Waloryzacja emerytur dotyczy dwóch sytuacji. Raz w roku 1 marca waloryzacji podlegają emerytury i renty wypłacane przez ZUS. Z kolei 1 czerwca waloryzowane są składki zgromadzone na kontach i subkoncie w ZUS, dotyczące tych, którzy dopiero zostaną emerytami.
Waloryzacja rent i emerytur
Emerytury i renty podlegają corocznej waloryzacji w marcu.
Waloryzacja emerytur polega na zwiększaniu nominalnej wysokości świadczeń emerytalno-rentowych z powodu utraty ich realnej wartości wynikającej głównie z inflacji. Polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji, który jest dla wszystkich ten sam.
Wskaźnik waloryzacji emerytur i rent to wskaźnik, którym corocznie mnoży się kwotę świadczenia emerytalnego lub renty, aby podnieść jego wartość nominalną.
Jak oblicza się wskaźnik waloryzacji?
- Wskaźnik opiera się na dwóch podstawowych składnikach:
- Średniorocznym wskaźniku cen towarów i usług konsumpcyjnych (czyli inflacji) z poprzedniego roku.
- Co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia (płac) w gospodarce z poprzedniego roku.
- Wzór można zapisać jako: Wskaźnik waloryzacji = Inflacja + 20% × Realny wzrost wynagrodzeń
- Inflacja analizowana jest na podstawie kosztów typowych dla gospodarstw domowych emerytów, co zabezpiecza przed wzrostem cen najbardziej dla nich istotnych.
- Część dotycząca realnego wzrostu wynagrodzeń jest corocznie negocjowana w Radzie Dialogu Społecznego, gdzie dyskutują przedstawiciele rządu, związków zawodowych i pracodawców. Zwykle jest to minimum 20%.
- Ustalony wskaźnik jest stosowany od 1 marca każdego roku do pomnożenia aktualnej kwoty świadczenia (emerytury lub renty), co skutkuje nową, wyższą kwotą brutto.
Przykładowo, jeśli emerytura wynosiła 3000 zł brutto, a wskaźnik waloryzacji 105,5%, to po waloryzacji świadczenie wyniesie: 3000 × 1,055 = 3165 zł
Dokładny mechanizm podwyżek co roku określa rząd.
💡W sierpniu 2025 roku Rada Ministrów zdecydowała, że wskaźnik waloryzacji w 2026 roku zostanie zwiększony o 20% realnego wzrostu płac. Rząd nie przychylił się do postulatów związków zawodowych, które proponowały, by wskaźnik ten był zwiększony o co najmniej 50% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia za pracę w roku 2025.
- Zmiana wysokości emerytur i rent w ramach waloryzacji następuje z urzędu. Nie trzeba składać żadnych wniosków, a każdy emeryt i rencista, który miał prawo do wypłaty świadczenia na 29 lutego, otrzyma decyzję o nowej wysokości swojego świadczenia.
- W wyniku przeprowadzonej waloryzacji emerytur kwota świadczenia nie może ulec obniżeniu (np. przy deflacji).
- Waloryzacja obejmuje emerytury i renty przyznane przed terminem waloryzacji.
- Prawo do minimalnej emerytury mają osoby, które osiągnęły wymagany staż ubezpieczeniowy (kobieta – min. 20 lat, mężczyzna – min. 25 lat).
- Emeryci, którzy po waloryzacji przekroczą próg podatkowy, muszą zapłacić wyższy podatek dochodowy.
Waloryzacja emerytur w 2026 roku
Zgodnie z prognozami rządu w 2026 roku wskaźnik waloryzacji może wynieść 4,9%. Tym samym najniższa emerytura od marca wyniosłaby 1970,98 zł brutto (wzrost o 92,07 zł). Obecna emerytura w wysokości 3000 zł wzrosłaby do 3147 zł brutto.
- W 2025 roku świadczenia emerytalno-rentowe zostały podniesione o 5,5% (wskaźnik inflacji za 2024 rok wyniósł 103,6%, a realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia 9,5%). Od marca 2025 najniższa emerytura wynosi 1878,91 zł brutto.
- Rekordowa waloryzacja emerytur miała miejsce w marcu 2023 roku, kiedy wyniosła 14,8% (minimum 250 zł). W 2024 roku wyniosła natomiast 12,2%.
💡Trwają prace nad projektem ustawy, która wprowadzałaby możliwość drugiej waloryzacji emerytur w sytuacji, gdy inflacja w pierwszej połowie roku przekroczyłaby 5%. Ustawa taka ma zostać przyjęta, gdy tylko uprawdopodobni się taki scenariusz. Ostatnie odczyty inflacji są jednak coraz niższe, w efekcie w 2025 roku nie było drugiej waloryzacji emerytur.
Według rządowych prognoz inflacja w 2025 r. wyniesie 4,5%, w kolejnym średnio 3,8%, w 2027 roku 3% i 2,8% w 2028 roku. Gdyby te prognozy się sprawdziły, to by oznaczało nikłą szansę na drugą waloryzację emerytur w najbliższych latach.
➡️Dalszy ciąg artykułu pod reklamą
Reklama
Waloryzacja stanu kont i subkont
Co roku 1 czerwca Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczyna waloryzację środków zgromadzonych na kontach i subkontach przyszłych emerytów. Czerwcowa waloryzacja obejmuje też kapitał początkowy. Ma ona skompensować inflację i inne procesy gospodarcze z poprzedniego roku. Kwoty zapisane w ZUS są podstawą obliczenia wysokości emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Waloryzacja składek polega na pomnożeniu zewidencjonowanych na koncie emerytalnym ubezpieczonego składek na ubezpieczenie emerytalne przez wskaźnik waloryzacji. Waloryzacji kapitału zgromadzonego w ZUS podlega kwota składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzana, powiększona o kwoty z tytułu przeprowadzonych waloryzacji.
Waloryzacja środków zgromadzonych na subkontach emerytalnych jest wyłącznie procentowa.
- Wskaźnik waloryzacji środków zgromadzonych na koncie emerytalnym zależy od inflacji (średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych) oraz od wzrostu przypisu składek emerytalnych (wzrostu płac i liczby ubezpieczonych) z poprzedniego roku.
- Waloryzacja środków na subkoncie zależy od tempa wzrostu PKB za ostatnie 5 lat.
Podwyżka jest dopisywana do konta i mogą z niej skorzystać osoby, które przechodzą na emeryturę w drugiej połowie roku.
Wskaźniki waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za poszczególne lata są dostępne na stronie ZUS.
Informacja o stanie konta ubezpieczonego w ZUS, zawierająca informacje o nominalnej wartości zgromadzonych składek oraz po przeprowadzonej co roku waloryzacji kapitału jest dostępna na PUE ZUS. Taka informacja przygotowywana jest raz w roku. Zakład ubezpieczeń społecznych wysyła także papierowe informacje, ale od 2020 roku tylko na życzenie klientów.
Waloryzacja kont i subkont w 2025
👉W 2025 roku wskaźnik waloryzacji wyniósł 114,41%.
W praktyce oznacza to nawet kilkadziesiąt tysięcy zł więcej na koncie w ZUS. Po czerwcowej waloryzacji kobieta 60-letnia posiadająca na koncie w ZUS 700 tys. zł, otrzyma ponad 800 tys. zł. Zgodnie z tablicą dożycia zostanie jej 266,4 miesięcy życia, co oznacza wzrost jej świadczenia o prawie 400 zł z 2628 zł do 3006 zł. W przypadku 65-letniego mężczyzny, który zgromadził podobną kwotę, dzięki czerwcowej waloryzacji jego świadczenie emerytalne wzrośnie o 450 zł z 3170 do 3627 zł.
Lepiej poczekać z wnioskiem o emeryturę do lipca.
*Sposób obliczania jest określony w Ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Aktualizacja: 23 maja 2025
# waloryzacja emerytur
Ten tekst przeczytasz w 1 minutę
O poparciu wyborców w drugiej turze... Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz podała warunek
