Jest decyzja EBC w sprawie stóp procentowych

Europejski Bak Centralny (EBC) podniósł stopy procentowe w strefie euro. Obecnie stopa depozytowa sięga 3 proc., a refinansowa 3,5 proc. To najwyższy poziom od 2008 r.

Reklama

- Przewiduje się, że inflacja pozostanie zbyt długo na zbyt wysokim poziomie. W związku z tym Rada Prezesów podjęła dziś decyzję o podwyższeniu trzech podstawowych stóp procentowych EBC o 50 punktów bazowych, zgodnie z jej determinacją, by zapewnić szybki powrót inflacji do średniookresowego celu inflacyjnego na poziomie 2 proc. Podwyższony poziom niepewności wzmacnia znaczenie opartego na danych podejścia Rady Prezesów do decyzji w zakresie stóp procentowych, które będą określane na podstawie oceny perspektyw inflacji w świetle napływających danych gospodarczych i finansowych, dynamiki inflacji bazowej oraz siła transmisji polityki pieniężnej - czytamy w komunikacie.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Wcześniejsze forward guidance EBC wskazywało, że ruch o 50 pb na marcowym posiedzeniu jest przesądzony ze względu na stale rosnącą inflacją bazową. 

- Oczekiwania uczestników rynku co do skali podwyżki zmieniały się dynamicznie wraz z napływającymi informacjami z sektora bankowego. Ostatecznie EBC podniósł stopy o 50 pb. Jest to zgodne z naszymi oczekiwaniami. Ruch pokazuje, że priorytet EBC się nie zmienił, jest nim walka z inflacją, a zawirowania w sektorze bankowym nie zmieniają perspektyw utrzymywania się wysokiej inflacji w strefie euro. Decyzja może oznaczać również to, że EBC nie widzi, żeby ryzyko w europejskim sektorze bankowym istotnie wzrosło w ostatnich dniach. Problemem jest klasyczny run na bank, same instytucje mają problemy już od dłuższego czasu, a dopiero teraz uczestnicy rynku zaczęli je zauważać - komentuje Bartosz Wałecki, analityk Michael / Ström Domu Maklerskiego.

Na posiedzeniu Rada zapoznała się też z uaktualnionymi prognozami makroekonomicznymi. Wzrost PKB strefy euro ma sięgnąć w tym roku 1 proc., a w latach 2024 i 2025 wynieść po 1,6 proc. W grudniowej projekcji EBC prognozował wzrost PKB na poziomie 0,5 proc. w tym roku, 1,9 proc. w 2024 r. i 1,8 proc. w 2025 r. Dynamikę PKB ma wspierać silny rynek pracy, wzrost zaufania i ożywienie dochodów realnych.

Równocześnie obniżono prognozy inflacji na lata 2023, 2024 i 2025. Obecnie EBC oczekuje rocznej inflacji HICP w strefie euro na poziomie 5,3 proc. w 2023 r. 2,9 proc. w 2024 r. oraz 2,1 proc. w 2025 r. W grudniowej projekcji było to odpowiednio: 6,3 proc., 3,4 proc. oraz 2,3 proc. Jednocześnie presja na ceny bazowe pozostaje silna. Inflacja po wyłączeniu energii i żywności nadal rosła w lutym i eksperci EBC oczekują, że w 2023 r. wyniesie średnio 4,6 proc., czyli więcej niż przewidywały grudniowe projekcje.

- Następnie przewiduje się jej spadek (inflacji bazowej - przyp. red.) do 2,5 proc. w 2024 r. i 2,2 proc. w 2025 r., w miarę jak zanika presja wzrostowa wynikająca z wcześniejszych szoków podażowych i ponownego otwarcia gospodarki, a zacieśnianie polityki pieniężnej coraz bardziej tłumi popyt - czytamy dalej w komunikacie.

Dalsze kroki EBC obarczone są większą niepewnością ze względu na upadki banków w USA i problemy szwajcarskiego Credit Suisse. Analitycy banku Pekao wskazują, że kłopoty szwajcarskiego Credit Suisse (obawy o bankructwo) wywołały potężny odpływ kapitału z Kontynentu. Przypominają, że EUR-USD w pewnym momencie spadł o 2 proc., rentowności niemieckich papierów runęły o 30 pb, amerykańskie 2-latki wróciły do spadków swobodnych i ustanowiły nowe lokalne maksimum, a na światowych giełdach wyprzedaż była hurtowa. To wszystko stawia EBC przed nie lada zagwozdką.

- Na szali z jednej strony stoi bowiem kwestia dbania o stabilność i zdrowie sektora finansowego (abstrahując od problemów CS, trudno spodziewać się, żeby w europejskiej bankowości nie było szkieletów w szafie). Z drugiej, obecne zaburzenia rynkowe mogą ułatwiać walkę z inflacją (ale at the margin bardziej w USA niż w strefie euro), ale bank centralny nie może na to liczyć. Kontynuacja podwyżek stóp procentowych w tempie 50 pb stała się częścią specyficznego forward guidance EBC i wycofanie się z niego w sytuacji, gdy inflacja zaskakiwała w ostatnich miesiącach na plus, byłoby komunikacyjną katastrofą. EBC katastrofy komunikacyjne nie są obce, ale odnosimy wrażenie, że takie zmniejszenie temperatury byłoby tutaj zbyt dużym krokiem. Rozwiązaniem tego dylematu jest zrozumienie (lub raczej przypomnienie sobie), że EBC ma więcej narzędzi niż tylko stopy procentowe. W szczególności może zadbać o płynność i wypłacalność banków w inny sposób niż tylko sterując stopami – na stole powinny leżeć zmiany warunków wcześniejszych spłat TLTRO, skorzystanie z linii swapowych z innymi bankami centralnymi (przede wszystkim z Fedem) oraz modyfikacja warunków dopuszczalności zastawianych w EBC papierów - zauważają eksperci Pekao.

W komunikacie po posiedzeniu Rada wskazała, że uważnie monitoruje bieżące napięcia rynkowe i jest gotowa reagować w razie potrzeby, aby zachować stabilność cen i stabilność finansową w strefie euro. Zapewniła również, że sektor bankowy strefy euro jest odporny oraz ma silną pozycję kapitałową i płynnościową.

- W każdym razie zestaw narzędzi EBC jest w pełni wyposażony, aby w razie potrzeby zapewnić wsparcie płynności dla systemu finansowego strefy euro i zapewnić płynną transmisję polityki pieniężnej — wskazano w komunikacie.

Kolejne posiedzenie banku centralnego odbędzie się 3-4 maja.

Na konferencji prasowej po posiedzeniu, Christine Lagarde wskazała, że gospodarka strefy euro jest na drodze do odbicia w kolejnych kwartałach. Zaznaczyła, że rosnące płace i spadki cen energii doprowadzą do wzrostu siły nabywczej gospodarstw domowych, która ucierpiała w wyniku wysokiej inflacji. Doprowadzi to do wzrostu wydatków konsumpcyjnych. Przypomniała też, że rynek pracy wciąż pozostaje silny. Zaznaczyła jednak, że ryzyka dla perspektyw wzrostu w strefie euro są przechylone na stronę negatywną.

- Utrzymujące się podwyższone napięcia na rynkach finansowych mogą zaostrzyć szersze warunki kredytowe mocniej niż oczekiwano i osłabić zaufanie. Nieuzasadniona wojna Rosji z Ukrainą i jej obywatelami nadal stanowi poważne ryzyko dla gospodarki i może ponownie podnieść koszty energii i żywności. Dodatkową przeszkodą dla wzrostu PKB w strefie euro może być również większe niż oczekiwano osłabienie gospodarki światowej. Firmy mogłyby jednak szybciej dostosować się do trudnych warunków międzynarodowych, co wraz z wygaśnięciem szoku energetycznego mogłoby sprzyjać wyższemu wzrostowi PKB niż obecnie oczekiwano - stwierdziła szefowa EBC. - Czynniki krajowe, takie jak utrzymujący się wzrost oczekiwań inflacyjnych powyżej naszego celu lub wyższy od przewidywanego wzrost płac i marż zysku, mogą przyczynić się do wzrostu inflacji, również w średnim okresie. Ponadto silniejsze niż oczekiwano odbicie gospodarcze w Chinach mogłoby dać nowy impuls cenom surowców i popytowi zagranicznemu - dodała.

Christine Lagarde wskazała też, że zagrożenia dla inflacji obejmują utrzymujące się podwyższone napięcia na rynkach finansowych, które mogą przyspieszyć dezinflację. Ponadto spadające ceny energii mogą przełożyć się na mniejszą presję ze strony inflacji bazowej i płac.

- Osłabienie popytu, m.in. w wyniku silniejszego wyhamowania akcji kredytowej bankowej, lub silniejszej niż zakładano transmisji polityki pieniężnej, również przyczyniłoby się do zmniejszenia presji cenowej, zwłaszcza w średnim okresie - dodała Christine Lagarde.

Szefowa EBC przyznała, że w tym momencie nie jest możliwe określenie ścieżki dla stóp proc., a dalsze kroki banku centralnego uzależnione są od napływających danych  - Jeśli nasze bazowe założenia z projekcji się sprawdzą, to wiemy, że mamy jeszcze przed sobą wiele pracy do wykonania. Projekcje nie uwzględniają obecnych napięć na rynkach finansowych, co składa się na wzrost niepewności, dlatego podkreślamy nasze oparcie na danych - zaznaczyła.