Wyniki funduszy inwestycyjnych (październik 2023)

W październiku drożały polskie akcje i obligacje, w siłę rósł też złoty. W tym czasie rynki zagraniczne pod przewodnictwem Wall Street już trzeci miesiąc z rzędu kontynuowały korektę. To znalazło odbicie w wynikach funduszy inwestycyjnych. Połowa spośród łącznie ok. 1000 analizowanych przez nas krajowych i luksemburskich (w PLN) rozwiązań wypracowała w ubiegłym miesiącu dodatnie stopy zwrotu. 

Reklama

W ujęciu średnim najwyższy zarobek przyniosły oczywiście krajowe fundusze akcji polskich o uniwersalnej strategii (+6,7 proc.). Najgorzej wypadły z kolei fundusze akcji azjatyckich (bez Japonii), które straciły -5,6 proc. 

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

GPW "zieloną wyspą"

Wbrew nastrojom panującym na globalnych rynkach w październiku drożały polskie akcje, zwłaszcza banków i spółek z udziałem Skarbu Państwa. To reakcja inwestorów na wyniki wyborów parlamentarnych w Polsce, które wygrała opozycja. Liczą oni, że nowy rząd odblokuje środki z KPO, uwolni spółki skarbu państwa od partyjnych wpływów i poprawi sytuację finansów publicznych. W efekcie WIG20 skoczył w październiku aż o 12 proc., a WIG o 9 proc. i była to największa miesięczna zwyżka od listopada 2022 r. Nieco gorzej wypadły małe i średnie spółki: mWIG40 zwyżkował o 4,7 proc., a sWIG80 o 0,8 proc. Największe odbicie obserwowaliśmy w sektorze finansowym. Wystarczy powiedzieć, że indeks WIG-banki wzrósł w miesiąc aż o 24,3 proc. To najwięcej od listopada 2020 r. 

- Rynek warszawski - zarówno mierzony indeksem WIG20, jak i WIG - był najsilniejszym w Europie i najsilniejszym na świecie, gdy pominie się bardzo egzotyczny indeks giełdy argentyńskiej, którego wartość inwestycyjna lokuje się w zbiorze typu frontier market - zauważa Adam Stańczak, analityk DM BOŚ.

Większość spośród ponad 80. krajowych rozwiązań z segmentu funduszy akcji polskich znalazło się w październiku na plusie. W ujęciu średnim najwyższy zarobek wypracowały te o uniwersalnej strategii, które zwykle swoje osiągnięcia porównują do indeksu WIG. Ich średni zysk sięgnął w skali miesiąca 6,7 proc. W tym czasie funduszowe maluchy i średniaki zarobiły 2,3 proc. Liderem w całym segmencie są fundusze pasywne (Beta ETF WIG20lev Portfelowy FIZ oraz QUERCUS lev), podążające za WIG20 i dodatkowo inwestujące z dźwignią finansową (2x). W ich przypadku zyski są dwukrotnością zwrotu z indeksu blue chipów i sięgają aż 24 proc. Dwucyfrowy zarobek wypracował także fundusze pasywne, ale nielewarowane: Beta ETF WIG20TR Portfelowy FIZ (+12 proc.), Goldman Sachs Indeks Odpowiedzialnego Inwestowania (+10,5 proc.) oraz PKO Akcji Rynku Polskiego (+10,1 proc.). Spośród funduszy aktywnie zarządzanych najlepiej wypadł Generali Korona Akcje, który powiększył portfel o 9,6 proc.

Na drugim biegunie wylądowały fundusze pasywne typu short, a więc grające na krótko, które tracą gdy indeks WIG20 rośnie i zyskują - gdy spada. Mowa o Beta ETF WIG20short Portfelowy FIZ oraz QUERCUS short, które straciły w miesiąc ponad 10 proc. Spośród funduszy aktywnie zarządzanych pod kreską znalazło się 5 rozwiązań. Najwięcej, bo 4,7 proc. stracił Skarbiec Polskich Innowacji, który inwestuje w sektorze nowoczesnych technologii, e-commerce, biotechnologii i rozrywki cyfrowej. Ponad 4 proc. stracił też Esaliens Akcji Skoncentrowany FIZ, który charakteryzuje się niską dywersyfikacją: w skład portfela z reguły wchodzi 10-20 spółek. Od 0,6 do 2 proc. straciły w październiku także mBank Innowacji PL, Esaliens Małych i Średnich Spółek oraz Rockbridge Neo Akcji Małych Spółek. 

Co dalej na GPW? Zdaniem Sebastiana Buczka, prezesa Quercus TFI, polska giełda da jeszcze zarobić. - Nowy układ polityczny daje szansę na dłuższy okres relatywnie mocniejszego zachowania naszych akcji, obligacji i złotego, a także atak WIG na rekord wszech czasów. Podtrzymujemy cel dla WIG na poziomie 80 tys. punktów w trakcie roku 2024. W wariancie bazowym oczekiwalibyśmy również poprawy koniunktury na rynku globalnym w listopadzie i grudniu. Największego czynnika ryzyka upatrywalibyśmy nadal w ewentualnej eskalacji konfliktu między Rosją a Ukrainą i spowolnieniu wzrostu gospodarczego na świecie w wyniku działań banków centralnych – ocenia Sebastian Buczek.

Na świecie w październiku trend spadkowy kontynuowany był już trzeci miesiąc z rzędu, w mniejszej skali na Wall Street i nieco większej na głównych europejskich parkietach. W USA inwestorzy obawiali się, że Fed będzie kontynuował zaostrzanie polityki pieniężnej, a w najlepszym wypadku utrzyma koszt pieniądza na podwyższonym poziomie przez długi czas. W Europie z kolei panowały recesyjne nastroje. Amerykański indeks Dow Jones stracił niespełna 2 proc., o niecałe 3 proc. zanurkował S&P 500, a ponad 3 proc. obniżył się Nasdaq Composite. W tym czasie niemiecki DAX spadł o 4,4 proc., francuski CAC40 i brytyjski FTSE250 zanurkowały o niespełna 7 proc., a szeroki Stoxx Europe 600 stracił niecałe 5 proc. MSCI Emerging Markets zniżkował o 2,7 proc. Indeks giełdy w Turcji zanurkował o ponad 11 proc.

W takim otoczeniu o zyski łatwo nie było i próżno ich szukać w segmencie funduszy akcji zagranicznych. Na około 150 takich rozwiązań, jedynie kilka wyszło nad kreskę. Najwięcej, bo niecałe 4 proc. zarobił Superfund Akcji Blockchain, który inwestuje w akcje spółek rozwijających lub wykorzystujących technologię blockchain, m.in. platformy wymiany kryptowalut (np. Coinbase) i kopalnie wirtualnych pieniędzy (np. Riot Platforms). Jego wyniki są zatem silnie skorelowane z rynkiem wirtualnych walut, zwłaszcza bitcoina. A ten mocno drożał. Rajd notowań napędzały nadzieje na rychłe pojawienie się na rynku ETF-ów opartych na spotowym kursie tej kryptowaluty. Ponad 3-proc. zarobek wypracowały także pasywny fundusz inPZU Akcje CEEplus O, a także Rockbridge Neo Akcji Nowa Europa i Rockbridge Neo Akcji Europy Środkowej i Wschodniej. Te trzy ostatnie produkty należą do grupy akcji europejskich rynków wschodzących, a w ich portfelach dominującą rolę odgrywa Polska. 

Największe straty popłynęły z Turcji - w październiku krajowy fundusz Investor Turcja stracił ponad 15 proc. I był to tym samym najgorszy miesięczny wynik spośród wszystkich analizowanych przez nas polskich i luksemburskich funduszy inwestycyjnych.

Spośród funduszy luksemburskich z segmentu akcyjnego nad kreskę wyszły jedynie 3 z nich: 2 inwestujące w akcje koplani złota - Schroder ISF Global Gold i BlackRock GF World Gold, a także inwestujący w akcje globalne - AB SICAV I - Low Volatility Total Return Equity Portfolio. 

Obligacje na dwóch biegunach 

Październik był również trzecim miesiącem przeceny na rynkach długu. Wystarczy powiedzieć, że rentowność amerykańskich obligacji dziesięcioletnich na moment przekroczyła pułap 5 proc., poziom najwyższy od lipca 2007 r. W tym czasie zyskiwały na wartości polskie papiery. W przypadku instrumentów 10-letnich rentowność spadła do 5,65 proc. Przypomnijmy, że w październiku Rada Polityki Pieniężnej ścięła stopy procentowe o 25 pkt bazowych. Rynek spodziewał się obniżki stóp, ale po wrześniowej niespodziance (kiedy Rada niespodziewanie obniżyła je aż o 75pb)  rozstrzał prognoz ekonomistów co do jej skali był jednak zdecydowanie większy niż zwykle. Konsensus zakładał cięcie o 25 pkt baz.

Takie otoczenie znalazło odzwierciedlenie w wynikach funduszy. Trzy czwarte spośród około 200 krajowych produktów z segmentu dłużnego (papierów korporacyjnych i skarbowych, inwestujących zarówno w Polsce, jak i za granicą) znalazło się w październiku na plusie. W ujęciu średnim najlepiej poradziły sobie fundusze papierów dłużnych polskich skarbowych długoterminowych (+0,8 proc.) oraz papierów dłużnych polskich skarbowych uniwersalne (+ 0,7 proc.). Na drugim biegunie wylądowały z kolei fundusze papierów dłużnych globalnych korporacyjnych (-2,1 proc.) oraz papierów dłużnych globalnych uniwersalne, które straciły średnio 0,7 proc. 

Najwyższą stopę zwrotu (+1,7 proc.) w segmencie krajowych funduszy dłużnych (wycenianych w złotych) zanotował w październiku Rockbridge Obligacji Długoterminowych, który inwestuje głównie w długoterminowe polskie obligacje skarbowe lub obligacje gwarantowane przez Skarb Państwa i inne instrumenty dające ekspozycję na długoterminowe stopy procentowe. Drugi najwyższy wynik (+1,5 proc.) osiągnął Ipopema Dłużny, który również inwestuje w dług długoterminowy.

Najgorzej w segmencie krajowych funduszy dłużnych (wycenianych w złotym) wypadł z kolei Pekao Obligacji Dolarowych Plus, który stracił w miesiąc aż 5,9 proc. Fundusz inwestuje w obligacje w dolarze i nie zabezpiecza ryzyka walutowego, więc zarabia, gdy złoty się osłabia do amerykańskiej waluty. Tymczasem złoty w październiku prężył muskuły. Około 5-proc. straty przyniosły też BNP Paribas Europejskich Obligacji Zamiennych oraz BNP Paribas Obligacji Zrównoważony Rozwój. Niecałe 5 proc. stracił również PKO Papierów Dłużnych USD, który - podobnie jak wspomniany wyżej rywal z Pekao - inwestuje w różne obligacje (USA, Polska, UE) denominowane w dolarze amerykańskim, a ryzyko walutowe nie jest w tym funduszu zabezpieczane. 

Spośród funduszy dłużnych luksemburskich dodatnią stopę zwrotu wypracowało 9 rozwiązań. Najwięcej (+1,2 proc.) zarobił Goldman Sachs Global Strategic Macro Bond Portfolio. Najgorzej wypadł BNP Paribas Global High Yield Bond C (Dis) (PLN), który stracił w tym czasie 4,4 proc.

Ropa w dół, złoto w górę

Na rynkach surowcowych mieliśmy mieszane nastroje. Mimo napięć geopolitycznych na Bliskim Wschodzie, w dół szły ceny ropy naftowej. Baryłka amerykańskiej WTI w październiku potaniała o 9 proc., a europejska wersja Brent przeceniła się o 6 proc. Mimo umacniającego się dolara i rosnących rentowności obligacji skarbowych, drożało natomiast złoto, którego cena poszła w górę o 7,5 proc. 

W ujęciu średnim fundusze rynku surowców zarobiły 2,8 proc., ale zyski wypracowały jedynie fundusze złota. Najwięcej, bo 6,9 proc., zarobił QUERCUS Gold. W tym czasie Generali Złota powiększył portfel o 6,5 proc. Na drugim biegunie wylądował Allianz Global Metals and Mining, który stracił w październiku 5,8 proc.