To nie była bessa! Kiedy zmieni się trend?

Początek roku 2023 okazał się wyjątkowo pomyślny dla rynków finansowych. Zyskiwały właściwie wszystkie klasy aktywów, a dane z gospodarek okazały się lepsze, niż oczekiwali tego ekonomiści. Czy ta dobra passa ma szansę utrzymać się przez resztę roku?

Klasyczny cykl koniunkturalny w teorii składa się z czterech faz: ekspansji, stagflacji, recesji i ożywienia. W pierwszej gospodarka przyspiesza i stopniowo pojawia się inflacja, w drugiej inflacja się utrzymuje, ale gospodarka już spowalnia, podczas recesji rośnie bezrobocie, ale inflacja stopniowo hamuje, po czym rozpoczyna się ożywienie gospodarcze. Odpowiednio najlepsze aktywa w tych poszczególnych fazach to: akcje w początkowej fazie ekspansji (nieinflacyjnej), surowce w jej drugiej części (inflacyjnej), gotówka podczas stagflacji i obligacje podczas recesji, po czym znów akcje w fazie ożywienia. Wydaje się zatem, że nie ma nic prostszego niż określenie, w której fazie cyklu jesteśmy, by wiedzieć, jakie aktywa będą zyskiwać w najbliższej przyszłości.

Reklama

Ostatnie cztery lata niemal książkowo tę zależność obrazują: w 2019 i na początku 2020 najlepiej radziły sobie obligacje; lata 2020-2021 to wystrzał przemysłu (co obrazuje wskaźnik ISM) i to był z kolei najlepszy okres dla rynku akcji. W drugiej połowie 2021 zaczęła szybko rosnąć inflacja, przemysł wciąż funkcjonował na wysokich obrotach i obserwowaliśmy wzrost cen surowców, czego kontynuację widzieliśmy też na początku 2022 roku. Stał on pod znakiem wysokiej inflacji i obniżających się wskaźników przemysłowych, a królującym aktywem okazała się gotówka, podczas gdy z innych klas aktywów odpływał kapitał, o czym najboleśniej przekonali się posiadacze obligacji.

–  To się skończyło mniej więcej w połowie października ubiegłego roku i od tego momentu jesteśmy w nowej fazie cyklu koniunkturalnego, gdzie obligacje, a nawet i akcje zaczynają powoli odżywać – zauważa Jarosław Niedzielewski, dyrektor departamentu inwestycji Investors TFI. –  Z tego można wywnioskować, że obecnie jesteśmy tuż przed dołkiem recesji, która być może będzie tylko krótkoterminowym spowolnieniem, a nie prawdziwą pełnoobjawową recesją, w związku z czym obligacje mogą jeszcze zachowywać się dobrze, później akcje, a później, być może w połowie 2024 roku przyjdzie czas znowu na surowce.

Zastrzega jednak, że jest to tylko teoria, a opisany powyżej krótkoterminowy cykl koniunkturalny to tylko jeden ze sformułowanych przez ekonomistów cykli. Mamy np. cykle Kondratiewa, Kitchina, Juglara czy Kuznetsa, które trwają od kilku do kilkudziesięciu lat.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Przyglądamy się dłuższemu cyklowi opartemu na górkach i dołkach na amerykańskim rynku pracy. Zdaniem Jarosława Niedzielewskiego cały czas jesteśmy w długoterminowym cyklu, który rozpoczął się w 2009 roku. Dla porównania w tym czasie krótkoterminowych cykli było cztery. Te cykle się na siebie nakładają, interferują i dopiero ich wzajemne współdziałanie daje wypadkową tego, co dzieje się w gospodarce.

–  Obecny cykl wzrostu zatrudnienia na amerykańskim rynku pracy, jeśli nie liczyć sztucznie wywołanej lockdownami przerwy w 2020 roku, trwa już kilkanaście lat i musi się zakończyć, może za rok czy za dwa – mówi Jarosław Niedzielewski. – Gdybyśmy już mieli do czynienia z pełnoobjawową recesją, obserwowalibyśmy wzrost bezrobocia, a Fed musiałby zareagować obniżkami stóp, bo zawsze tak robił. Tymczasem bezrobocie jest najniższe w historii, a Fed będzie jeszcze podnosił stopy.

Dzieje się to w momencie, gdy według cyklu krótkoterminowego zbliżamy się do dołka recesji. Te dwa obrazy do siebie nie pasują. Dlatego zdaniem przedstawiciela Investors TFI ubiegłoroczne spadki nie były jeszcze bessą, ponieważ nie mieliśmy do czynienia z recesją, którą poznamy po wzroście bezrobocia i wyraźnym spadkiem zysków spółek, które w 2021 i 2022 roku były rekordowe, a w tym roku oczekiwane są tylko niewielkie spadki. Znakiem recesji będą ich spadki o 20-30%. Dziś nie ma jeszcze prawdziwej recesji ani prawdziwej bessy. W ubiegłym roku mieliśmy do czynienia z korektą lub niedokończoną bessą. Rynek akcji zawsze reagował negatywnie na recesję i trudno oczekiwać, by teraz zareagował inaczej. Wniosek? I recesja, i bessa jeszcze przed nami. Dopiero wtedy Fed wykona pivot i zacznie obniżać stopy procentowe. Ale zdaniem Jarosława Niedzielewskiego nie nastąpi to w tym roku, choć odwrócenie krzywej rentowności, z którym mamy do czynienia od kilku miesięcy może wskazywać na możliwość wystąpienia recesji już w drugim półroczu 2023 r. Są to poniekąd sprzeczne sygnały, dlatego warto śledzić, co dzieje się z amerykańskim rynkiem pracy i wynikami (oraz ich prognozami) spółek.