Skuteczność funduszy absolutnej stopy zwrotu (grudzień 2023)
Większość funduszy absolutnej stopy zwrotu zakończyła 2023 rok z dodatnim wynikiem. Skuteczność wciąż jednak pozostaje niska. Na koniec grudnia zaledwie 1 spośród 72 tego rodzaju funduszy wypełniał swoje sztandarowe zadanie w 100 proc.
W 2023 r. koniunktura na rynkach kapitałowych była wręcz rewelacyjna. Zarobić dały zarówno akcje, jak i obligacje, zyski przyniosły także niektóre surowce. To z kolei znalazło odzwierciedlenie w wynikach funduszy inwestycyjnych, również tych stosujących strategię absolutnej stopy zwrotu. Większość z nich zakończyła 2023 r. z dodatnim wynikiem, który w ponad połowie przypadków liczony był w dwucyfrowym tempie. Pod kreską znalazło się 11 produktów, a w tej grupie dominują fundusze algorytmiczne ze stajni SUPERFUND TFI, których straty w skali całego 2023 r. wynoszą od 1 do nawet 28 proc.
Reklama
Przypomnijmy, że celem funduszy absolutnej stopy zwrotu jest zarabianie w każdych warunkach rynkowych. Nie oznacza to jednak, że mają one ścigać się z benchmarkowymi funduszami o jak najwyższą stopę zwrotu. Wręcz przeciwnie. Ich wyniki powinny być stabilne, powtarzalne i przewyższające tzw. stopę wolną od ryzyka (ang. risk free rate). A za taką w Polsce można uznać np. oprocentowanie depozytów. I choć wydaje się to dość jednorodna grupa produktów, to pod pojęciem absolutnej stopy zwrotu kryje się co najmniej kilkanaście strategii i jeszcze więcej klas aktywów. A to znajduje odbicie w rozpiętości stóp zwrotu. W 2023 roku najgorszy fundusz absolute return stracił ponad -33 proc., a najlepszy zarobił więcej niż +40 proc.
W związku z tym, że fundusze absolutnej stopy zwrotu różnią się od siebie przyjętą strategią inwestycyjną, porównywanie ich do siebie, analizując nominalne stopy zwrotu, nie jest najlepszym sposobem sprawdzania ich skuteczności. Tę najlepiej badać, patrząc na powtarzalność stóp zwrotu w wybranych okresach. Stosowana przez nas metodologia polega właśnie na analizowaniu regularności w wypracowywaniu dodatnich wyników. Jakie płyną wnioski z najnowszej analizy? Mimo znaczącej poprawy koniunktury na rynkach w ubiegłym roku skuteczność tego rodzaju strategii pozostaje niska. Na koniec grudnia spośród łącznie 72 otwartych i zamkniętych funduszy absolutnej stopy zwrotu (polskich, jak i luksemburskich), których wyniki analizujemy, zaledwie 1 wypełniał swoje sztandarowe zadanie bezbłędnie.
Dla przypomnienia! Celem funduszy absolutnej stopy zwrotu jest zarabianie w każdych warunkach rynkowych, bez względu na to, w którą stronę podążają indeksy giełdowe, ceny obligacji czy surowców. Fundusze te realizują swoje sztandarowe zadanie na wiele różnych sposobów, zatem porównywanie ich do siebie, analizując nominalne stopy zwrotu, nie jest najlepszym sposobem sprawdzania ich skuteczności. Tę lepiej analizować, patrząc na powtarzalność stóp zwrotu w wybranych okresach. Dobry fundusz absolute return powinien osiągać dodatnie wyniki w sposób stabilny i powtarzalny w wybranym horyzoncie, np. rocznym. Im więcej takich okresów zakończył z zyskiem, tym większa szansa, że nas nie zawiedzie.
Stosowana przez nas metodologia polega właśnie na analizowaniu regularności w wypracowywaniu dodatnich wyników. Badamy ją na podstawie tego, ile dodatnich przesuwanych 12-miesięcznych stóp zwrotu miały te fundusze w ostatnich trzech latach. Takich okresów może być maksymalnie 24. Czyli np. jeżeli na koniec grudnia 2023 roku dany fundusz miał 50-proc. skuteczność, to oznacza, że od grudnia 2021 do grudnia 2023 r. zanotował 12 okresów, w których roczna stopa zwrotu była na plusie.
Dodatkowo wyniki poszczególnych rozwiązań porównujemy do oprocentowania depozytów. Celem funduszy absolutnej stopy zwrotu jest bowiem również osiąganie wyników przewyższających stopę wolną od ryzyka. Osobne oceny dostają fundusze działające krócej niż 3 lata i FIZ-y wyceniane kwartalnie.
Obecnie żaden z otwartych funduszy (FIO) absolutnej stopy zwrotu nie ma 100-proc. skuteczności, i jedynie połowa z nich pobiła w 3-letnim horyzoncie oprocentowanie lokat. Co więcej, 5 funduszy z tej grupy w skali ostatnich 3 lat znalazło się pod kreską.
W przypadku funduszy otwartych już od dłuższego czasu najlepiej w naszym zestawieniu wypada Goldman Sachs Multi Factor, który na koniec grudnia miał 88-proc. skuteczność. Jest to jednak wynik gorszy niż w poprzednich kwartałach. Rok temu fundusz ten wypełniał swoje zadanie z 96-proc. skutecznością. W skali ostatnich trzech lat fundusz zarobił 22 proc. i jest to pochodna inwestycji w fundusz luksemburski NN (L) Multi Asset Factor Opportunities. Ten ostatni z kolei stosuje strategię long-short, a inwestować może w akcje, obligacje, waluty i indeksy towarów.
Z 67 na 71 proc. swoją skuteczność poprawił z kolei Goldman Sachs Total Return. Fundusz miał słabsze wyniki w 2022 r., kiedy czterokrotnie jego 12-miesięczne stopy zwrotu były ujemne. Ale od grudnia ubiegłego roku fundusz przestał zawodzić - jego 12-miesięczne stopy zwrotu przesuwane co miesiąc znalazły się w tym czasie w przedziale 0,9 do 18,5 proc. Fundusz inwestuje w wiele klas aktywów. Instrumenty dłużne mogą stanowić od 0 do 100 proc. portfela, a akcje - do 80 proc. Elastyczność procesu inwestycyjnego ma na celu osiąganie stopy zwrotu przekraczającej w pełnym cyklu inwestycyjnym (tj. 3 do 5 lat) średniorocznie stopę WIBOR 1Y powiększoną o 4 punkty procentowe.
Również z 67 na 71 proc. swoją skuteczność zwiększył PZU Energia Ochrony Absolutnej Stopy Zwrotu. W przypadku tego funduszu wyraźną poprawę wyników obserwujemy od listopada 2022 r. Od tego czasu jego 12-miesięczne stopy zwrotu (przesuwane co miesiąc) są nad kreską i wynoszą od 4,2 do 20,4 proc. W skali trzech lat fundusz zarobił niecałe 26 proc. Fundusz stosuje strategię absolutnej stopy zwrotu poprzez inwestowanie aktywów w instrumenty dłużne i pieniężne zarówno skarbowe, jak i korporacyjne.
Podobną skuteczność, jak kwartał wcześniej utrzymał z kolei PZU Energia Agresywny Absolutnej Stopy Zwrotu oraz QUERCUS Stabilny.
W przypadku FIZ-ów publicznych najwyższą, bo 88-proc. skuteczność ma PKO Globalnej Strategii FIZ, który inwestuje na rynku akcji, obligacji, walut, a pośrednio także surowców. Fundusz ten poprawił swoje noty w ubiegłym roku. We wrześniu miał 75-proc. skuteczność, a rok temu (grudzień 2022 r.) zaledwie 50-proc. W skali ostatnich trzech lat fundusz zarobił niecałe 10 proc., a więc nie pobił oprocentowania lokat. Zresztą, spośród FIZ-ów publicznych ta sztuka w 3-letnim horyzoncie udała się zaledwie dwóm funduszom: QUERCUS Multistrategy FIZ oraz Eques Aktywnego Inwestowania FIZ. Wymienione fundusze nie mają jednak wysokiej skuteczności, bo wynosi ona - odpowiednio - 67 oraz 63 proc.
Wyższą skuteczność (82 proc.) ma natomiast PZU FIZ Legato, który działa od sierpnia 2021 r., a więc liczba możliwych rolowanych 12-miesiecznych stóp zwrotu w jego przypadku wynosi 17. Na tych 17 okresów, trzykrotnie znalazł się pod kreską (od -0,7 proc. do -2,3 proc.). Od listopada 2022 r. fundusz już nie zawodzi. Od tego czasu jego 12-miesięczne stopy zwrotu przesuwane co miesiąc są dodatnie i wynoszą od 0,4 do 11,1 proc. Fundusz wykorzystuje strategię global macro, która pozwala mu inwestować w różne klasy aktywów, skupiając się na najpłynniejszych instrumentach takich jak stopy procentowe, waluty, indeksy giełdowe, czy globalne akcje, w szczególności wchodzące w skład indeksu MSCI World.
Pod lupę wzięliśmy też 32 FIZ-y niepubliczne, w tym 8 wycenianych kwartalnie. Najlepiej w naszym zestawieniu wypada Insignis FIZ, który stosuje strategię market neutral (zajmuje długie pozycje na akcjach i zabezpiecza je tzw. krótką sprzedażą). Na koniec grudnia 2023 r. jego skuteczność wynosiła 96 proc. i była wyższa niż jeszcze kwartał wcześniej (92 proc.). Na 24 badane okresy noga powinęła mu się tylko raz - w lutym 2022 r., kiedy 12-miesięczna stopa zwrotu była ujemna i wyniosła -0,3 proc. Od czasu fundusz już jednak nie zawodzi - jego 12-miesięczne stopy zwrotu przesuwane co miesiąc są w tym okresie dodatnie i oscylują w granicach od 6,3 do 19,7 proc. W skali ostatnich trzech lat fundusz zarobił ponad 37 proc., co jest wynikiem znacząco przewyższającym oprocentowanie lokat.
Jeszcze we wrześniu 2023 r. 100-proc. skutecznością pochwalić się mógł Opoka Neutral. Kiepski trzeci kwartał (12-miesięczna stopa zwrotu w październiku i listopadzie była pod kreską) ubiegłego roku sprawił, że skuteczność spadła do 92 proc. Opoka Neutral również stosuje strategię market neutral, czyli stara się być neutralny rynkowo poprzez zajmowanie równocześnie długich i krótkich pozycji na akcjach (long/short). Fundusz dotychczas tylko jeden rok kalendarzowy (2018) zakończył z ujemnym wynikiem. W całym 2023 r. zarobił 1,1 proc. W skali ostatnich trzech lat zyskał z kolei 19 proc.
Wysoką (88 proc.) skutecznością cieszą się też Opoka Alfa oraz Polaris FIZ. Ten pierwszy to fundusz multiasset, co oznacza, że inwestuje w wiele klas aktywów: akcje, metale szlachetne oraz wszelkiego rodzaju okazje inwestycyjne (inne płynne aktywa np. surowce czy rynek stopy procentowej). Przez ostatnie 3 lata taka strategia przyniosła 29 proc. zysku. Polaris FIZ w skali trzech lat zarobił z kolei niemal 56 proc.
Najgorzej spośród FIZ-ów niepublicznych wypadają Rockbridge FIZ Globalnych Spółek Dywidendowych oraz Globalnej Innowacji FIZ, których skuteczność na koniec grudnia wynosiła 0 proc., co oznacza, że wszystkie 24 badane okresy fundusze te zakończyły pod kreską. W skali 3 lat straciły - odpowiednio - 23 i 59 proc.
W sumie na 32 FIZ-y niepubliczne, stopy zwrotu przewyższające depozyty w 3-letnim horyzoncie wypracowało 14 funduszy. 11 funduszy z tej grupy zanotowało w skali ostatnich 3 lat zanotowało stratę.
W ofercie zagranicznych TFI znajdziemy 1 fundusz ze 100-proc. skutecznością. Mowa o Fidelity Funds Absolute Return Global Equity. Fundusz zajmuje długie i krótkie pozycje na akcjach oraz powiązanych instrumentach zapewniających ekspozycję na spółki na całym świecie. Oferowany jest w różnych walutach. Do analizy wzięliśmy tytuły uczestnictwa PLN-hedged (w polskich złotych i z zabezpieczonym ryzykiem walutowym), które dostępne są od lipca ubiegłego roku. Od tego czasu liczba możliwych rolowanych 12-miesiecznych stóp zwrotu w jego przypadku wynosi 6, i każdy ten okres fundusz zakończył nad kreską (od 12 do 16 proc.).
Ten sam fundusz, lecz wyceniany w dolarze (Fidelity Funds Absolute Return Global Equity Fund A PF (Acc) (USD)) również ma 100-proc. skuteczność. W skali ostatnich 3 lat zarobił 26 proc. Warto jednak pamiętać, że jest to fundusz, który nie zabezpiecza ryzyka walutowego, więc zmiany kursowe wpływają na stopę zwrotu.
08.01.2024

Komentarze mogą dodawać tylko zalogowani użytkownicy.
Przejdź do logowania