Krajowe fundusze stają się coraz bardziej transparentne

Po co komu transparentny fundusz? Chociażby po to, aby zrozumieć, co „napędza” jego wyniki. A na to wpływ ma wiele czynników: skład portfela, odpływy i napływy pieniędzy do funduszu, wartość jego aktywów, ale też wysokość pobieranych opłat. Do niedawna część z tych informacji była niejawna, a część - publikowana ze sporym opóźnieniem. Dziś zestaw 5 Dobrych Praktyk Informacyjnych wypełnia 501 z 691 detalicznych funduszy objętych zasadami.

5 Dobrych Praktyk Informacyjnych  

Projekt Dobrych Praktyk Informacyjnych ruszył z początkiem ubiegłego roku. Projekt powstał z inicjatywy Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami oraz Analiz Online, a także pod patronatem GPW oraz PFR Portal PPK, ale tak naprawdę miał być wyrazem samoregulacji krajowego rynku, o którą wielokrotnie apelował urząd nadzoru. Cel? Zwiększenie transparentności funduszy, promowanie postaw etycznych branży TFI, a tym samym odbudowa zaufania do niej. 

- Otwarta komunikacja to nie awangarda, ale konieczność w wielu dziedzinach gospodarki. Dlatego Dobre Praktyki Informacyjne mogą stać się podstawą do odbudowy i wzrostu zaufania – mówił przed rokiem Michał Duniec, prezes Analiz Online. Wówczas dobre praktyki wypełniało nieco ponad 250 funduszy. Dziś jest ich dwa razy więcej. W wartościach bezwzględnych wynik ten powinien i robi wrażenie.

Jest 5 Dobrych Praktyk Informacyjnych, które branża TFI uznała za wyznacznik transparentnej komunikacji funduszy z klientami. To:

1. Publikowanie składów portfeli
2. Publikowanie danych o bilansie sprzedaży funduszu (tzw. flowach)
3. Prezentowanie struktury portfela funduszu
4. Prezentowanie stóp zwrotu benchmarku funduszu
5. Publikowanie opłat dla wszystkich jednostek

Spośród 691 funduszy otwartych (FIO i SFIO) komplet pięciu Dobrych Praktyk Informacyjnych wypełnia 501 z nich. To 73 proc. detalicznej oferty krajowych TFI. Przez rok transparentność poprawiło 588 funduszy, choć nie zawsze jest to tożsame z posiadaniem całego pakietu dobrych praktyk.

Od początku projektu najmniej problemów powiernikom sprawiało publikowanie wysokości opłat dla wszystkich typów jednostek. Już na starcie takie informacje przekazywało klientom 92 proc. funduszy. Obecnie robią to wszystkie. Dlaczego to jest ważne? Bo dotyczy kosztów zarządzania, które skutecznie podjadają stopę zwrotu funduszu, a więc – nasze zyski. W zależności od typu jednostki koszty te mogą się różnić, a informacje o tym znajdziemy w dokumencie KIID. Ma to znaczenie o tyle istotne, że w przypadku części funduszy prezentowanie jedynie zagregowanej wartości może nie odzwierciedlać pełnej skali zjawiska. Mowa tutaj o produktach, które poprzez odrębne klasy jednostek wykorzystywane są w ramach programów o charakterze emerytalnym.

W przypadku większości TFI udało się także wystandaryzować sposób prezentowania stóp zwrotu benchmarku funduszu. Chodzi o podanie wyników w horyzontach 1, 3, 12,  36, 60, 120 miesięcy oraz od początku roku kalendarzowego. Wszystko po to, aby ułatwić inwestorom porównanie wyniku funduszu zarówno na tle rywali jak i zadeklarowanego przez TFI benchmarku. Wcześniej nie było standardów „serwowania” inwestorom takich danych. Panowała zatem dowolność, a ta – jak wiadomo – nie zawsze korzystna jest dla klientów. Obecnie dobre praktyki w tym zakresie spełnia 87 proc. funduszy. Przed rozpoczęciem projektu było to 30 proc.

O tendencjach rynkowych, czy nawet jakichś niepokojących wydarzeniach w funduszu, sporo powiedzą nam natomiast dane o bilansie sprzedaży. Te jednak przed wprowadzeniem dobrych praktyk były niedostępne dla inwestorów. Żaden z powierników nie publikował ich w publicznodostępnych miejscach. Obecnie takimi informacjami co miesiąc dzieli się 85 proc. funduszy (np. w karcie produktu lub na stronie internetowej TFI).

Wreszcie, coraz większą transparentnością fundusze wykazują się w zakresie - częstszej niż dwa razy do roku - publikacji składu portfela, czyli najważniejszej z punktu widzenia inwestorów dobrej praktyki informacyjnej. Przed rozpoczęciem projektu realizowało ją zaledwie 36 proc. funduszy. Dziś z co najmniej kwartalną częstotliwością powinność tę wykonuje 80 proc. z nich. Strukturę aktywów z podziałem na typy lokat (np. obligacje, akcje), ekspozycję walutową, czy kierunki geograficzne inwestycji, ujawnia 88 proc. funduszy. Przed rokiem było to zaledwie 22 proc.

Oddolna samoregulacja rynku zrodziła dobrą praktykę, która staje się wprawdzie coraz bardziej powszechna, ale wciąż pozostaje tylko „praktyką”. A ta ma to do siebie, że jest nieobowiązkowa. Dlatego wciąż są na rynku gracze z dużymi aktywami (m.in. Skarbiec, Agio Funds, Amundi), którzy o składzie portfeli - częściej niż wymaga to prawo - informować nie chcą. Pozostaje zatem mieć tylko nadzieję, że presja samoregulacyjna będzie na tyle duża, że również w tych TFI pojawi się ta „dobra praktyka”. Tym bardziej, że informacje o składzie portfeli są niezwykle istotne, bo pomagają zweryfikować zadeklarowaną przez fundusz strategię inwestycyjną, a także ustalić co „napędza” jego stopy zwrotu.

Fundusze wypełniają praktyki

Gdzie można sprawdzić, czy fundusz realizuje dobre praktyki”? Dane te publikujemy w serwisie analizy.pl. W katalogu oraz w profilu funduszu widnieje informacja, które z pięciu Dobrych Praktyk są przez niego spełnione (taki produkt można też „wyfiltrować” z listy zamieszczonej w górnej sekcji zestawienia produktów).

Udostępniliśmy również specjalną zakładkę "Dobre Praktyki Informacyjne”. To tam opisujemy cały projekt i szczegółową metodykę oraz wyniki monitoringu rynku – czyli informację o liczbie funduszy z oferty każdego TFI, które spełniają poszczególne praktyki.

Weryfikację przeprowadzaliśmy raz w miesiącu. Zamieszczone w tekście wielkości odnoszą się do ostatniego przeglądu rynku, czyli przedstawiają sytuację w oparciu o dane na koniec marca 2022 r.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Reklama