To drugi wpis porównujący oba grupowe plany – PPE i PPK. Tym razem pod względem ulg i zachęt podatkowych. To bardzo ważny element dobrego planu emerytalnego, przy którym jest najwięcej podobieństw między PPE i PPK.
Od 2021 roku obowiązkiem oferowania PPK zostały objęte wszystkie przedsiębiorstwa zatrudniające co najmniej jedną osobę. Polscy pracownicy mogą uczestniczyć w dwóch rodzajach grupowych planów: PPE i PPK. Sprawdzamy podobieństwa i różnice.
Reklama
Porównując oba typy planów, bierzemy pod uwagę:
- sposób finansowania wpłat i ich maksymalną wysokość,
- system ulg i zachęt podatkowych dla pracownika,,
- instytucje finansowe, które mogą zarządzać środkami pracowników,
- sposób pomnażania gromadzonych środków,
- okoliczności, w których pracownicy mogą skorzystać z gromadzonych środków,
- pozostałe różnice.
W tym wpisie porównajmy oba programy pod względem systemu ulg i zachęt podatkowych dla pracownika.
Na jakie ulgi może liczyć pracownik w PPE i PPK?
Ulga w podatku Belki
Najważniejszą zachętą podatkową oferowaną w obu planach jest możliwość uniknięcia podatku Belki, przy spełnieniu tych samych dwóch warunków:
- ukończenia 60 roku życia,
- zgonu właściciela rachunku; w tym przypadku z ulgi w podatku Belki korzystają oczywiście osoby uprawnione do środków (spadkobiercy lub osoby wskazane).
W przypadku PPE pracownik może skorzystać ze zwolnienia w podatku Belki nawet wcześniej - po ukończeniu 55 roku życia - w warunkach uzyskania wcześniejszych uprawnień emerytalno-rentowych.
Dodatkową różnicą w uldze w podatku Belki jest ta, że prawo do pełnego zwolnienia podatkowego w PPK przysługuje tylko wówczas, gdy co najmniej 75% zgromadzonych środków będzie wypłacane w miesięcznych ratach przez okres nie krótszy niż 10 lat. Przykładowo, jeżeli po ukończeniu 60 roku życia uczestnik PPK posiadający na rachunku 100 tysięcy złotych decyduje się na wypłaty i chce uniknąć dzielenia się z fiskusem zyskami z inwestowania, to może maksymalnie 25 tysięcy zł. wypłacić jednorazowo, a pozostałe 75 tysięcy wypłacać w miesięcznych ratach przez okres 10 lat. Oczywiście może też całość środków wypłacać w ratach np. przez okres 15 lat lub też zdecydować się na jednorazową wypłatę całości środków. W tym ostatnim przypadku 25 tysięcy będzie wolne od podatku Belki, natomiast wypłata 75 tys. zł. zostanie pomniejszona o koszt tego podatku.
Natomiast uczestnik PPE, niezależnie czy zdecyduje się na jednorazową wypłatę środków, czy też na wypłatę w ratach, nie będzie musiał dzielić się zyskami z fiskusem. Co więcej, wypłata w ratach w przypadku Pracowniczego Programu Emerytalnego może być realizowana z częstotliwością taką, jaka została ustalona w warunkach danego PPE, czyli może to być częstotliwość nie tylko miesięczna (jak w PPK), ale też np. kwartalna, półroczna lub roczna.
Zwolnienie z podatku od spadków i darowizn
Spadkobiercy lub osoby uprawnione do środków korzystają w obu planach nie tylko z ulgi w podatku Belki. Nie będą musieli dzielić się z fiskusem w formie podatku od spadków i darowizn. Powinniśmy wiedzieć, że standardowo – przy tradycyjnym rachunku w funduszu inwestycyjnym – zwolnienie z tego podatku przysługuje tylko spadkobiercom pierwszej grupy pokrewieństwa, czyli np. dzieciom, rodzicom, małżonkom, rodzeństwu. Natomiast w przypadku PPK i PPE obowiązuje całkowite zwolnienie podatkowe. W związku z tym, podatku od spadków i darowizn nie zapłacą również osoby niespokrewnione z właścicielem środków lub przy niższej grupie pokrewieństwa.
Pod względem ulgi w podatku od spadków i darowizn nie ma więc żadnych różnic między PPE i PPK.
Wpłaty opodatkowane podatkiem PIT
Podobieństwa
Jak już wyjaśniliśmy w pierwszym odcinku porównania (Porównanie PPE i PPK – sposób finansowania wpłat i prawo do uczestniczenia) wpłaty na rachunek PPE i PPK mogą być wnoszone ze środków pracodawcy, jak i z wynagrodzenia pracownika.
W obu planach obowiązuje ten sam model podatkowy polegający na tym, że wpłaty są wnoszone z wynagrodzenia po opodatkowaniu podatkiem PIT, zyski z inwestowania są wolne z podatku Belki, a wypłata środków jest zwolniona z podatku PIT (ponieważ ten podatek został potrącony przy wpłacie). Skrótowo taki sposób opodatkowania oszczędności określa się jako model TEE, od angielskich słów: Tax, Exempt, Exempt.
W związku z tym, wpłaty wnoszone z własnego wynagrodzenia są potrącane z wynagrodzenia netto pracownika. Natomiast wpłaty finansowane z dodatkowych środków pracodawcy stanowią przychód pracownika. Dlatego podatek PIT należny od tego przychodu jest potrącany z wynagrodzenia netto pracownika.
W związku z powyższym, jeżeli rachunek pracownika jest zasilany z obu źródeł (tak jest zawsze w PPK), to wynagrodzenie netto przekazywane na rachunek pracownika przez pracodawcę jest niższe nie tylko z powodu wpłaty własnej na rachunek PPE/PPK, ale również w wyniku potrącenia zaliczki na podatek PIT od wpłat wnoszonych ze środków pracodawcy.
Różnica
Na rachunek pracownika w PPK wpłaty są wnoszone z dodatkowego źródła – ze środków Funduszu Pracy: 250 zł jako wpłata powitalna i coroczne dopłaty w wysokości 240 zł. W tym przypadku obowiązuje korzystniejszy model podatkowy: model EEE, czyli także wpłata jest wolna od kosztu podatku PIT.
Od razu wyjaśnijmy, dlaczego w przypadku wpłat wnoszonych ze środków budżetowych nie jest potrącana zaliczka na podatek z wynagrodzenia netto pracownika. To wynika z tego, że pracownik prawo do wypłaty tych środków nabywa dopiero po ukończeniu 60 roku życia; jeżeli zdecyduje się na wypłatę pieniędzy gromadzonych na rachunku PPK wcześniej, w formie tzw. zwrotu, to środki pochodzące z Funduszu Pracy są zwracane do budżetu.
Podsumowanie:
- w obu planach obowiązuje ten sam model podatkowy – TEE i najważniejszą zachętą podatkową jest zwolnienie z podatku zysków z inwestowania wpłat (ulga w podatku Belki),
- jest taka sama pełna ulga w podatku od spadków i darowizn, czyli zwolnienie z podatku obejmuje także osoby uprawnione do środków, które nie są spokrewnione z właścicielem rachunku,
- przewagą PPE jest zwolnienie z podatku Belki także w przypadku wypłaty jednorazowej środków po ukończeniu 60 roku życia; w PPK, aby skorzystać ze zwolnienia, co najmniej 75% środków musi być wpłacane w miesięcznych ratach przez min. 10 lat,
- na korzyść PPK przemawia możliwość skorzystania z pełnej ulgi w podatku PIT – przy wpłacie, jak i w momencie wypłaty – w dopłatach z Funduszu Pracy (model EEE).
