Lewandowski: Opodatkowanie FIZów nie przynosi spodziewanych efektów

Ćwierć wieku temu Pioneer Pekao TFI przecierał szlaki dla tworzącego się rynku funduszy inwestycyjnych. W lutym 1992 r. Komisja Papierów Wartościowych wydała zgodę w odniesieniu do „regulaminu funduszy” spółki Pioneer Pierwsze Polskie Towarzystwo Funduszy Powierniczych S.A. Pięć miesięcy później uruchomiono sprzedaż pierwszego polskiego funduszu powierniczego.

Krzysztof Lewandowski, prezes zarządu Pioneer Pekao TFI podczas XII Forum Funduszy, przypomniał momenty chwały oraz okresy dość dramatyczne w historii rynku.

– Pierwszy poważny kryzys, który równocześnie wyznaczył szczytowy okres, miał miejsce w 1994 r. i był efektem załamania się kursów spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Wtedy wartość aktywów funduszy sięgnęła 2 mld nowych złotych, czyli była ok. 4-krotnie wyższa niż w 1992 r. Drugi szczytowy i zarazem dramatyczny okres miał miejsce w 2000 r., kiedy wartość aktywów przekroczyła niebotyczną wtedy kwotę 8 mld zł – mówił.

Lewandowski wskazywał, że po chwilowym załamaniu nadeszło siedem lat tłustych, a dobrą passę na rynku przerwał międzynarodowy kryzys finansowy.

– W szczytowym momencie w 2007 roku polskie towarzystwa funduszy inwestycyjnych zarządzały aktywami przekraczającymi 140 mld zł, co oznacza, że ich wartość wzrosła w jakim czasie ponad 17-krotnie – podkreślał.  

Od tego czasu istotnie zmieniła się  struktura produktowa rynku.

– Wcześniej dominującą formą funduszy były fundusze otwarte. Specjalistyczne fundusze otwarte oraz fundusze inwestycyjne zamknięte funkcjonowały na rynku, ale ich rola była mała. Od 2011 r. sytuacja zaczęła się zmieniać – obecnie fundusze inwestycyjne zamknięte stanowią znaczną, i niezwykle istotną, część rynku – wyjaśniał Krzysztof Lewandowski.


Jeśli chodzi o minione 12 miesięcy prezes Pioneer Pekao TFI wskazał także kilka wydarzeń, które miały istotny wpływ na funkcjonowanie branży i jej przyszłość. Jednym z najważniejszych było objęcie funduszy inwestycyjnych zamkniętych (FIZ) podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT).

– Miało to na celu uniknięcie sytuacji, gdzie FIZy wykorzystywane są w celu unikania opodatkowania. W wyniku wprowadzonych zmian, które są złagodzoną i dużo rozsądniejszą wersją pierwotnego projektu, FIZy objęte są podatkiem CIT w dwóch przypadkach.  Po pierwsze, gdy dochody czerpane są z udziału w spółkach niemających osobowości prawnej. Po drugie, gdy zgodnie z przepisami danego kraju podmiot w nim działający jest spółką niemającą osobowości prawnej i tym samym nie podlega w tym państwie opodatkowaniu. Chociaż konstrukcja ta obejmuje sytuacje, które rzeczywiście wydają się być stosowane do unikania opodatkowania warto zauważyć, że ten sam mechanizm może być wykorzystywany również przez fundusze otwarte. Jednak w ich przypadku działania te nie są objęte podatkiem CIT co sprawia, że nowo wprowadzone regulacje nie są neutralne podatkowo dla tych produktów, które nie są stosowane do optymalizacji – dodał.

W ocenie Lewandowskiego, drugim kluczowym wydarzeniem było podjęcie działań mających na celu implementację unijnej dyrektywy MiFID II.

- Oczywiście podjęcie działań na rzecz implementacji unijnych przepisów to jedno z ważniejszych działań w ostatnich latach. Warto również zwrócić uwagę na dyskusję na temat opłat, która się przy tej okazji wywiązała. Wskazywano, że na tle rynku unijnego opłaty pobierane przez polskie fundusze są wysokie. Biorąc pod uwagę wskaźnik kosztów całkowitych (total expense ratio, TER) rzeczywiście polskie fundusze nie należą do najtańszych. Jednak wysokość opłat została wypracowana na drodze ewolucji, a ingerencja administracyjna może naruszyć równowagę rynkową. Warto jednak zauważyć, że wbrew pewnym wskazaniom, wysokość opłat wydaje się nie mieć negatywnego wpływu na popularność funduszy inwestycyjnych wśród polskich podmiotów. W 2015 r. udział aktywów funduszy w polskim PKB wynosił 14%. Chociaż w Wielkiej Brytanii i Niemczech wartość tego wskaźnika oscylowała w okolicach 60% polski odczyt bliższy jest średnim wartościom gospodarek europejskich – mówił.

Prezes Pioneer Pekao TFI  zwracał uwagę, że polski rynek funduszy inwestycyjnych cechuje się dość dużą konkurencyjnością. W 2015 r. aktywa pięciu największych towarzystw funduszy inwestycyjnych stanowiły połowę rynku – to zdecydowanie mniej niż w przypadku większości państw Unii Europejskiej. W jego ocenie to właśnie ta wysoka konkurencja powinna w przyszłości pociągnąć za sobą spadek opłat za zarządzanie. 
 
Katarzyna Czupa
Analizy Online

Reklama

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się