Konto mieszkaniowe – komu się opłaci?

Co to jest konto mieszkaniowe?

Ustawa o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe zakłada wprowadzenie możliwości zbierania środków na własne "M" na specjalnie w tym celu skonstruowanym koncie oszczędnościowym, zwanym kontem mieszkaniowym.

Reklama

Konto mieszkaniowe będzie oprocentowane, a dodatkowo możemy liczyć na premię mieszkaniową, która podnosi atrakcyjność tego sposobu oszczędzania. Są jednak warunki – pieniądze muszą być przeznaczone na cel określony w ustawie (czyli najkrócej, na wejście w posiadanie lokalu, w którym będzie się mieszkało, lub w którym będzie mieszkało nasze dziecko) w ciągu pięciu lat od wypłacenia pieniędzy. W przypadku osób, które zakończą oszczędzanie przed ukończeniem 25 lat, okres ten zostanie wydłużony do 30. urodzin. Inaczej premię trzeba będzie zwrócić w pełnej kwocie do Rządowego Funduszu Mieszkaniowego.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Kolejnym wymogiem jest regularne odkładanie pieniędzy. Co miesiąc (z dopuszczalnymi jednomiesięcznymi wakacjami rocznie) trzeba będzie wpłacać na konto przynajmniej 500 złotych, a maksymalnie 2000 zł, co rocznie daje minimum 5500 zł (przy 11 wpłatach), a maksymalnie 24 tys. zł. Na koncie oszczędzać będzie trzeba co najmniej trzy lata, a maksymalny okres oszczędzania na uprzywilejowanych warunkach wynosi 10 lat.

Bank prowadzący konto nie pobiera od oszczędzającego opłat i prowizji w związku z prowadzeniem konta.

Gromadzone na koncie środki pieniężne są oprocentowane według zmiennej stopy procentowej nie niższej niż 75% stopy oprocentowania rachunku oszczędnościowego, które zgodnie z pozostałą ofertą banku prowadzącego konto mógłby otrzymać obecny klient dla nowych środków. W przypadku gdy bank prowadzący konto nie oferuje prowadzenia takich rachunków – według zmiennej stopy procentowej nie niższej niż 50% wskaźnika WIRON.

Kto może założyć konto mieszkaniowe?

Projekt zakłada, że konto mieszkaniowe będzie mógł założyć każdy, kto ukończył 13 lat, a w momencie otwierania rachunku nie miał ukończonych 45 lat. Konto można założyć także w imieniu dziecka.

Konto będzie mogła otworzyć osoba, która nie ma i nie miała mieszkania, domu jednorodzinnego lub spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.

W programie może także wziąć udział osoba, która w jednym posiadanym lokalu mieszka z co najmniej dwójką własnych lub przysposobionych dzieci. Tu jednak obowiązują ograniczenia metrażowe – mieszkanie nie może być większe niż:

• 50 mkw. w przypadku dwójki dzieci
• 75 mkw. w przypadku trójki dzieci
• 90 mkw. w przypadku czwórki dzieci.

Dopiero piątka (własnego lub przysposobionego) potomstwa znosi ograniczenia metrażowe.

Kolejny wyjątek stanowić będą ci, którzy wprawdzie posiadają prawo do mieszkania, ale:

• nabyli je w drodze dziedziczenia już po rozpoczęciu oszczędzania,
• odnosi się ono albo odnosiło do współwłasności nie więcej niż jednego mieszkania, albo domu jednorodzinnego w udziale nie wyższym niż ½ (50%), nabytego w drodze dziedziczenia przed rozpoczęciem oszczędzania,
• dotyczy ono albo dotyczyło mieszkania lub domu jednorodzinnego wyłączonego z użytkowania w związku z katastrofą budowlaną, lub wskutek działania żywiołu,
• zostało ustanowione w wyniku roszczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (dotyczy spółdzielczego prawa do lokalu).

Gdzie można założyć konto mieszkaniowe?

Możliwość zakładania kont mieszkaniowych będą miały wszystkie banki, które podpiszą stosowną umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego.

Konto mieszkaniowe – czy to się opłaca?

Konto będzie oprocentowane. Bank nie będzie pobierał prowizji ani opłat za prowadzenie, a dodatkowo możemy liczyć na premię od państwa.

Jak będzie skonstruowana premia?

W projekcie przewidziano dwa wskaźniki, przy czym stosowany ma być ten z nich, który w danym roku okaże się korzystniejszy dla oszczędzających.

Pierwszym wskaźnikiem jest średnioroczny wskaźnik inflacji (publikowany przez Główny Urząd Statystyczny). Po jego ogłoszeniu premia wyliczana jest za cały rok, za każdy miesiąc z osobna, od kwoty znajdującej się na koncie na koniec każdego z nich.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii, w którym powstał projekt, podaje przykład osoby, które regularnie odkładała po 1000 zł miesięcznie, a zatem w ciągu roku odłożyła 12000 zł. Przy inflacji w pierwszym roku wynoszącej średnio 9,6% naliczona premia mieszkaniowa wyniesie 624 zł.

Po kolejnym roku na koncie będzie już miała 24000 zł. Przy takiej samej inflacji jego premia mieszkaniowa powiększy się o 1776 zł i wyniesie 2400 zł. W kolejnym roku, przy takich samych wpłatach i inflacji, kapitał wyniesie już 36000, a premia mieszkaniowa wzrośnie do 5328 zł. Przez trzy lata otrzyma więc ponad 8350 złotych.

Jak to się ma do oszczędzania na zwykłym koncie lub lokacie? Jeśli przyjrzymy się najwyżej oprocentowanym lokatom (tu weźmy dla porównania 12-miesięczne) i kontom oszczędnościowym, które płacą premię od kwoty 6 tys. zł lub wyższej (uśredniamy stan konta), to najwyżej obecnie oprocentowana lokata roczna – Lokata Plus w Toyota Banku Polska – przyniesie nam po roku 492 złote brutto, czyli niespełna 400 złotych po odprowadzeniu podatku Belki.

Z kolei najkorzystniejsze konto oszczędnościowe spełniające powyższe warunki, Pierwsze Konto Oszczędnościowe – promocja – dodatkowy Bonus Regularne oszczędzanie, notabene skierowane do najmłodszych oszczędzających, przyniesie nam 480 zł, a po opłaceniu podatku – niespełna 390 zł.

Konto mieszkaniowe też będzie oprocentowane, a dodatkowo od odsetek tych nie zapłacimy podatku.

Drugi wskaźnik oparty jest na średniej arytmetycznej cen 1 mkw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego ogłoszonych przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego dla czterech kwartałów roku prowadzenia konta, za który naliczana jest premia mieszkaniowa wobec analogicznej danej roku poprzedniego. Obecnie jest zdecydowanie mniej korzystnym wariantem.

Przykładowo w ubiegłym roku średnia ta wyniosła 5318,75 zł wobec 5134,25 zł w 2021 roku. Oznacza to, że wyliczony w sposób zawarty w projekcie wskaźnik wyniósłby zaledwie 3,6%. Tymczasem roczny wskaźnik inflacji wyniósł 14,4%.

Przy wyliczaniu wskaźnika premii mamy jednak wyznaczone wartości graniczne: nie może być on niższy niż 0,01 ani wyższy niż 0,15. Oznacza to, że jest równy inflacji, dopóki ta nie przekroczy średniorocznie 15%.

Kiedy Lokata Mieszkaniowa?

Konto Mieszkaniowe może zostać przekształcone decyzją banku w lokatę mieszkaniową. Stanie się tak w trzech przypadkach:

• gdy upłynie maksymalny okres prowadzenia konta, czyli po upływie 10 lat liczonych od 31 grudnia roku kalendarzowego, w którym zawarto umowę; przekształcenie nastąpi 1 kwietnia kolejnego roku,
• gdy po upływie 3 lat liczonych od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym zawarto umowę, doszło do naruszenia warunku comiesięcznych wpłat w wysokości 500-2000 zł; wówczas przekształcenie nastąpi z ostatnim dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do naruszenia tego warunku,
• jeśli posiadacz konta wypłaci część zgromadzonych na koncie środków pieniężnych; przekształcenie nastąpi wówczas z ostatnim dniem miesiąca, w którym nastąpiła wypłata. Ten ostatni przypadek nie dotyczy sytuacji, gdy wypłata nastąpi przed upływem trzech lat; wówczas pozostałe środki z konta zostaną przelane na ROR.

Lokata oprocentowana będzie według stałej stopy procentowej nie niższej niż 75% stopy oprocentowania rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej, który zgodnie z pozostałą ofertą banku mogłaby w dniu przeniesienia otworzyć w tym banku osoba fizyczna na okres 12 miesięcy. W przypadku, gdy bank prowadzący konto nie oferuje takich rachunków – według stałej stopy procentowej nie niższej niż 50% obowiązującego w dniu ustalania jej wysokości wskaźnika WIRON.