Skuteczność funduszy absolutnej stopy zwrotu (marzec 2023) - dużej poprawy nie widać

Na koniunkturę rynkową w pierwszym kwartale tego roku fundusze absolute return narzekać nie powinny. Oczekiwania na łagodzenie polityki monetarnej przez Fed napędziły wzrosty cen akcji i obligacji, a słabnący dolar wspierał też notowania złota. Ale choć większość krajowych funduszy absolutnej stopy zwrotu przyniosła w tym czasie zyski, niekiedy nawet dwucyfrowe, to jednak poprawa wyników nie wpłynęła znacząco na ich skuteczność, bo ubiegły rok zbyt mocno poturbował ich portfele. 

Reklama

Na 37 funduszy absolutnej stopy zwrotu (FIO, SFIO, FIZ), które analizujemy, w marcu 2023 r. tylko 1 mógł się pochwalić 100-proc. skutecznością. Kwartał temu swojego sztandarowego zadania nie wypełniał żaden z nich. 

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Dla przypomnienia! Celem funduszy absolutnej stopy zwrotu jest zarabianie w każdych warunkach rynkowych, bez względu na to, w którą stronę podążają indeksy giełdowe, ceny obligacji czy surowców. Fundusze te realizują swoje sztandarowe zadanie na wiele różnych sposobów, zatem porównywanie ich do siebie, analizując nominalne stopy zwrotu, nie jest najlepszym sposobem sprawdzania ich skuteczności. Tę lepiej analizować, patrząc na powtarzalność stóp zwrotu w wybranych okresach. Dobry fundusz absolute return powinien osiągać dodatnie wyniki w sposób stabilny i powtarzalny w wybranym horyzoncie, np. rocznym. Im więcej takich okresów zakończył z zyskiem, tym większa szansa, że nas nie zawiedzie.

Stosowana przez nas metodologia polega właśnie na analizowaniu regularności w wypracowywaniu dodatnich wyników. Badamy ją na podstawie tego, ile dodatnich przesuwanych 12-miesięcznych stóp zwrotu miały te fundusze w ostatnich trzech latach. Takich okresów może być maksymalnie 24. Czyli np. jeżeli na koniec marca tego roku dany fundusz miał 50-proc. skuteczność, to oznacza, że od marca 2021 do marca 2023 r. zanotował 12 okresów, w których roczna stopa zwrotu była na plusie.

Dodatkowo wyniki poszczególnych rozwiązań porównujemy do oprocentowania depozytów. Bowiem celem funduszy absolutnej stopy zwrotu jest również osiąganie wyników przewyższających stopę wolną od ryzyka. Osobne oceny dostają fundusze działające krócej niż 3 lata i FIZ-y wyceniane kwartalnie.

Jeszcze na koniec grudnia 2021 roku 100-proc. skuteczność miał co czwarty otwarty fundusz absolute return. Ale w lutym ubiegłego roku Rosja napadła Ukrainę, a w reakcji Zachód wytoczył przeciwko agresorowi najcięższe sankcje w historii. Embargo na rosyjski gaz i ropę wywołało ogromny wzrost cen surowców energetycznych, co jedynie napędziło zrodzone po pandemii koronawirusa trendy inflacyjne, które wyniosły inflację w Europie i USA na poziomy niewidziane od dziesięcioleci. To z kolei zmusiło banki centralne do podwyżek stóp procentowych, których tempo i skala były najwyższe od dekad. Tak agresywne zacieśnianie polityki monetarnej wywołało równoczesne spadki cen akcji i obligacji. Fundusze absolute return powinny jednak również takie czasy przetrwać bez szwanku. Nie podążają bowiem za benchmarkami, więc rynkową zawieruchę mogą przeczekać w każdym miejscu, które w danym momencie wydaje się bezpieczne (np. rynek pieniężny). Sama idea nie jest jednak receptą na dobre wyniki. Trzeba jeszcze umieć zrealizować cel, co w ubiegłym roku nie szło zarządzającym najlepiej.

Pierwszy kwartał tego roku przyniósł jednak znaczącą poprawę nastrojów na rynkach. Amerykański indeks S&P500 wzrósł w tym czasie o 7 proc., technologiczny Nasdaq dał zarobić aż 17 proc., a niemiecki DAX zwyżkował o ponad 12 proc. Na GPW najwięcej rosły akcje małych spółek - sWIG80 wzrósł o niemal 16 proc. Spadały też rentowności obligacji skarbowych, a złoto podrożało powyżej 2 tys. dolarów za uncję. To efekt oczekiwań na zakończenie cyklu podwyżek stóp procentowych przez główne banki centralne, zwłaszcza Fed, które wzmocnił marcowy kryzys w sektorze bankowym. Ale choć większość krajowych funduszy absolute return przyniosła w pierwszym kwartale nominalne zyski (nierzadko nawet dwucyfrowe), to jednak nie wpłynęło to znacząco na poprawę ich skuteczności.

Najlepiej swoje sztandarowe zadanie wypełnia NN (L) Multi Factor, który na koniec marca, jako jedyny z analizowanych przez nas funduszy, miał 100-proc. skuteczność, a więc nieco lepszą niż jeszcze kwartał wcześniej (96 proc. skuteczności). Przez ostatni rok jego 12-miesięczne stopy zwrotu (przesuwane co miesiąc) znajdowały się w przedziale od 1,1 do 13,2 proc. W skali ostatnich trzech lat fundusz zarobił prawie 22 proc. i jest to pochodna inwestycji w fundusz luksemburski NN (L) Multi Asset Factor Opportunities. Ten ostatni z kolei stosuje strategię long-short, a inwestować może w akcje, obligacje, waluty i indeksy towarów. 

Drugą pozycję na podium utrzymał Allianz Globalnych Strategii, który w porównaniu poprzedniego kwartału również nieznacznie poprawił swoją skuteczność (z 92 na 96 proc.) i był jednym z dwóch funduszy (obok w/w NN Multi Factor), które nie poddały się ubiegłorocznej dekoniunkturze. Jego 12-miesięczne stopy zwrotu przesuwane co miesiąc są dodatnie nieprzerwanie od listopada 2021 r. i oscylują w granicach 0,2 do 11,2 proc. W skali ostatnich trzech lat fundusz zyskuje 16,5 proc. Allianz Globalnych Strategii inwestuje do 100 proc. aktywów w tytuły uczestnictwa Aviva Investors Multi-Strategy Target Return Fund. Przed rokiem (w marcu 2022 r.) Allianz Globalnych Strategii (dawniej Aviva) miał 83-proc. skuteczność, a NN (L) Multi Factor zaledwie 58-proc. Zatem dla obu tych funduszy ubiegły rok nie był taki zły. 

Od dłuższego już czasu powodów do zadowolenia inwestorom nie dają natomiast Santander Prestiż Dłużny Globalny oraz Superfund RED. Ich skuteczność zarówno kwartał, czy rok temu, jak i dziś wynosi 0 proc. Ten drugi w skali ostatnich trzech lat stracił niemal 37 proc. To najgorszy wynik spośród wszystkich analizowanych przez nas funduszy absolute return. Superfund RED ma utrzymywać niską korelacją z rynkami akcji i obligacji, a cel ten realizuje, inwestując w tytuły uczestnictwa funduszu Superfund Red Sicav (formuła master feeder). Ten ostatni z kolei korzysta z własnych, w pełni zautomatyzowanych systemów transakcyjnych, inwestujących na około 60 międzynarodowych rynkach kontraktów terminowych.

Przez ostatnie trzy miesiące niewiele zmieniło się w zestawieniu FIZ-ów - wciąż żaden fundusz stosujący strategię absolute return nie może pochwalić się 100-proc. skutecznością. Podobnie jak kwartał wcześniej, najlepiej wypadają QUERCUS Multistrategy FIZ oraz Eques Aktywnego Inwestowania FIZ, które na koniec marca 2023 r. utrzymywały pozycję liderów. Ich skuteczność nie zmieniła się w tym czasie i wynosi - odpowiednio - 67 i 63 proc. Nieznacznie swoją skuteczność (z 50 na 63 proc.) poprawił natomiast PKO Globalnej Strategii FIZ.

Skuteczność funduszy luksemburskich

Od tej edycji do raportu dodajemy fundusze luksemburskie dostępne w Polsce. W ich ofercie mamy kilkanaście funduszy absolute return.