Regularne inwestowanie małych kwot może przynieść wielkie rezultaty dzięki efektowi procentu składanego. Na polskim rynku dostępnych jest wiele instrumentów finansowych, które pozwalają odkładać i pomnażać niewielkie sumy pieniędzy.
Inwestowanie pieniędzy nie jest wyłącznie przywilejem osób z dużym kapitałem. Nawet niewielkie kwoty, systematycznie odkładane i mądrze inwestowane, mogą przynieść znaczące rezultaty dzięki efektowi procentu składanego. To mechanizm, w którym zyski generują kolejne zyski, co przy regularnym inwestowaniu pozwala szybciej pomnażać kapitał. Kluczem jest rozpoczęcie jak najwcześniej, aby dać swoim inwestycjom czas na wzrost. Ale jak i w co inwestować małe kwoty, by osiągnąć najlepsze efekty? Oto praktyczny przewodnik dla początkujących.
Reklama
Czy warto inwestować małe kwoty?
Powielanym mitem jest przekonanie, że inwestowanie małych kwot nie ma sensu. Ma, i to ogromny. Wyobraźmy sobie, że inwestujesz 100 zł miesięcznie przez 20 lat. Przy średniorocznej stopie zwrotu wynoszącej 7 proc., zgromadzone środki – zaledwie 24 tys. zł – mogą przekształcić się w około 52 tys. zł. Zwiększając miesięczną kwotę do 300 zł, Twoje oszczędności po dwóch dekadach wyniosą około 156 tys. zł.
Rozpoczynając inwestowanie niewielkich kwot, nie tylko budujemy swój majątek, ale również zdobywamy cenne doświadczenie. Inwestując małe kwoty (np. 100 zł miesięcznie), mamy bowiem okazję nauczyć się podstaw inwestowania bez narażania się na duże ryzyko finansowe. To doskonały sposób na zdobycie wiedzy i pewności siebie w świecie finansów. Regularne odkładanie niewielkich pieniędzy pozwala też wykształcić nawyk oszczędzania i motywuje do zwiększania kwot inwestycji w przyszłości i sięgania po bardziej "wyrafinowane" strategie inwestycyjne.
Od czego zacząć inwestowanie?
Oto kilka praktycznych kroków, które możesz podjąć, aby najlepiej inwestować małe kwoty i maksymalnie wykorzystać swoje środki. Umiejętne zarządzanie portfelem z czasem może przynieść duże zyski.
Zanim zaczniesz inwestować, warto odpowiedzieć sobie na podstawowe pytanie: dlaczego chcę inwestować? Cele mogą być różne – od oszczędzania na konkretny zakup, przez budowę funduszu awaryjnego, aż po zabezpieczenie na emeryturę. Zdefiniowanie konkretnego celu pozwala lepiej dobrać odpowiednie narzędzia do jego realizacji. Przykładowo, jeśli planujemy zgromadzić wkład własny na zakup mieszkania, lepiej wybrać instrumenty o niskim ryzyku i krótkim horyzoncie inwestycyjnym. W przypadku inwestowania długoterminowego (np. na cele emerytalne) można sobie pozwolić na wyższe ryzyko.
Kolejnym krokiem powinno być określenie kwoty inwestycji. Dla każdego "mała kwota" oznaczać może coś innego. Dla jednych będzie to 100 zł, a dla drugich 1000 zł. Wszystko zależy od tego, ile zarabiamy i jaką część naszych zarobków pochłaniają stałe miesięczne wydatki.
"Ale ja nie mam z czego oszczędzać" - możliwe, że to prawda. Ale często okazuje się, że wystarczy przyjrzeć się swoim codziennym nawykom, by znaleźć niewielkie oszczędności, które można później przeznaczyć na inwestowanie. Czasami chodzi o tak proste zmiany jak np. rezygnacja z nieużywanych subskrypcji, czy codziennej kawy na wynos. Zaoszczędzone kwoty – nawet 50 czy 100 zł miesięcznie – można już zainwestować i w ten sposób zacząć budować kapitał na określony cel.
Zaplanuj i kontroluj swój domowy budżet, bo aby oszczędzić, musisz wydawać mniej niż zarabiasz. Jak stworzyć budżet? Od kwoty netto, którą zarabiasz odejmij tę, którą chcesz zaoszczędzić. Wydać możesz tylko to, co pozostaje. Podziel tę sumę na kategorie, np.: koszty stałe (opłaty mieszkaniowe, rachunki za prąd itd.), jedzenie oraz wydatki nieprzewidziane (tzw. fundusz awaryjny). Każde wydatki zapisuj – zarówno te z paragonów, jak i przelewy bankowe. Warto prowadzić notatki w aplikacji lub zeszycie. Zawsze chodź na zakupy z listą, by unikać nieplanowanych wydatków. Określaj limity kosztów. Przykładowo, jeśli potrzebujesz nowych butów, ustal, ile możesz na nie wydać i nie przekraczaj tej kwoty. Pamiętaj jednak - nie chodzi o to, by zupełnie rezygnować z przyjemności, ale o to, by wydawać pieniądze świadomie i tworzyć zdrowe nawyki finansowe.
Zanim zaczniesz inwestować, najpierw spłać wysoko oprocentowane długi (np. kredytów konsumpcyjne), bo ich koszt zwykle przewyższa, a zatem niweczy zyski możliwe do wypracowania z inwestycji. Inwestować należy wyłącznie nadwyżki finansowe, których ewentualna utrata nie wpłynie na jakość naszego życia i nie wpędzi nas w tarapaty finansowe.
Edukuj się. Zamiast tracić czas na skrolowanie mediów społecznościowych, sięgnij po literaturę, która pomoże lepiej zarządzać finansami i unikać pułapek behawioralnych, np.: "Bogaty ojciec, biedny ojciec" Roberta Kiyosakiego, "Najbogatszy człowiek w Babilonie" George’a S. Clasona, "Potęga irracjonalności" Dana Ariely’ego, czy "Finansowy ninja" Michała Szafrańskiego.
Jak inwestować małe kwoty?
Zanim wybierzemy odpowiednie narzędzie inwestycyjne najpierw warto określić naszą tolerancję na ryzyko. A żeby to ustalić, należy odpowiedzieć na pytania:
- Jakie są moje cele inwestycyjne? Czy chcę gromadzić środki na emeryturę, kupić mieszkanie, czy oszczędzać na wakacje? Cele długoterminowe pozwalają na większe ryzyko (np. akcje, fundusze indeksowe i ETF-y).
- Jak bym się czuł, gdyby moja inwestycja straciła 10 proc. wartości? Jeśli perspektywa potencjalnych strat Cię przeraża, lepiej wybierać mniej ryzykowne produkty (np. obligacje skarbowe, fundusze obligacji).
Pomocny w określeniu naszej tolerancji ryzyka jest kwestionariusz MIFID, wykorzystywany przez instytucje finansowe w celu oceny profilu inwestora. Jest ona wymagana przez przepisy Unii Europejskiej (Dyrektywa MIFID) i ma na celu ochronę klientów inwestujących w różne instrumenty finansowe. Dzięki niej banki, czy TFI mogą dopasować oferowane produkty do wiedzy, doświadczenia, sytuacji finansowej i właśnie tolerancji na ryzyko.
Na naszą tolerancję ryzyka wpływa wiele czynników: sytuacja finansowa, wiek, czy wreszcie doświadczenie. Początkujący inwestorzy często wybierają bardziej konserwatywne strategie, ponieważ nie mają jeszcze doświadczenia, jak działa rynek. Z czasem, zdobywając wiedzę, zwiększają swoją tolerancję i sięgają po bardziej ryzykowne produkty.
Na rynku dostępnych jest wiele instrumentów finansowych, które pozwalają inwestować małe kwoty w zależności od naszego celu i tolerancji ryzyka.
W co można inwestować małe kwoty?
- Fundusze inwestycyjne. To forma zbiorowego inwestowania, w której pieniądze wielu inwestorów są łączone i zarządzane przez profesjonalistów, czyli zarządzających funduszem. Każdy uczestnik funduszu otrzymuje jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne, które reprezentują jego udział w funduszu. Fundusz inwestuje zgromadzone pieniądze w różne aktywa w zależności od jego polityki, takie jak akcje, obligacje, instrumenty rynku pieniężnego, czy surowce. W ofercie krajowych TFI znajdziemy łącznie ponad 1,2 tys. różnych funduszy inwestycyjnych. Wiele z nich oferuje możliwość inwestowania od 100 zł, a nawet 50 zł. Zakupu można dokonać bez opłat przez internet (platformy takie jak KupFundsz), przez dystrybutora (np. banki) lub bezpośrednio w TFI.
Wybierając fundusze do swojego portfela inwestycyjnego warto pamiętać o zasadzie dywersyfikacji, która może zmniejszyć ryzyko inwestycji poprzez rozłożenie środków na różne instrumenty. - ETF-y. To rodzaj funduszu inwestycyjnego notowanego na giełdzie. Każdy ETF ma określony cel inwestycyjny, np. śledzenie wyników konkretnego indeksu akcji czy obligacji (np. S&P 500, WIG20, TBSP), sektora (np. technologie, energia odnawialna) lub aktywa (np. metale szlachetne jak złoto, ropa). Aby inwestować w ETF-y, trzeba otworzyć konto maklerskie. ETF-y mają niższe opłaty i w niektóre z nich można zainwestować już kilkaset złotych (lub równowartość w walucie obcej w przypadku inwestycji na zagranicznych rynkach).
- Detaliczne obligacje skarbowe. To instrumenty finansowe emitowane przez Ministerstwo Finansów. Są gwarantowane przez Skarb Państwa, co czyni je wyjątkowo atrakcyjnymi dla osób ceniących bezpieczeństwo. Obligacje detaliczne różnią się między sobą w zależności od terminu wykupu (np. 3-miesięczne, 2-letnie, 10-letnie) i rodzaju oprocentowania (stałe, zmienne, indeksowane inflacją). Obligacje skarbowe można kupić za pośrednictwem banków PKO BP i Pekao SA (poza obligacjami rodzinnymi, które dostępne są wyłącznie w sieci sprzedaży PKO BP), a także przez internet, m.in. w za pośrednictwem serwisu obligacjeskarbowe.pl. Cena sprzedaży jednej obligacji wynosi 100 zł.
- Konta oszczędnościowe. Łączy cechy tradycyjnego rachunku bankowego z możliwością pomnażania oszczędności. Środki zgromadzone na koncie są dostępne w każdej chwili, a jednocześnie generują zyski w postaci odsetek. Na kontach oszczędnościowych wpłaty i wypłaty można realizować dowolnie bez utraty wypracowanych odsetek. Wysokość oprocentowania zależy od banku, aktualnych warunków rynkowych oraz ewentualnych promocji. Odsetki mogą być naliczane codziennie, miesięcznie lub w innych okresach rozliczeniowych. Konta oszczędnościowe są bezpieczne, ponieważ zgromadzone na nich środki są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny do kwoty 100 tys. euro na klienta w danym banku.
- Lokaty. To jeden z najpopularniejszych produktów oszczędnościowych oferowanych przez banki. Lokata polega na zdeponowaniu określonej kwoty pieniędzy na z góry ustalony okres, w zamian za co bank wypłaca odsetki naliczane od zdeponowanej kwoty. W przeciwieństwie do kont oszczędnościowych, lokaty wymagają zamrożenia środków na czas trwania umowy, a wcześniejsze wycofanie pieniędzy często skutkuje utratą odsetek. Wysokość oprocentowania zależy od banku, aktualnych warunków rynkowych oraz ewentualnych promocji. W niektórych bankach lokatę można założyć już od 100 zł. Częściej, zwłaszcza w przypadku atrakcyjnie oprocentowanych lokat, występuje górny limit wpłat (np. maks. 10 tys. zł). Środki zgromadzone na lokatach, podobnie jak na kontach oszczędnościowych, są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
- Akcje. Akcje to papiery wartościowe emitowane przez spółki, które dają ich posiadaczom prawo do części majątku firmy i udziału w jej zyskach. Kiedy kupujesz akcje, inwestujesz w firmę z nadzieją, że jej wartość rynkowa wzrośnie lub że wypłaci ona dywidendy. Akcje są notowane na giełdach papierów wartościowych, takich jak warszawska GPW, i ich ceny zmieniają się w zależności od popytu i podaży. Aby kupować i sprzedawać akcje, trzeba rachunek w domu maklerskim. Inwestowanie w akcje może przynieść większe stopy zwrotu niż inne formy oszczędzania, takie jak lokaty czy obligacje, zwłaszcza w długim okresie. Równocześnie jednak inwestowanie w akcje wiąże się z wyższym ryzykiem.
- Programy systematycznego oszczędzania (PSO). To specjalne produkty finansowe stworzone do regularnego odkładania pieniądzy w celu osiągnięcia określonych celów finansowych, takich np. edukacja dzieci czy zakup nieruchomości. Główna idea PSO polega na systematycznym wpłacaniu określonych kwot w regularnych odstępach (np. miesięcznie). Środki są inwestowane zgodnie z ustaloną strategią, często w produkty takie jak fundusze inwestycyjne (akcyjne, obligacyjne, mieszane, itd.). Większość programów pozwala na dostosowanie wysokości wpłat, przerwy w oszczędzaniu lub zmianę strategii inwestycyjnej.
- Produkty emerytalne III filara. Mowa o takich prduktach jak Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). To pierwsze daje możliwość oszczędzania z korzyściami podatkowymi – po spełnieniu warunków (wypłata po ukończeniu 60 lat) zgromadzone środki są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych. IKZE z kolei, oprócz zwolnienia z podatku Belki, pozwala odliczyć wpłaty do programu od podstawy opodatkowania w corocznym PIT, co daje bieżącą ulgę podatkową. Oba narzędzia mają roczne limity wpłat (na 2024 rok dla IKE to 23 472 zł, a dla IKZE – 9 388,80 zł) i służą oszczędzaniu na wmeryturę. Konto IKE i IKZE można posiadać w ramach umowy z bankiem (konto oszczędnościowe), TFI (fundusze inwestycyjne), PTE (dobrowolny fundusz emerytalny - DFE), a nawet z biurem maklerskim (akcje). Oszczędzający ma pełną kontrolę nad swoimi środkami - może wybierać między różnymi dostawcami i strategiami inwestycyjnymi, dostosowując je do swoich potrzeb i poziomu akceptowanego ryzyka.
- Platformy robodoradcze (ang. robo-advisors). To nowoczesne, zautomatyzowane narzędzia finansowe, które pomagają w inwestowaniu. Wykorzystują algorytmy i technologie do tworzenia, zarządzania i monitorowania portfeli inwestycyjnych, eliminując konieczność korzystania z tradycyjnych doradców finansowych. Dzięki temu oferują niski koszt i dostępność nawet dla początkujących inwestorów. Algorytm proponuje dostosowany do inwestora portfel inwestycyjny, zazwyczaj zdywersyfikowany między różne klasy aktywów, takie jak akcje, obligacje czy fundusze ETF. Portfel jest następnie zarządzany automatycznie – platforma regularnie rebalansuje skład aktywów, aby utrzymać odpowiedni poziom ryzyka.
Ryzyko inwestycyjne można częściowo minimalizować dzięki dywersyfikacji portfela, czyli inwestowaniu w różnorodne aktywa. Dobrze zdywersyfikowany portfel zmniejsza wpływ niepowodzeń jednej inwestycji na całkowity wynik finansowy.
Dowiedz się, na co zwrócić uwagę przy inwestowaniu małych kwot na Kupfundusz.pl
