Ranking IKE i IKZE z DFE – przegląd ofert

Oferta IKE i IKZE w Powszechnych Towarzystwach Emerytalnych jest skromna, ale dość zróżnicowana. W rankingu ocenialiśmy nie tylko efektywność inwestycyjną funduszy, ale też przyjrzeliśmy się pobieranym opłatom i sprawdziliśmy, czy i na jakie dodatkowe udogodnienia mogą liczyć klienci. W rezultacie przygotowaliśmy kompleksowy przegląd IKE i IKZE w DFE, który powinien pomóc w wyborze odpowiedniego produktu.

Reklama

Przeczytaj także: IKE czy IKZE - Co się bardziej opłaca?

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Obecnie IKZE możemy założyć w siedmiu PTE, z których pięć oferuje także IKE. W połowie 2021 roku z IKE z DFE skorzystało ponad 8 tys. klientów, którzy na kontach zgromadzili 0,2 mld zł. Zdecydowanie większą popularnością cieszą się IKZE, które założyło 63 tys. osób, a na ich rachunkach pracowało 0,8 mld zł.

Sprawdź ofertę: IKE z dobrowolnym funduszem emerytalnym oraz IKZE z dobrowolnym funduszem emerytalnym

Największe znaczenie w ocenie produktów emerytalnych ma jakość funduszy służących do oszczędzania, czyli Dobrowolnych Funduszy Emerytalnych (DFE). Są to fundusze aktywnej alokacji, inwestujące w różnych proporcjach w akcje oraz obligacje w zależności od warunków rynkowych. Ponieważ różnice w alokacji (czyli w uproszczeniu udziału akcji w portfelu) mogą być spore pomiędzy poszczególnymi funduszami, do ich oceny posłużyliśmy się uproszczoną metodologią opartą na analizie powtarzalności wyników.

Wyniki i ich powtarzalność

Wyniki dobrowolnych funduszy emerytalnych prezentują się całkiem nieźle. Od 2013 roku niemal każdy rok kalendarzowy kończyły z zyskiem, poza najsłabszym do tej pory 2018 rokiem, w którym wszystkie poniosły stratę (średnio 8,5%). Licząc od końca 2012 roku, najwięcej zarobiły Nationale-Nederlanden DFE – ponad 200%, MetLife DFE – ponad 150% oraz DFE PZU – ponad 120%. Za tak wysokimi wynikami stoją głównie ponadprzeciętne stopy zwrotu wypracowane w samym 2013 roku, kiedy dysponowały jeszcze maleńkimi aktywami. Jeśli skrócimy okres analizy, kolejność będzie inna.

Dlatego w ocenie efektywności skupiliśmy się na analizie ich wyników w kolejnych latach kalendarzowych, zaczynając od 2013 roku (fundusze powstawały w trakcie 2012 roku), przy czym w 2021 roku braliśmy pod uwagę wyniki do 15 listopada - przyznając za najwyższy wynik 7 punktów, kolejny – 6 punktów, aż do 1 punktu za miejsce ostatnie). Do tego dodaliśmy ocenę rankingową za ostatnie 60 miesięcy mierzącą wynik versus podjęte ryzyko.

Najwięcej punktów za wyniki otrzymało Generali DFE (48 punktów), czyli fundusz, który miał kiepski start (najgorszy wynik w 2013 roku), ale za to w kolejnych latach często gościł na podium, 5-krotnie bijąc średnią DFE. Bardzo dobrze radzi sobie także w trzech ostatnich latach, dzięki czemu może się pochwalić najwyższą oceną 5a w Rankingu 5-letnim opartym na wskaźniku Information Ratio.

Na drugim miejscu znalazło się Nationale-Nederlanden DFE – z 46 punktami. Na dziewięć analizowanych okresów 6-krotnie pobił średnią, a w 3-letnim Rankingu otrzymał wysoką ocenę 4a.

Na trzecim miejscu znalazł się DFE PZU z 43 punktami. Warto tu jednak zauważyć, że fundusz ten wyróżniał się w pierwszych latach działalności – aż 5-krotnie bijąc średnią, ale od 2018 roku ma z tym problem, co potwierdza niższa ocena w Rankingu 60-miesięcznym – 3a. Jego miejsce w przyszłości może zająć MetLife DFE, które lepiej sobie radzi w ostatnich 3 latach (ocena 5a).

Koszty

Drugim kryterium, które warto wziąć pod uwagę, analizując programy emerytalne z DFE, są koszty. Te najważniejsze to opłaty za zarządzanie (uwzględnione już w wynikach inwestycyjnych) oraz opłaty za nabycie jednostek, czyli pobierane przy każdej inwestycji.

Oceniając koszty, wzięliśmy pod uwagę standardową ofertę (bez promocji) oraz założyliśmy, że wpłacamy na IKE/IKZE po 5000 zł przez 9 lat. Za najniższe opłaty za zarządzanie / opłaty manipulacyjne (osobno) przyznawaliśmy po 7 punktów, kolejne – 6 punktów, aż do 1 punktu za najwyższe (jeśli parametry były te same, to dawaliśmy tę samą liczbę punktów). Warto dodać, że przy innych założeniach kolejność mogłaby być nieco inna – szczegółowe parametry przedstawiliśmy w tabelce powyżej.

Według ustalonych kryteriów, najlepiej pod względem kosztów ogółem wypadło Nationale-Nederlanden PTE (13 punktów). Opłata stała za zarządzanie wynosi standardowo 2,0% (plus zmienna w wysokości 15% nadwyżki stopy zwrotu powyżej 8%), ale po 5 latach regularnych wpłat środki klientów przenoszone są do jednostki B, tańszej o 0,15 pkt proc. Jednocześnie fundusz ten najlepiej prezentuje się w kategorii opłaty od składki, gdyż pobiera ją tylko raz na początku inwestycji i wynosi ona 80 zł. Dodatkowo zarząd PTE regularnie podejmuje decyzję o promocji znoszącej ją.

Na drugim miejscu z 12 punktami znalazło się Pocztylion - Arka PTE. Fundusz DFE pobiera najniższą opłatę za zarządzanie (1,9%), ale już obciąża klienta opłatami od składki, których wysokość zależy od sumy wpłat. W przypadku wpłacania po 5 tys. zł przez 9 lat, koszty sięgają 425 zł. Tych opłat nie muszą ponosić posiadacze PPK w Pocztylionie.

Na trzecim miejscu z 9 punktami znalazło się PKO BP Bankowy PTE. Fundusz ten nie jest najtańszy, jeśli chodzi o opłatę za zarządzanie – pobiera 2,5% rocznie. Korzystnie na tle innych prezentują się natomiast opłaty za wpłaty, które wynoszą 300 lub 400 zł za cały okres inwestycji. Dodatkowo PTE okresowo zwalania klientów z tej opłaty przy korespondencyjnym założeniu IKE / IKZE.

Oferta

Kolejnym parametrem, który można wziąć pod uwagę, jest sama oferta – czyli różne udogodnienia, które oferują PTE. Jednym z podstawowych jest dostęp do konta przez Internet, tak by można było sprawdzić jego stan. Z informacji uzyskanych od PTE wynika, że wszystkie instytucje oferują obecnie taką usługę. Drugą przydatną funkcją jest możliwość założenia konta przez Internet bez dokonywania dodatkowych czynności (jak wysłanie podpisanej umowy). Taką opcję oferują obecnie dwie instytucje – Nationale-Nederlanden PTE oraz PTE PZU. Przydaje się także możliwość wykonania różnych czynności przez Internet, jak zmiana danych kontaktowych, wybór formy wysyłki informacji o środkach, wskazanie uposażonych czy oświadczenia o prowadzonej działalności gospodarczej. Z informacji uzyskanych z instytucji wynika, że najwięcej możliwości dają konta MetLife PTE oraz Nationale-Nederlanden PTE. Wygodna jest też możliwość podglądu do maksymalnie wszystkich produktów oferowanych przez daną instytucję w ramach jednego dostępu przez Internet.

W tej kategorii mogliśmy przyznać maksymalnie 3 punkty – otrzymało je Nationale-Nederlanden PTE, a po 2 punkty otrzymały PTE PZU oraz MetLife PTE.

Ranking

Po podliczeniu wszystkich punktów na prowadzenie wysunęło się Nationale-Nederlanden PTE, które w kategorii wyniki zajęło 2 miejsce, a w dwóch pozostałych – najwyższe. Łącznie NN otrzymało 62 punkty. Na drugim miejscu znalazło się Generali PTE z 56 punktami, które najbardziej wyróżnia się w kategorii Wyniki. Na trzecim miejscu z wysoką liczbą punktów za wyniki, ale zdecydowanie niższą za strukturę kosztów, znalazło się PTE PZU ex aequo z MetLife PTE, które w ostatnich 3 latach wypracowuje dobre stopy zwrotu.

Najmniej punktów w naszym rankingu otrzymały Pocztylion - Arka PTE i Allianz Polska PTE, które zdobyły po 42 punkty. W przypadku pierwszego z towarzystw na ostatecznej ocenie zaważyła niska powtarzalność dobrych wyników. W tej kategorii Pocztylion zdobył bowiem 29 punktów. Allianz notuje nieco lepsze stopy zwrotu, ale gorzej wypada pod względem struktury kosztowej (choć można tu liczyć na promocje). 

Jak widać zatem oferta krajowych PTE dość wyraźnie się od siebie różni. To, które IKE i IKZE ostatecznie wybierzemy, zależeć powinno od naszych indywidualnych preferencji. Dla jednego inwestora, poza wynikami inwestycyjnymi, ważna będzie wygoda (np. możliwość dokonywania wszystkich operacji przez internet). Dla drugiego, istotniejsza od tego typu udogodnień może być wysokość opłat.