjnych, zwłaszcza wśród firm i gospodarstw domowych. Obecne prognozy inflacyjne są wyższe niż te przedstawiane przez bank centralny, co stanowi zagrożenie dla procesu dezinflacji.