Skuteczność funduszy absolutnej stopy zwrotu (marzec 2024) - jest poprawa

Na koniunkturę rynkową w pierwszym kwartale tego roku fundusze absolute return narzekać nie mogły. Wiele indeksów giełdowych biło rekordy wszech czasów. Amerykański S&P 500 wzrósł o ponad 10 proc. i był to dla tego wskaźnika drugi kwartał z rzędu z dwucyfrowym wzrostem. Podobną zwyżkę zaliczył też niemiecki DAX. Hossa kwitła również na GPW, choć zwyżki były nieco skromniejsze. Główny indeks WIG wzrósł o 5,5 proc. Mocny początek roku zanotowała też ropa naftowa, która drożała w I kwartale w dwucyfrowym tempie. Zarobić można było także na rynku metali. Większość funduszy absolutnej stopy zwrotu przyniosła w tym czasie zyski, niekiedy nawet dwucyfrowe. To z kolei nieco poprawiło ich skuteczność.

Reklama

Na koniec marca spośród łącznie 71 otwartych i zamkniętych funduszy absolutnej stopy zwrotu (polskich, jak i luksemburskich), których wyniki analizujemy, 5 wypełniało swoje sztandarowe zadanie w 100 proc. Kwartał wcześniej takim osiągnięciem mógł się pochwalić zaledwie 1 fundusz.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Dla przypomnienia! Celem funduszy absolutnej stopy zwrotu jest zarabianie w każdych warunkach rynkowych, bez względu na to, w którą stronę podążają indeksy giełdowe, ceny obligacji czy surowców. Fundusze te realizują swoje sztandarowe zadanie na wiele różnych sposobów, zatem porównywanie ich do siebie, analizując nominalne stopy zwrotu, nie jest najlepszym sposobem sprawdzania ich skuteczności. Tę lepiej analizować, patrząc na powtarzalność stóp zwrotu w wybranych okresach. Dobry fundusz absolute return powinien osiągać dodatnie wyniki w sposób stabilny i powtarzalny w wybranym horyzoncie, np. rocznym. Im więcej takich okresów zakończył z zyskiem, tym większa szansa, że nas nie zawiedzie.

Stosowana przez nas metodologia polega właśnie na analizowaniu regularności w wypracowywaniu dodatnich wyników. Badamy ją na podstawie tego, ile dodatnich przesuwanych 12-miesięcznych stóp zwrotu miały te fundusze w ostatnich trzech latach. Takich okresów może być maksymalnie 24. Czyli np. jeżeli na koniec marca 2024 roku dany fundusz miał 50-proc. skuteczność, to oznacza, że od marca 2022 do marca 2024 r. zanotował 12 okresów, w których roczna stopa zwrotu była na plusie.

Dodatkowo wyniki poszczególnych rozwiązań porównujemy do oprocentowania depozytów. Celem funduszy absolutnej stopy zwrotu jest bowiem również osiąganie wyników przewyższających stopę wolną od ryzyka. Osobne oceny dostają fundusze działające krócej niż 3 lata i FIZ-y wyceniane kwartalnie.

Na koniec grudnia 2021 roku 100-proc. skuteczność miał co czwarty otwarty fundusz (FIO, SFIO) absolute return. Obecnie żaden z nich takim osiągnięciem się nie pochwali, widać jednak stopniową odbudowę wyników po trudnym 2022 r. W pierwszym kwartale 2024 r. większość funduszy otwartych nieco poprawiła swoją skuteczność. Doszło też do przetasowań w czołówce.

Obecnie najwyższą, bo 83-proc. skuteczność ma PZU Energia Ochrony Absolutnej Stopy Zwrotu. Jest to dużo lepszy wynik niż jeszcze kwartał temu. Na koniec grudnia 2023 r. jego skuteczność wynosiła bowiem 71 proc. W przypadku tego funduszu wyraźną poprawę wyników obserwujemy już od listopada 2022 r. Od tego czasu jego 12-miesięczne stopy zwrotu (przesuwane co miesiąc) są nad kreską i wynoszą od 4,2 do 20,4 proc. W skali trzech lat fundusz zarobił niecałe 27 proc. Fundusz stosuje strategię absolutnej stopy zwrotu poprzez inwestowanie aktywów w instrumenty dłużne i pieniężne zarówno skarbowe, jak i korporacyjne. 

Pogorszyły się natomiast noty dotychczasowego lidera, czyli Goldman Sachs Multi Factor. Fundusz ten na koniec marca miał 79-proc. skuteczność, podczas gdy jeszcze kwartał temu swoje zadanie wypełniał z 88-proc. skutecznością, a dwa kwartały wcześniej z 96-proc. skutecznością. Pierwsze 3 miesiące tego roku nie były jednak dla tego funduszu udane. W I kwartale stracił bowiem niecałe 4 proc. W skali ostatnich trzech lat zarobił nieco ponad 8 proc. i jest to pochodna inwestycji w fundusz luksemburski NN (L) Multi Asset Factor Opportunities. Ten ostatni z kolei stosuje strategię long-short, a inwestować może w akcje, obligacje, waluty i indeksy towarów. 

Na trzecim miejscu uplasował się Goldman Sachs Total Return, którego skuteczność wzrosła z 71 do 75 proc. W I kwartale tego roku fundusz zarobił ponad 5 proc., a od początku działalności (kwiecień 2021 r.) nieco ponad 22 proc. Goldman Sachs Total Return miał słabsze wyniki w 2022 r., kiedy czterokrotnie jego 12-miesięczne stopy zwrotu były ujemne. Ale od grudnia ubiegłego roku fundusz przestał zawodzić - jego 12-miesięczne stopy zwrotu przesuwane co miesiąc znalazły się w tym czasie w przedziale 0,9 do 18,5 proc. Fundusz inwestuje w wiele klas aktywów. Instrumenty dłużne mogą stanowić od 0 do 100 proc. portfela, a akcje - do 80 proc. Elastyczność procesu inwestycyjnego ma na celu osiąganie stopy zwrotu przekraczającej w pełnym cyklu inwestycyjnym (tj. 3 do 5 lat) średniorocznie stopę WIBOR 1Y powiększoną o 4 punkty procentowe. 

Najgorzej wypadają fundusze ze stajni Superfund TFI - Superfund RED oraz Superfund GREEN - których skuteczność wynosi zaledwie 8 i 13 proc. Są to fundusze algorytmiczne, inwestujące w kontrakty futures.

W przypadku FIZ-ów publicznych również doszło do poprawy skuteczności, a dwa z nich wypełniają swoje zadanie bezbłędnie. Mowa m.in. o PKO Globalnej Strategii FIZ, który inwestuje na rynku akcji, obligacji, walut, a pośrednio także surowców. Fundusz jeszcze w grudniu 2023 r. miał 88-proc. skuteczność, a w grudniu 2022 r. zaledwie 50-proc. W skali ostatnich trzech lat PKO Globalnej Strategii FIZ zarobił 10 proc., a więc nie pobił oprocentowania lokat. Zresztą, spośród FIZ-ów publicznych ta sztuka w 3-letnim horyzoncie udała się zaledwie dwóm funduszom: QUERCUS Multistrategy FIZ oraz Eques Aktywnego Inwestowania FIZ. Wymienione fundusze nie mają jednak wysokiej skuteczności, bo wynosi ona - odpowiednio - 67 oraz 63 proc., a więc tyle samo, co kwartał wcześniej.

Mocno poprawiły się natomiast noty PKO Absolutnej Stopy Zwrotu Europa Wschód-Zachód FIZ, którego skuteczność jeszcze kwartał temu wynosiła 75 proc., a obecnie jest 100-proc. Fundusz inwestuje głównie w akcje spółek z regionu szeroko pojętej Europy Wschodniej i Zachodniej. Stosuje strategię long/short: inwestuje poprzez zajmowanie pozycji długich na akcjach spółek uznanych za niedowartościowane oraz pozycji krótkich na akcjach spółek uznanych za przewartościowane. W skali ostatnich 3 lat zarobił jednak niewiele, bo zaledwie 7 proc. 

Najgorszą skuteczność spośród FIZ-ów publicznych ma Rockbridge FIZ Multi Inwestycja. Na koniec marca wynosiła ona 46 proc., ale i tak się poprawiła. Kwartał wcześniej fundusz wypełniał swoje sztandarowe zadanie z 38-proc. skutecznością.

Również większość FIZ-ów niepublicznych zdołała w pierwszym kwartale poprawić swoją skuteczność. W tej grupie pozycję lidera utrzymuje Insignis FIZ, który stosuje strategię market neutral (zajmuje długie pozycje na akcjach i zabezpiecza je tzw. krótką sprzedażą). Na koniec marca jego skuteczność wynosiła 100 proc. i była wyższa niż jeszcze kwartał wcześniej (96 proc.). Jego 12-miesięczne stopy zwrotu przesuwane co miesiąc oscylują w granicach od 6,3 do 23,4 proc. W skali ostatnich trzech lat fundusz zarobił 44 proc., co jest wynikiem znacząco przewyższającym oprocentowanie lokat. 

Drugie miejsce podium utrzymał Opoka Neutral, który podobnie jak kwartał temu, tak i obecnie ma 92-proc. skuteczność. Fundusz ten również stosuje strategię market neutral, czyli stara się być neutralny rynkowo poprzez zajmowanie równocześnie długich i krótkich pozycji na akcjach (long/short). W skali ostatnich trzech lat zarobił 15,3 proc.

Wyraźnie, bo z 79 na 92 proc. swoją skuteczność w pierwszym kwartale poprawiły też PKO Globalnej Makroekonomii FIZ seria A oraz PKO Europa Wschód-Zachód FIZ seria B. Ich stopy zwrotu nie są jednak tak imponujące, bo w skali trzech lat fundusze te zarobiły po ok. 8 proc., a zatem nie pobiły oprocentowania lokat.

Najgorzej spośród FIZ-ów niepublicznych wypadają Rockbridge FIZ Globalnych Spółek Dywidendowych oraz Globalnej Innowacji FIZ, których skuteczność już od dłuższego czasu wynosi 0 proc., co oznacza, że wszystkie 24 badane okresy fundusze te zakończyły pod kreską. W skali 3 lat straciły - odpowiednio - 20 i 68 proc.

W sumie na 32 FIZ-y niepubliczne, stopy zwrotu przewyższające depozyty w 3-letnim horyzoncie wypracowało 13 funduszy. 9 funduszy z tej grupy w skali ostatnich 3 lat zanotowało stratę.

Luksemburskie fundusze absolute return też nieco poprawiły swoje noty. Pozycję lidera utrzymuje Fidelity Funds Absolute Return Global Equity. Fundusz zajmuje długie i krótkie pozycje na akcjach oraz powiązanych instrumentach zapewniających ekspozycję na spółki na całym świecie.