ESG priorytetem dla większości TFI. Jest jednak jedno "ale"

W odpowiedzi na rosnącą potrzebę odpowiedzialności środowiskowej, społecznej i zarządczej (ESG) w sektorze finansowym, polskie towarzystwa funduszy inwestycyjnych coraz częściej traktują ESG jako priorytet. Ponad 62 proc. badanych przedstawicieli TFI deklaruje, że temat ESG jest istotny dla ich instytucji oraz że te aktywnie promują związane z nim działania – wynika z najnowszego raportu opublikowanego przez Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Szkoły Głównej Handlowej (SGH).

Reklama

W badaniu przeprowadzonym w grudniu 2023 r. SGH analizowała, w jaki sposób polskie TFI priorytetyzują tematykę ESG. Analizując motywacje do wdrażania ESG, raport wykazał, że niemal 70 proc. przedstawicieli TFI wskazało wymogi prawne jako główny czynnik implementacji ESG. Eksperci SGH sugerują, że w związku z takim podejściem, krajowe TFI raczej dążą do zapewnienia zgodności z regulacjami niż osiągnięcia przewagi konkurencyjnej wynikającej z ESG.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

- Blisko 70 proc. uczestników wskazało jako przyczynę działań w zakresie ESG na dążenie do uzyskania zgodności z obowiązującymi przepisami prawa (ang. compliance). Z perspektywy badawczej fakt ten oznacza, że podmioty te nie identyfikują w ESG źródła ponadprzeciętnych przewag konkurencyjnych, a ich dążenia i starania w tym zakresie podyktowane są wymogami prawa - czytamy w raporcie.

Raport SGH pokazuje zatem, że choć rośnie zainteresowanie ESG, polskie TFI często postrzegają je jako konieczność wynikającą z przepisów, a nie jako narzędzie konkurencyjności. 

Dominacja negatywnego screeningu

Negatywny screening - czyli wykluczanie aktywów, które nie spełniają określonych kryteriów ESG - pozostaje najczęściej stosowanym podejściem wśród polskich TFI. 

- W procesach inwestycyjnych dominującym kryterium jest screening negatywny, stosowany przez 67,31 proc. respondentów w funduszach z artykułu 6, przez 90,6 proc. badanych w funduszach z artykułu 8 oraz przez 69,2 proc. w funduszach z artykułu 9 - napisano też w raporcie. Dodano, że w funduszach z artykułu 8, oprócz negatywnego screeningu, często stosowane są także strategie integracji ESG (75 proc.) oraz inwestycje tematyczne (50 proc.). W funduszach z artykułu 9 znaczące są także inwestycje wartościowe i tematyczne (po 53,85 proc.).

Respondenci, zwłaszcza z mniejszych TFI, podkreślają, że negatywny screening jest łatwiejszy do wdrożenia, gdyż wymaga mniejszych zasobów kadrowych i budżetowych.

Bariery we wdrażaniu ESG

O ile ESG zyskuje na znaczeniu, nie wszystkie TFI aktywnie angażują się w promowanie tej tematyki. Przedstawiciele instytucji, które nie wdrażają ESG na szeroką skalę, wskazują na bariery związane z ograniczeniami kadrowymi, budżetowymi i skalą działalności.

Mimo to, ponad połowa badanych deklaruje, że ich organizacje starają się promować ESG wśród interesariuszy.

Badanie zostało przeprowadzone metodą CATI. Próbę badawczą utworzyło 55 respondentów z 31 towarzystw funduszy inwestycyjnych.

WIG20 liderem ESG w Polsce

Badanie SGH wykazało również, że największą dojrzałością w zarządzaniu ESG charakteryzują się spółki z indeksu WIG20. Aż 36 proc. badanych firm osiągnęło zaawansowany poziom integracji ESG z decyzjami inwestycyjnymi. Ich przewaga wynika między innymi z obowiązujących przepisów, takich jak dyrektywa CSRD, które wymagają od firm raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju. Choć ESG jest istotne również dla spółek z mWIG40 i sWIG80, to napotykają one na większe wyzwania, głównie w zakresie doskonalenia narzędzi i procesów inwestycyjnych.

- Ocena średniego poziomu dojrzałości integracji aspektów ESG z zarządzaniem procesami biznesowymi na poziomie 3,81 przy medianie 4,00 pokazuje, że spółki giełdowe w ujęciu ogólnym transformują działalność operacyjną pod wpływem koncepcji ESG w stopniu umiarkowanym - wskazano w raporcie. - Ważnym spostrzeżeniem jest fakt, że dojrzałość spółek WIG20 jest zdecydowanie wyższa (4,67) od spółek mWIG40 (4,00) oraz sWIG80 (3,59), co potwierdza ich wyższą skuteczność we włączaniu aspektów ESG do procesów biznesowych, prawdopodobnie ze względu na wyższą ogólną dojrzałość procesową tych przedsiębiorstw - dodano. 

Z raportu wynika, że 66 proc. badanych przedsiębiorstw wdraża ESG na wszystkich etapach procesu decyzyjnego. Dodatkowo 30 proc. firm wskazuje, że ich celem jest osiągnięcie pozycji lidera w branży pod względem ESG. W tej grupie również dominują przedsiębiorstwa z WIG20. 

- Pozytywnie należy ocenić fakt, że spośród badanych spółek jedynie 4 proc. wskazało, że podmiot stopniowo wdraża aspekty ESG w swoją działalność inwestycyjną, a 1 proc. - że spółka rozpoczyna eksperymentalne wprowadzanie ESG do działalności inwestycyjnej. Można zatem przyjąć, że zdecydowana większość badanych spółek wchodzących w skład tych trzech indeksów uwzględnia aspekty ESG w swojej strategii oraz działalności inwestycyjnej i finansowej - zauważono w raporcie.

Badanie ilościowe zostało zrealizowane z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety metodą mixed-mode CATI/CAWI. Zostało ono przeprowadzone wśród 100 losowo dobranych spółek notowanych na GPW, wchodzących w skład giełdowych indeksów WIG20, mWIG40 oraz sWIG80.