Polska gospodarka ma potencjał, by rosnąć szybciej. A stopy NBP powinny być niższe

Według zespołu ekonomistów banku PKO BP polska gospodarka będzie w tym roku rosła w średnim tempie 3,5% i na razie nie widać istotnego ryzyka dla tej prognozy ani w górę, ani w dół, i to mimo zagrożeń w otoczeniu polskiej gospodarki, czyli wszelkich aspektów geopolitycznych czy niepewnej przyszłości chińskiej i niemieckiej gospodarki. 

W podobnym tempie wzrośnie konsumpcja, ale głównym motorem napędzającym PKB w 2025 roku będą inwestycje, głównie dzięki środkom z UE. Mimo to stopa inwestycji wciąż będzie dość nisko w porównaniu do innych krajów UE (17–18% do PKB). 

– Dlatego od kilku lat liczymy alternatywną stopę inwestycji do majątku odtworzeniowego i w takim ujęciu jest ona najwyższa w regionie i niemal najwyższa w UE. I tak powinniśmy jednak ją dalej zwiększać w obliczu transformacji energetycznej czy niedoboru rąk do pracy. Potrzebujemy więcej inwestycji. To jeden z najmocniejszych wzrostów w Europie, ale potencjalnie może być większy – mówi Piotr Bujak, główny ekonomista i dyrektor Departamentu Analiz Ekonomicznych PKO Banku Polskiego.

Reklama

Rynek kapitałowy stanowi obecnie margines gospodarki (20%), nie odgrywa roli takiej, jaką by mógł odgrywać. Niezbyt dobrze wygląda również kwestia finansowania kredytem; relacja kredytów do PKB to niewiele powyżej 30%, najniżej w Europie. 

– Sektor bankowy spełnia oczywiście swoją rolę jako źródło finansowania działalności firm, ale ze względu na zbyt mały rynek kapitałowy mamy problem z finansowaniem zaawansowanych technologicznie start-upów. Polska gospodarka jest zbyt mało zlewarowana (za mało kredytów), a to zwiększyłoby efektywność wykorzystania finansowania, niekoniecznie zwiększając ryzyko. Duże inwestycje bez finansowania zewnętrznego są raczej niemożliwe. Jest zatem potencjał rozwoju – wskazuje Piotr Bujak.

Mocny, najmocniejszy od pięciu lat złoty podnosi coraz więcej głosów niezadowolenia ze strony eksporterów. Zdaniem ekonomisty ten stan rzeczy nieprędko się zmieni, bo stopy w Polsce są wysokie, a na świecie spadają, co przyciąga kapitał spekulacyjny do Polski (to jest najsilniejszy czynnik), ponadto zamrożenie konfliktu w Ukrainie postrzegane jest pozytywnie przez inwestorów z zagranicy, a dodatkowo Polska jest liderem wzrostu w Europie, mimo pogorszenia sytuacji budżetowej. W ujęciu realnym efektywnym złoty jest nawet najmocniejszy od 2008 roku (z uwzględnieniem inflacji i struktury walutowej wymiany handlowej). Nie jest więc dziwne, że eksporterzy odczuwają silną negatywną presję w porównaniu z pozostałymi przedsiębiorcami.

Doświadczenie historyczne pokazuje jednak, że notowania złotego nie są kluczowe dla rozwoju polskich firm i polskiej gospodarki, a kondycja głównych partnerów handlowych. Ta ostatnio nie jest najlepsza, dlatego nie będziemy się rozwijać szybciej niż 3,5%, ale podstawą wzrostu w 2025 roku, jako się już rzekło, będą inwestycje oraz konsumpcja.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Jaki wpływ na gospodarkę może mieć rosnący dług publiczny i deficyt budżetowy? W 2026 możemy przekroczyć nawet 60% długu do PKB. Europejska gospodarka jest pod silną presją czynników strukturalnych, takich jak wysokie ceny energii.

– W tej sytuacji luźna polityka fiskalna nie jest problemem, jej zaniechanie spowodowałoby większe problemy. Wydatki zbrojeniowe są konieczne. O ile nie przesadzimy z wydatkami społecznymi, a na razie planów ich znacznego wzrostu nie widać, to ten deficyt i dług jest adekwatny do sytuacji – ocenia główny ekonomista PKO BP. – Nasza gospodarka jest na rozdrożu, musimy dużo zainwestować w modernizację i zwiększanie produktywności, bo tania i dobra siła robocza jako atut już się nam wyczerpuje. Konieczna jest też modernizacja energetyczna, to nie będą przepalone pieniądze, tylko rzeczywista inwestycja.

Dodaje, że choć rynek będzie zwracał uwagę na wydatki wyjęte z budżetu, np. zbrojeniowe, to nie pociągną one za sobą sankcji, a na razie ocena rynku jest korzystna, rośnie zainteresowanie polskim długiem, choć emitujemy go rekordowo dużo, rośnie też nadpłynność sektora bankowego, a w ostatnich latach to głównie banki nabywają obligacje skarbowe.

– W naszej ocenie stopy procentowe powinny być niżej, ale niekoniecznie będą. Powinny być dostosowywane, czyli obniżane, nawet do 100 punktów bazowych, w ciągu roku. To nie spowoduje realnego spadku stóp ani zagrożenia inflacyjnego. Ponadto mamy QT, bo zapadają obligacje z portfela NBP emitowane w trakcie pandemii, to też jest element zacieśniania polityki pieniężnej  – przypomina Piotr Bujak.

Piotr Bujak będzie gościem na 25. Konferencji Rynku Kapitałowego, która odbędzie się w dniach 9-12 marca w Bukowinie Tatrzańskiej. 11 marca weźmie udział w panelu zatytułowanym "Makroekonomiczne prognozy dla Polski i świata i ich wpływ na rynki kapitałowe".