Co dzieje się ze środkami zgromadzonymi w ramach funduszy inwestycyjnych po śmierci ich właściciela?
W przypadku funduszy inwestycyjnych kwestie związane z dziedziczeniem wynikają wprost z art. 111 Ustawy z dn. 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnym.
Reklama
Po pierwsze spadkobiercy mają możliwość uzyskania zwrotu kosztów związanych z organizacją pogrzebu. Po przedstawieniu imiennych rachunków potwierdzających wysokość poniesionych kosztów fundusz inwestycyjny ma obowiązek odkupić jednostki uczestnictwa zmarłego o wartości nieprzekraczającej kosztów pogrzebu. Uzyskaną kwotę wypłaca się osobie występującej z żądaniem zwrotu. W tym miejscu należy zaznaczyć, że pogrzeb powinien być zorganizowany w sposób odpowiadający statusowi społecznemu zmarłego. Wypłacona kwota jest równocześnie kwotą, o jaką zostaje pomniejszona masa spadkowa.
Ustawa o funduszach inwestycyjnych dopuszcza złożenie przez inwestora dyspozycji na wypadek jego śmierci. Jest to pisemne wskazanie osoby uposażonej, która w razie śmierci będzie uprawiona do otrzymania środków zgromadzonych w ramach funduszu. Wypłata taka nie może być wyższa niż przypadające na ostatni miesiąc przed śmiercią bliskiego dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw. Środki objęte zapisem nie są włączane do masy spadkowej. Co więcej, dyspozycja wskazania osoby uposażonej może być w każdej chwili zmieniona lub odwołana. Zapis na wypadek śmierci może dotyczyć osoby, która nie należy do kręgu spadkobierców po zmarłym. Dodatkowo, w przypadku osoby uprawnionej do obejmowania spadku po inwestorze kwota zapisu może być wyższa niż przysługująca mu zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego.
Środki pozostałe po dokonaniu zwrotu kosztów pogrzebu oraz realizacji dyspozycji na wypadek śmierci wchodzą do masy spadkowej i podlegają dziedziczeniu na zasadach określonych przepisami kodeksu cywilnego. Osoba uprawniona do objęcia spadku musi przedstawić dystrybutorowi kilka niezbędnych dokumentów:
- akt zgonu spadkodawcy,
- postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia,
- zaświadczenie wystawione przez naczelnika urzędu skarbowego stwierdzające, że nabycie spadku jest zwolnione od podatku lub potwierdzające jego opłacenie. W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest także przedstawienie zaświadczenia o przedawnieniu prawa do wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego,
- w przypadku kilku spadkobierców także prawomocne postanowienie sądu o dziale spadku lub umowę zawartą przez spadkobierców o dziale spadku sporządzoną w formie aktu notarialnego.
Podatek od spadku
Z chwilą nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, co ma miejsce w przypadku dziedziczenia jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym bądź realizacji zapisu na wypadek śmierci, powstaje obowiązek uiszczenia podatku od spadków i darowizn zgodnie z Ustawą z dn. 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Zwolnienie z tego obowiązku przysługuje małżonkowi, wstępnym tj. przodkom (rodzicom, dziadkom itd.), zstępnym (tj. kolejnym pokoleniom – dzieciom, wnukom itd.), pasierbom, rodzeństwu, ojczymowi i macosze. Aby z niego skorzystać, muszą oni zgłosić nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
Ustawa o funduszach inwestycyjnych daje nam możliwość wyboru, czy w razie naszej śmierci dziedziczenie ma przebiegać zgodnie z zapisami kodeksu cywilnego, czy też chcemy w szczególny sposób zabezpieczyć wybraną osobę.
