Struktura oszczędności gospodarstw domowych (grudzień 2014)
W IV kwartale 2014 roku mieliśmy do czynienia z dalszym wzrostem oszczędności gospodarstw domowych. Na koniec grudnia ubiegłego roku warte były 1.094 mld zł, co stanowiło równowartość 257 mld EUR. Łącznie w skali 3 mies. wzrosły o +2,0%. Pomimo wzrostu, nie udało się odbudować oszczędności po tym, jak na początku roku zostały one uszczuplone przez transfer ponad połowy aktywów zgromadzonych w OFE, wartych aż ponad 153 mld zł, do ZUS. W skali całego roku oszczędności Polaków pomniejszyły się o -70 mld zł, czyli o -6,0%.
Na przestrzeni całego kwartału wartość aktywów gospodarstw domowych wzrosła o blisko +22 mld zł. O dodatniej dynamice zdecydowały ulokowane w bankach i SKOK-ach depozyty, w których trzymamy już ponad 55% naszych oszczędności. W IV kwartale 2014 roku wartość środków na nich ulokowana przyrosła o +4,2%, i to mimo obniżek przez banki stóp oprocentowania (średnio dla lokat terminowych o -0,3 p.p.). To najwyższa dynamika kwartalna od IV kwartału 2011 roku. Gospodarstwa domowe preferują tę formę lokowania swoich oszczędności, najprawdopodobniej ze względu na większą stabilność warunków oszczędzania oraz relatywnie niższe ryzyko ewentualnych strat. W sumie od września do grudnia wartość depozytów powiększyła się o +24,7 mld zł, po raz pierwszy w historii przekraczając barierę 600 mld zł.
W największym stopniu depozyty przyrosły w ostatnim miesiącu roku. Grudzień zazwyczaj jest dobrym miesiącem pod względem napływu pieniędzy na ROR-y, głównie dzięki wypłacanym trzynastkom i premiom rocznym. W całym IV kwartale w większym stopniu wzrosła wartość środków ulokowanych na depozytach bieżących – łącznie o +15,6 mld zł (niemal czterokrotnie więcej niż przed rokiem), do 300,8 mld zł. Znaczny przyrost środków odnotowano również na depozytach terminowych, których stan powiększył się w sumie o +9,1 mld zł, do 304,5 mld zł.
W całym 2014 roku środki zgromadzone w bankach i SKOK-ach na rachunkach bieżących wzrosły o +20,9 mld zł (o ponad połowę mniej niż w 2013 roku), a na depozytach terminowych o +30,7 mld zł (w porównaniu do -8,8 mld zł w 2013 roku). Roczna dynamika wzrosła do +9,3%.
W IV kwartale istotną rolę odegrał również znaczący przyrost środków trzymywanych w gotówce. Ich wartość wzrosła o +5,6 mld zł do 130 mld zł na koniec grudnia.
Niewielkie znaczenie w przyroście aktywów gospodarstw domowych w IV kwartale 2014 roku stanowiły inwestycje na rynku kapitałowym. W największym stopniu w tym czasie wzrosła wartość środków ulokowanych w detalicznych funduszach inwestycyjnych (po wyłączeniu inwestycji dokonanych poprzez UFK) – w sumie o ponad +3,3 mld zł, do ponad 97 mld zł. Wzrosła również wartość zasobów ulokowanych w ubezpieczeniowych funduszach kapitałowych oferowanych w ramach ubezpieczeń na życie z UFK, o +0,5 mld zł (+1,0%) do 54,4 mld zł. O zaledwie +0,1 mld zł wzrosły jeszcze aktywa zgromadzone w funduszach zagranicznych, do 6,8 mld zł na koniec roku. Symbolicznie wzrosły także zasoby trzymane w obligacjach, a ich wartość na koniec roku wyniosła 9,9 mld zł.
W pozostałych 2 segmentach rynku mieliśmy do czynienia ze spadkiem wartości ulokowanych środków. W przypadku akcji spółek publicznych, redukcja zaangażowania wynikała prawdopodobnie z obawy o stabilność rynku akcji. W IV kwartale indeks szerokiego rynku WIG stracił -6,3%. Nie najlepsza kondycja warszawskiej giełdy negatywnie wpłynęła także na wartość aktywów zgromadzonych w funduszach emerytalnych, których portfele od kilkunastu miesięcy są w znacznie większym stopniu wypełnione akcjami. W ujęciu wartościowym spadek wyniósł -10 mld zł, co odpowiada dynamice na poziomie -6,3%. Na koniec roku aktywa zgromadzone w OFE warte były 149,1 mld zł.
W skali całego roku wartość zgromadzonych w nich środków zmniejszyła się aż o -150 mld zł, a udział OFE w naszych oszczędnościach skurczył się z 26% do zaledwie niecałych 14%. Tak duży spadek aktywów wynika z wprowadzonych w 2014 roku zmian w systemie emerytalnym. Na początku roku OFE przekazały ZUS ponad połowę aktywów zgromadzonych w portfelach (obligacji skarbowych i innych instrumentów), wartych ponad 150 mld zł. Od tego czasu odbudowie aktywów nie sprzyjają także inne zmiany w systemie emerytalnym, polegające na wprowadzeniu dobrowolności w przystąpieniu do OFE, a także tzw. mechanizm suwaka bezpieczeństwa. W listopadzie OFE przekazały ZUS z tego tytułu środki warte 3,3 mld zł.
W skali całego 2014 roku najwięcej powiększyły się oszczędności gospodarstw domowych ulokowane na depozytach - łącznie o +52 mld zł, a także trzymane w gotówce (blisko +16 mld zł) oraz ulokowane w funduszach inwetycyjnych (+11 mld zł). Największą dynamikę odnotowały natomiast fundusze zagraniczne, które powiększyły aktywa o ponad dwie trzecie (+1,9 mld zł).
Anna Zalewska
Analizy Online
Tabela z danymi dostępna jest dla klientów FUNDonline.
Reklama
25.02.2015

Źródło: Shutterstock.com
Komentarze mogą dodawać tylko zalogowani użytkownicy.
Przejdź do logowania