Mark Mobius: Nigeria – intrygujący cel inwestycyjny
W świecie, w którym wiele gospodarek rozwiniętych, a nawet niektóre uznane rynki wschodzące, doświadczyły spadku dynamiki PKB w tym roku, rynki graniczne nadal wyróżniają się dla nas szczególnie pozytywnie. Są one uważane za podzbiór rynków wschodzących, często mniejszy i mniej rozwinięty. Moje podróże niedawno zawiodły mnie do jednego z największych - Nigerii - gdzie mój zespół i ja zauważyliśmy zmiany zachodzące w kraju oraz rozmawialiśmy z właścicielami firm i menedżerami na temat wyzwań związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w tym rejonie. Poszukując potencjalnych możliwości inwestycyjnych, znaleźliśmy też kilka niespodzianek (sprawdź wyniki funduszy akcji globalnych rynków wschodzących).
Nigeria szczyci się jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek na świecie, ze stopami wzrostu PKB powyżej 6% rocznie od 2003 roku. Jest ojczyzną dla ponad 170 milionów ludzi, co czyni ją najbardziej zaludnionym krajem w Afryce i siódmym najbardziej zaludnionym krajem na świecie. Organizacja Narodów Zjednoczonych przewiduje, że populacja Nigerii może być trzecią na świecie do 2050 roku, potencjalnie wyprzedzając Stany Zjednoczone (sprawdź wyniki funduszy akcji amerykańskich).
Nigeria posiada obfite zasoby naturalne, ale w chwili obecnej jest wstrzymywana przez krytyczny brak infrastruktury. Większość hoteli i firm musi mieć własne benzynowe lub olejowe generatory energii elektrycznej, ze względu na zawodność państwowego systemu energetycznego. Sytuacja ta przemawia za ogólnym zapotrzebowaniem na większą ilość źródeł energii na rynkach wschodzących, a zwłaszcza na rynkach granicznych. Południowokoreańska firma niedawno, ku ogólnemu zadowoleniu, zobowiązała się do zainwestowania 30 mld USD w sektorze energetyki Nigerii w ciągu najbliższych dziesięciu lat. W maju, Bank Światowy i IFC (Międzynarodowa Korporacja Finansowa) również ogłosiły, że zainwestują około 1 mld USD w sektorze energetycznym tego kraju. Inwestycje zagraniczne, takie jak te w sektorze energetycznym Nigerii, mogą dodatkowo wspierać jej wzrost gospodarczy.
Najnowsze plany rządowe by sprywatyzować energetykę stworzyły możliwość istotnego wzrostu przyszłych inwestycji zagranicznych. To może zmniejszyć obciążenie budżetu państwa dotacjami i stworzyć dochodowe przedsiębiorstwa zdolne do płacenia podatków. Wielomiliardowy plan obejmuje sprzedaż czterech elektrowni cieplnych, dwóch elektrowni wodnych oraz 11 elektrycznych firm dystrybucyjnych. Jeśli się powiedzie, to niedobór energii i kosztowne alternatywne dostawy energii elektrycznej, które utrudniały działalność gospodarczą, powinny się zmniejszyć, a w rezultacie może to prowadzić do przyspieszonego wzrostu gospodarczego w dłuższej perspektywie.
Podczas gdy większość inwestorów jest świadomych bogactwa Nigerii w ropę, ważne jest, aby pamiętać, że Nigeria eksportuje 117 różnych towarów do 103 krajów na całym świecie. Chociaż ropa pozostaje dominującym towarem eksportowym, istnieje szereg firm w Nigerii niezwiązanych z sektorem ropy naftowej, w których widzimy potencjalne możliwości. Ostatnio odwiedziliśmy niektóre z nich, począwszy od dużej cementowni.
Kierownictwo cementowni powiedziało nam, że planuje zwiększyć wydajność lokalnej produkcji o jakieś 9 mln ton rocznie do 2016 roku. Aby wspierać lokalną produkcję, rząd daje urlop podatkowy od trzech do pięciu lat dla nowych fabryk. Nigeria, oprócz stosunkowo taniego gazu do napędzania produkcji, ma wiele wysokiej jakości wapienia, głównego surowca do produkcji cementu. Krajowe zapotrzebowanie na cement rośnie w tempie około 10% rocznie, większość z tego trafia do sektora prywatnego, a stosunkowo niewiele do sektora publicznego, co traktujemy jako wskazanie, że brakuje wydatków na infrastrukturę w Nigerii. Jednakże, wydaje się, że ta tendencja ma się zmienić.
Jeden z dyrektorów tej firmy powiedział nam, że Nigeria jest często niedoceniana. Największe wyzwanie z jego perspektywy? Brak skutecznej woli politycznej, a w szczególności, mała gotowość do promowania krajowego sektora rolniczego, ponieważ Nigeria importuje rocznie produkty spożywcze warte około 1,2 mld USD. Jednak on również uważa, że rząd generalnie jest konstruktywny i ma dobry zespół doradców gospodarczych.
Odwiedziliśmy także producenta piwa. Kierownictwo firmy powiedziało, że środowisko tej działalności jest pod wpływem wzrostu cen paliw oraz wyższych ceny energii. Ponadto dystrybucja jest czasami problemem z powodu kłopotów z bezpieczeństwem. Jednakże za prawdziwy problem przyczyniający się do niestabilności zostało uznane wysokie bezrobocie i młoda, szybko dorastająca populacja, która chce mieć pracę. Chociaż określenie "klasy średniej" może niezbyt ściśle odzwierciedlać to, co w krajach wysoko rozwiniętych, istnieje rozrastająca się klasa konsumentów, którzy mają coraz większe nadwyżki do wydania, a więc producenci żywności i napojów mają nadzieję na tym skorzystać.
Zreformowany system bankowości Nigerii dostarczył wielu cudzoziemcom atrakcyjnych sposobów na inwestowanie w szybko rozwijającą się gospodarkę krajową. Sektor bankowy jest ważny, nie tylko ze względu na wzrost mikrofinansowania, ale ze względu na przesuwanie się banków w kierunku bankowości konsumenckiej. Do niedawna banki głównie finansowały duże firmy lub rząd poprzez zakup obligacji. W następstwie kryzysu bankowego w 2008 roku, Centralny Bank Nigerii (CBN) przeprowadził audyt sektora banków komercyjnych. Wszystkie banki, którym nie udało się przejść ich badania, musiały zmienić dyrektora. Została utworzona państwowa firma Asset Management Corporation (AMCON), by skupować zagrożone pożyczki i dokapitalizowywać niezdrowe banki. Ostatni przegląd banków w tym kraju przeprowadzony przez MFW wykazał spektakularny wzrost zysków w tej sferze w 2012 roku, a współczynnik wypłacalności był powyżej wymaganego minimum 10%, natomiast zagrożone pożyczki były poniżej obowiązkowego progu 5%.
Kierownictwo nigeryjskiego banku, który odwiedziliśmy, było bardzo uczciwe w kwestii problemów, jakie napotykają. W ich odczuciu rynek jest z natury ryzykowny, pośród niepewności politycznej, potencjalnie chwiejnej waluty oraz ingerencji państwa i korupcji. Dobrą wiadomością jest to, że AMCON zakończył oczyszczanie sektora bankowego i zarządy banków teraz pracują nad osiągnięciem celów rozwoju oraz dokładają starań, by stać się bardziej opłacalne. Spodziewają się, że ich wzrost będzie pochodził z kredytów na projekty infrastrukturalne, energetykę i rolnictwo. Ponadto, rynek bankowości konsumenckiej rozwija się szybko. Podobnie jak wiele nigeryjskich banków, bank ten jest międzynarodowy, z operacjami poza granicami kraju.
Inna firma, którą odwiedziliśmy, to wiodący konglomerat skoncentrowany na żywności w Nigerii, z szeregiem restauracji typu fast food i markowych produktów spożywczych oferowanych szerokiej części społeczeństwa. Kierownictwo powtórzyło problemy bezpieczeństwa, o których słyszeliśmy w innych miejscach, szczególnie na północy kraju, co wpływa na ich dystrybucję i produkcję. Być może jeszcze ważniejsze z ich perspektywy były podwyższone cła przywozowe i opłaty nakładane na pszenicę, co ma wpływ na koszty produkcji w przemyśle spożywczym i restauracyjnym.
W sektorze naftowym odwiedziliśmy firmę, która zmieniła swoją strategię - przekształciła się z bycia tylko lokalnym koncernem obrotu ropą i stała się zintegrowaną "grupą energetyczną" z liniami biznesowymi obejmującymi nie tylko handel produktami rafineryjnymi, ale również poszukiwanie i wydobycie ropy naftowej, międzynarodowy handel ropą, rozwiązania gazowe i energetyczne oraz wsparcie usług paliwowych (sprawdź wyniki funduszy akcji zagranicznych sektorowych).
Podobnie jak wszystkie nasze podróże, te wizyty w nigeryjskich firmach były dla nas ważne, by zobaczyć dokładnie z czym właściciele firm stają twarzą w twarz i jak sobie z tym radzą. Wierzymy, że gospodarka Nigerii i jej ciało polityczne powinny się wzmocnić, jako że kraj rusza do przodu z reformami, a także myślimy, że nasze możliwości inwestycyjne się rozszerzą. Nigeria stanowi intrygujący cel inwestycyjny dla nas i to nie tylko z powodu jej bogactwa w ropę naftową. Wysiłki rządu w zakresie prywatyzacji i inwestycji w takich branżach jak górnictwo, rolnictwo, finanse i produkcja, w celu dywersyfikacji ich zależności od sektora naftowego, mogą pomóc gospodarce w dłuższym okresie czasu.
Mark Mobius
prezes Templeton Emerging Markets Group
Tłumaczenie: Investment Fund Managers S.A. (www.ifmpl.com)
/kmk
Nigeria szczyci się jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek na świecie, ze stopami wzrostu PKB powyżej 6% rocznie od 2003 roku. Jest ojczyzną dla ponad 170 milionów ludzi, co czyni ją najbardziej zaludnionym krajem w Afryce i siódmym najbardziej zaludnionym krajem na świecie. Organizacja Narodów Zjednoczonych przewiduje, że populacja Nigerii może być trzecią na świecie do 2050 roku, potencjalnie wyprzedzając Stany Zjednoczone (sprawdź wyniki funduszy akcji amerykańskich).
Nigeria posiada obfite zasoby naturalne, ale w chwili obecnej jest wstrzymywana przez krytyczny brak infrastruktury. Większość hoteli i firm musi mieć własne benzynowe lub olejowe generatory energii elektrycznej, ze względu na zawodność państwowego systemu energetycznego. Sytuacja ta przemawia za ogólnym zapotrzebowaniem na większą ilość źródeł energii na rynkach wschodzących, a zwłaszcza na rynkach granicznych. Południowokoreańska firma niedawno, ku ogólnemu zadowoleniu, zobowiązała się do zainwestowania 30 mld USD w sektorze energetyki Nigerii w ciągu najbliższych dziesięciu lat. W maju, Bank Światowy i IFC (Międzynarodowa Korporacja Finansowa) również ogłosiły, że zainwestują około 1 mld USD w sektorze energetycznym tego kraju. Inwestycje zagraniczne, takie jak te w sektorze energetycznym Nigerii, mogą dodatkowo wspierać jej wzrost gospodarczy.
Najnowsze plany rządowe by sprywatyzować energetykę stworzyły możliwość istotnego wzrostu przyszłych inwestycji zagranicznych. To może zmniejszyć obciążenie budżetu państwa dotacjami i stworzyć dochodowe przedsiębiorstwa zdolne do płacenia podatków. Wielomiliardowy plan obejmuje sprzedaż czterech elektrowni cieplnych, dwóch elektrowni wodnych oraz 11 elektrycznych firm dystrybucyjnych. Jeśli się powiedzie, to niedobór energii i kosztowne alternatywne dostawy energii elektrycznej, które utrudniały działalność gospodarczą, powinny się zmniejszyć, a w rezultacie może to prowadzić do przyspieszonego wzrostu gospodarczego w dłuższej perspektywie.
Podczas gdy większość inwestorów jest świadomych bogactwa Nigerii w ropę, ważne jest, aby pamiętać, że Nigeria eksportuje 117 różnych towarów do 103 krajów na całym świecie. Chociaż ropa pozostaje dominującym towarem eksportowym, istnieje szereg firm w Nigerii niezwiązanych z sektorem ropy naftowej, w których widzimy potencjalne możliwości. Ostatnio odwiedziliśmy niektóre z nich, począwszy od dużej cementowni.
Kierownictwo cementowni powiedziało nam, że planuje zwiększyć wydajność lokalnej produkcji o jakieś 9 mln ton rocznie do 2016 roku. Aby wspierać lokalną produkcję, rząd daje urlop podatkowy od trzech do pięciu lat dla nowych fabryk. Nigeria, oprócz stosunkowo taniego gazu do napędzania produkcji, ma wiele wysokiej jakości wapienia, głównego surowca do produkcji cementu. Krajowe zapotrzebowanie na cement rośnie w tempie około 10% rocznie, większość z tego trafia do sektora prywatnego, a stosunkowo niewiele do sektora publicznego, co traktujemy jako wskazanie, że brakuje wydatków na infrastrukturę w Nigerii. Jednakże, wydaje się, że ta tendencja ma się zmienić.
Jeden z dyrektorów tej firmy powiedział nam, że Nigeria jest często niedoceniana. Największe wyzwanie z jego perspektywy? Brak skutecznej woli politycznej, a w szczególności, mała gotowość do promowania krajowego sektora rolniczego, ponieważ Nigeria importuje rocznie produkty spożywcze warte około 1,2 mld USD. Jednak on również uważa, że rząd generalnie jest konstruktywny i ma dobry zespół doradców gospodarczych.
Odwiedziliśmy także producenta piwa. Kierownictwo firmy powiedziało, że środowisko tej działalności jest pod wpływem wzrostu cen paliw oraz wyższych ceny energii. Ponadto dystrybucja jest czasami problemem z powodu kłopotów z bezpieczeństwem. Jednakże za prawdziwy problem przyczyniający się do niestabilności zostało uznane wysokie bezrobocie i młoda, szybko dorastająca populacja, która chce mieć pracę. Chociaż określenie "klasy średniej" może niezbyt ściśle odzwierciedlać to, co w krajach wysoko rozwiniętych, istnieje rozrastająca się klasa konsumentów, którzy mają coraz większe nadwyżki do wydania, a więc producenci żywności i napojów mają nadzieję na tym skorzystać.
Zreformowany system bankowości Nigerii dostarczył wielu cudzoziemcom atrakcyjnych sposobów na inwestowanie w szybko rozwijającą się gospodarkę krajową. Sektor bankowy jest ważny, nie tylko ze względu na wzrost mikrofinansowania, ale ze względu na przesuwanie się banków w kierunku bankowości konsumenckiej. Do niedawna banki głównie finansowały duże firmy lub rząd poprzez zakup obligacji. W następstwie kryzysu bankowego w 2008 roku, Centralny Bank Nigerii (CBN) przeprowadził audyt sektora banków komercyjnych. Wszystkie banki, którym nie udało się przejść ich badania, musiały zmienić dyrektora. Została utworzona państwowa firma Asset Management Corporation (AMCON), by skupować zagrożone pożyczki i dokapitalizowywać niezdrowe banki. Ostatni przegląd banków w tym kraju przeprowadzony przez MFW wykazał spektakularny wzrost zysków w tej sferze w 2012 roku, a współczynnik wypłacalności był powyżej wymaganego minimum 10%, natomiast zagrożone pożyczki były poniżej obowiązkowego progu 5%.
Kierownictwo nigeryjskiego banku, który odwiedziliśmy, było bardzo uczciwe w kwestii problemów, jakie napotykają. W ich odczuciu rynek jest z natury ryzykowny, pośród niepewności politycznej, potencjalnie chwiejnej waluty oraz ingerencji państwa i korupcji. Dobrą wiadomością jest to, że AMCON zakończył oczyszczanie sektora bankowego i zarządy banków teraz pracują nad osiągnięciem celów rozwoju oraz dokładają starań, by stać się bardziej opłacalne. Spodziewają się, że ich wzrost będzie pochodził z kredytów na projekty infrastrukturalne, energetykę i rolnictwo. Ponadto, rynek bankowości konsumenckiej rozwija się szybko. Podobnie jak wiele nigeryjskich banków, bank ten jest międzynarodowy, z operacjami poza granicami kraju.
Inna firma, którą odwiedziliśmy, to wiodący konglomerat skoncentrowany na żywności w Nigerii, z szeregiem restauracji typu fast food i markowych produktów spożywczych oferowanych szerokiej części społeczeństwa. Kierownictwo powtórzyło problemy bezpieczeństwa, o których słyszeliśmy w innych miejscach, szczególnie na północy kraju, co wpływa na ich dystrybucję i produkcję. Być może jeszcze ważniejsze z ich perspektywy były podwyższone cła przywozowe i opłaty nakładane na pszenicę, co ma wpływ na koszty produkcji w przemyśle spożywczym i restauracyjnym.
W sektorze naftowym odwiedziliśmy firmę, która zmieniła swoją strategię - przekształciła się z bycia tylko lokalnym koncernem obrotu ropą i stała się zintegrowaną "grupą energetyczną" z liniami biznesowymi obejmującymi nie tylko handel produktami rafineryjnymi, ale również poszukiwanie i wydobycie ropy naftowej, międzynarodowy handel ropą, rozwiązania gazowe i energetyczne oraz wsparcie usług paliwowych (sprawdź wyniki funduszy akcji zagranicznych sektorowych).
Podobnie jak wszystkie nasze podróże, te wizyty w nigeryjskich firmach były dla nas ważne, by zobaczyć dokładnie z czym właściciele firm stają twarzą w twarz i jak sobie z tym radzą. Wierzymy, że gospodarka Nigerii i jej ciało polityczne powinny się wzmocnić, jako że kraj rusza do przodu z reformami, a także myślimy, że nasze możliwości inwestycyjne się rozszerzą. Nigeria stanowi intrygujący cel inwestycyjny dla nas i to nie tylko z powodu jej bogactwa w ropę naftową. Wysiłki rządu w zakresie prywatyzacji i inwestycji w takich branżach jak górnictwo, rolnictwo, finanse i produkcja, w celu dywersyfikacji ich zależności od sektora naftowego, mogą pomóc gospodarce w dłuższym okresie czasu.
Mark Mobius
prezes Templeton Emerging Markets Group
Tłumaczenie: Investment Fund Managers S.A. (www.ifmpl.com)
/kmk
Zapisz się na Newsletter
Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.
Rynek funduszy
Komentarze i prognozy
29.08.2013
Komentarze mogą dodawać tylko zalogowani użytkownicy.
Przejdź do logowania