IKE i IKZE dla „Kowalskiego”. Zyskowność to nie wszystko

Zyski raz są, a innym razem nie. Koszty związane z zarządzaniem naszymi pieniędzmi będą jednak zawsze. Dlatego, obok efektywności inwestycyjnej, wysokość opłat powinna być jednym z najważniejszych kryteriów wyboru IKE i IKZE.

Reklama

- Koszty to jeden z kluczowych parametrów przy wyborze IKE-IKZE. Unikajmy zwłaszcza opłat manipulacyjnych – pobieranych przy otwarciu IKE-IKZE oraz przy dokonywaniu wpłat. Tego typu koszty pomniejszają na wejściu wartość kapitału, który jest inwestowany. Na szczęście w Polsce sporo firm znosi tego typu opłaty, bo zniechęcają oszczędzających do wpłat – wskazuje Paweł Giza, wiceprezes zarządu Nationale-Nederlanden PTE.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Opłatę manipulacyjną (za zakup jednostek) określa się jako procent wpłacanej każdorazowo kwoty. Obecnie dwa PTE (Nationale-Nederlanden i PKO Bankowy) nie pobierają tej opłaty. U pozostałych koszt ten występuje, a jego wysokość warunkują najczęściej albo okres oszczędzania albo suma wpłaconego kapitału. I tak: Pocztylion Arka PTE pobierze 3 proc. jeśli suma wpłat na rachunku nie przekracza 5 tys. zł, ale zupełnie zrezygnuje z tej opłaty, gdy wpłaciliśmy więcej niż 20 tys. zł.

Zupełnie inne zasady panują w PTE PZU. Tu opłata za zakup jednostek sięgnąć może od 1 do 3,4 proc., a jej  wysokość uzależniona jest od stażu oszczędzania. Jeśli odkładamy na emeryturę krócej niż 5 lat, wówczas opłata wyniesie 3,4 proc. Dopiero po 15 latach koszt ten spadnie do 1 proc. W Allianz Polska nie ma znaczenia, ani okres oszczędzania, ani suma wpłat. Od każdorazowej transakcji zakupu jednostek towarzystwo zainkasuje 1,5 proc. inwestowanej kwoty. Czasami jednak można skorzystać z promocji czasowo znoszących tę opłatę.

Decydując się na IKE i IKZE warto zatem zerknąć, czy oraz na jakich warunkach PTE pobierają opłatę manipulacyjną. Koszt ten już na starcie znacząco podjada nasze emerytalne oszczędności. Przykładowo: jeśli wpłacimy na IKZE 6 tys. zł, to przy opłacie w wysokości 3 proc., realnie nasz rachunek zasili kwota 5820 zł. A warto pamiętać, że jest to koszt ponoszony przy każdej transakcji zakupu jednostek.

Przeczytaj także: IKE czy IKZE - Co się bardziej opłaca?

Tnij koszty zarządzania

Zupełnie inaczej rzecz się ma w przypadku kosztów zarządzania. Te występują zawsze. Nie da się ich uniknąć, ale można za to znacząco je ograniczyć. Towarzystwo uwzględnia opłatę za zarządzanie w codziennej wycenie jednostki uczestnictwa, w wysokości 1/365 stawki rocznej i pobiera ją od sumy zgromadzonych - a nie wpłacanych - aktywów. To ma ogromne znaczenie, bowiem PTE powinny nasz kapitał pomnażać. Zatem, w długim terminie jego wartość będzie rosła również w wyniku poczynionych inwestycji. Koszty tego zarządzania naliczane są od całości aktywów netto zgromadzonych na naszym rachunku i znacząco ograniczają potencjał do zysków. Wystarczy powiedzieć, że 2-proc. opłata za zarządzanie po dziesięciu latach „kosztuje" nas w uproszczeniu 20 pkt proc., a po dwóch dekadach aż 40 pkt proc. O tyle nasz ostateczny wynik mógłby być wyższy.

Najniższą stałą opłatę za zarządzanie ma Pocztylion-Arka - w skali roku sięga ona 1,9 proc. Z kolei w Allianz Polska PTE wynagrodzenie wynosi 2,5 proc., ale towarzystwo obniży tę opłatę do 1,5 proc., gdy suma naszych wpłat wyniesie minimum 20 tys., i do 1 proc. - gdy sięgnie 50 tys. zł. Natomiast Nationale-Nederlanden PTE tańszymi jednostkami nagradza za regularne oszczędzanie. Przykładowo, po 5 latach wpłat po 600 zł rocznie, opłata za zarządzanie zostanie ścięta o 0,15 pkt proc. Standardowo wynosi maksymalnie 2 proc.

- Stała opłata za zarządzanie obniża wartość zgromadzonych środków. Dla klientów korzystne jest, jeśli fundusz ma niską opłatę stałą i dodatkowo pobiera opłatę za sukces, naliczaną tylko po spełnieniu określonych warunków. To motywuje zarządzających funduszem do wypracowania jak najlepszych wyników dla oszczędzających – uważa Paweł Giza.

Spośród krajowych PTE, tylko dwa towarzystwa pobierają tzw. success fee – PTE PZU oraz Nationale-Nederlanden. To drugie zainkasuje dodatkowe wynagrodzenie, jeśli zarobi więcej niż 8 proc. w skali roku. Wówczas od tej nadwyżki pobierze 15 proc. W PTE PZU opłata wynosi 20 proc. od nadwyżki ponad benchmark (50 proc. WIG30 plus 50 proc. TBSPI).

Nie daj się „karać” za wypadki losowe

Życie jest nieprzewidywalne. Najczęściej mamy szczere intencje oszczędzania do emerytury, ale wypadki losowe czasami zmuszają nas do wcześniejszej rezygnacji z IKE czy IKZE. Może się to wydarzyć nawet w pierwszym roku po otwarciu konta. Jedynie Generali PTE nie „ukarze” nas za tak szybkie zerwanie umowy. W niektórych towarzystwach opłata ta określona została jako procent od zgromadzonych pieniędzy, ale równocześnie jednak jest limitowana (do maksymalnie 100-300 zł). W innych PTE koszt ten może być znacznie wyższy.

Przykładowo, Pocztylion - Arka PTE pobierze w takiej sytuacji 10 proc. wartości środków, ale nie mniej niż 100 zł. Oznacza to, że jeśli zaraz po założeniu konta, zasililiśmy nasze IKZE kwotą 6 tys. zł i rozwiązaliśmy umowę przed upływem roku, wówczas PTE wypłaci nam 5400 zł (przy założeniu, że nie ma zysków ani strat z inwestycji). Podobnie sprawa wygląda w PTE PZU i PKO BP Bankowym. Z kolei jeszcze więcej, bo 15 proc. pobierze w takim wypadku Metlife PTE.

Stawiaj na wygodę, jeśli to dla Ciebie ważne

Oszczędzanie na emeryturę w IKE czy IKZE powinno być przyjemnością, a nie przykrym obowiązkiem. A takim może się stać, jeśli instytucja finansowa narzuca nam minimalną kwotę inwestycji, czy też zmusza nas do regularnych wpłat. Bo choć regularność w oszczędzaniu jest niezwykle ważna i korzystna, to jednak w życiu nie da się wszystkiego przewidzieć. Problemy ze zdrowiem mogą nam skutecznie pokrzyżować plany. Generali, Metlife, czy Pocztylion-Arka PTE nie narzucają nikomu ani wysokości pierwszej, ani też kolejnej wpłaty. Ale już oszczędzając w Allianz PTE, pierwszej wpłaty (minimum 50 zł) powinniśmy dokonać w ciągu 30 dni od zawarcia umowy, a potem kolejne minimum 600 zł inwestować w każdym roku trwania umowy. Warunek ten obowiązuje aż do zasilenia IKE kwotą 20 tys. zł lub IKZE kwotą 10 tys. zł.

W dzisiejszych czasach znaczenie może mieć też wygoda. Żyjemy w erze internetu i przyzwyczailiśmy się już do tego, że większość spraw, również tych finansowych, możemy załatwić bez wychodzenia z domu. Wciąż jednak nie wszystkie PTE oferują w pełni zdalną obsługę rachunku. Przykładowo, żeby założyć IKE i IKZE w Pocztylion-Arka PTE należy wydrukować formularz umowy ze strony internetowej, wypełnić go i przesłanie do siedziby spółki lub podpisane dokumenty przekazać u akwizytorów w wybranych placówkach pocztowych. Dodatkowo, wszelkie zmiany, jak np. aktualizacja danych osobowych czy wskazanie uposażonych, wymagają wypełnienia formularza i dostarczenia go w formie papierowej do siedziby PTE osobiście lub pocztą.

Z kolei IKE i IKZE w Nationale-Nederlanden zakłada się w pełni elektronicznie, weryfikując tożsamość przez przelew na kwotę 1 zł. Po zalogowaniu się do konta, sprawdzimy stan naszych środków i wyniki funduszu, ale też możemy dokonać transakcji. Natomiast PTE PZU udostępnia zarówno kanał elektroniczny, jak i ten tradycyjny – umowę można zawrzeć również w oddziale banku Pekao lub u agenta.