Podsumowanie miesiąca na rynku PPK (grudzień 2021) – aktywa wzrosły o 6,3%

AKTUALIZACJA 19.01.2022: PFR TFI zaktualizowało dane o wartości aktywów na koniec grudnia 2021, zamiast 28,4 mln zł jest teraz 29,1 mln zł. Zmiany są widoczne w ostatniej tabeli.

Grudzień był korzystnym miesiącem dla pracowniczych planów kapitałowych. Wyjątkiem były fundusze z datą 2025 r., które poniosły niewielką stratę. Wynikło to z faktu, że portfele najstarszych roczników (urodzonych w 1967 roku lub wcześniej) muszą zawierać przynajmniej 70% obligacji i maksymalnie 30% akcji i z upływem lat obligacje są coraz bardziej przeważane. A w 2021 roku zarobić dawały głównie akcje, podczas gdy teoretycznie bezpieczne obligacje przyniosły straty, często nawet dwucyfrowe.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Po kiepskim listopadzie grudzień okazał się lepszy dla pracowniczych planów kapitałowych. Ze 177 funduszy 33 poniosły stratę, a 137 zakończyły miesiąc na plusie.

Reklama

W ostatnim miesiącu roku większość zarządzających znowu wypracowała zyski. Najlepszy z funduszy zdefiniowanej daty zarobił 3,70%, najsłabszy – stracił 1,57%.W efekcie tylko trzy miesiące 2021 roku (styczeń, wrzesień i listopad) okazały się spadkowe.

Amerykański indeks S&P wzrósł w grudniu o ponad 5%, a technologiczny Nasdaq o 2,5%. W tym czasie notowania francuskiego indeksu CAC40 poszły w górę o 4%, a niemieckiego DAX-a o ponad 5%.

Na GPW lepiej radziły sobie duże i średnie spółki. Ostatecznie WIG wzrósł przez miesiąc o nieco ponad 2%. To zalazło swoje odzwierciedlenie w wynikach funduszy akcyjnych. 

W trakcie miesiąca inwestorzy, którzy pod koniec listopada wystraszyli się bardzo zaraźliwego wariantu omikron, doszli do przekonania, że wirus wszedł w fazę endemiczną, czyli choroby powszechnie spotykanej, ale niezbyt groźnej. Stąd poprawa nastrojów na światowych giełdach.

Niestety, nie wszyscy mieli powody do zadowolenia. Posiadacze polskich 10-letnich obligacji skarbowych stałokuponowych musieli przełknąć kolejny miesiąc strat. Rok rozpoczęły one z rentownościami rzędu 1,2%, a zakończyły dobijając niemal do 4%. Tymczasem im wyższe rentowności, tym niższe ceny. Dlatego fundusze długoterminowych obligacji polskich straciły w grudniu 2,2%, a w całym roku – aż 9,9% i poza funduszami metali szlachetnych były najsłabszą klasą aktywów, w które inwestują fundusze na polskim rynku.

Na drugim końcu skali znalazły się fundusze akcji. W grudniu najmocniej zyskiwały te inwestujące na giełdach europejskich, ale dobrze poradziły sobie także fundusze akcji amerykańskich oraz polskich. Te ostatnie w całym roku zarobiły odpowiednio 20,4% (uniwersalne) i 22,1% (MiŚ-e).

Nic zatem dziwnego, że znacznie lepsze wyniki osiągnęły te PPK, które inwestują w akcje, natomiast lokujące środki w obligacjach poniosły straty.

Dla przypomnienia: fundusze PPK są funduszami zdefiniowanej daty (inaczej zwane są funduszami cyklu życia), co oznacza, że proporcje udziału w nich aktywów o wyższym ryzyku i potencjale zysku oraz "bezpieczniejszych" dłużnych/ rynku pieniężnego różnią się w zależności od wieku uczestnika. Im dalsza data docelowa w nazwie funduszu, tym większy w nim udział mają akcje. To oznacza (w uproszczeniu), że więcej zyskują w okresach hossy, ale w czasie korekty więcej też tracą.

Dlatego w grudniu w czołówce tabeli znalazły się PPK z datami od 2045 do 2065, przeznaczonymi dla młodszych roczników, które właśnie w tych latach uzyskają prawa emerytalne. Średnio najlepsze wyniki przyniosły PPK 2050 (+1,44%), ale te z datami 2060, 2055 i 2045 niewiele im ustępowały. Na minusie były najbardziej obciążone obligacjami fundusze 2025, ale już wszystkie pozostałe odnotowały średnio zysk, choć niższy niż rekordziści.

Podobnie było w całym roku. Zestawienie otwierają fundusze dla najmłodszych pracowników, a zamykają te dla najstarszych. Jednak nie wszystkie PPK z datą 2025 poniosły straty. Najlepszy z nich miał 2,90% zysku. Ogółem w ciągu roku najlepsze PPK zarobiło ponad 20,30%, najsłabsze straciło 4,72%.

Aktywa zgromadzone na kontach uczestników powiększyły się w grudniu o niemal 453,7 milionów złotych (+6,3%) wobec zaledwie 35 milionów złotych (+0,5%) w listopadzie. Nie był to jednak rekord. Przykładowo w październiku aktywa PPK powiększyły się o prawie 580 mln złotych (+9%) w październiku. Na koniec miesiąca wartość aktywów wyniosła ponad 7,65 mld złotych wobec 2,82 mld zł przed rokiem.

Jeśli przyjrzeć się aktywom poszczególnych towarzystw funduszy inwestycyjnych, to kolejny raz z rzędu najlepiej poradziło sobie najmniejsze pod względem udziału w rynku PPK − BPS TFI, którego aktywa jako jedyne wzrosły dwucyfrowo. Drugie miejsce przypadło Skarbcowi TFI (+9,3%), a trzecie Pekao TFI. Na koniec roku w największym PPK – PKO TFI było prawie 2,5 mld złotych, w najmniejszym BPS TFI – niespełna 4,3 mln zł.

Partycypacja w Pracowniczych Planach Kapitałowych wyniosła na koniec grudnia 30,80% wobec 30,30% na koniec listopada. W największych firmach, zatrudniających ponad 250 pracowników, wynosi prawie 45%.

PPK cieszy się większym powodzeniem wśród mężczyzn, a średnia wieku uczestników to 39 lat. Najwięcej pracowników przystępuje do programu w województwach mazowieckim (ponad 41,5%), dolnośląskim (32,14%), wielkopolskim (31,68%) i małopolskim (31,27%). Najniższą partycypacją cechują się województwa lubuskie i warmińsko-mazurskie, gdzie odsetek zapisanych do PPK pracowników nie przekracza 20%.