NBP: W 2022 r. fundusze otwarte częściej korzystały z dźwigni

W raporcie NBP zwraca uwagę na rosnące wykorzystanie dźwigni finansowej przez niektóre fundusze inwestycyjne, wskazując na konkretny przypadek wyjątkowo wysokiego lewarowania. Z przedstawionych wyliczeń można wnioskować, że prawdopodobnie chodzi o fundusz Rockbridge Lokata Plus, o którym pisaliśmy w tekście: Rockbridge Lokata Plus z dużym minusem.

Reklama

„W 2022 r. fundusze inwestycyjne otwarte wykorzystywały dźwignię finansową w większym stopniu niż w poprzednich latach. Istotnym jej źródłem pozostawały transakcje warunkowe, których wartość stanowiła blisko dwie trzecie sumy zobowiązań. O ile około 95% wszystkich funduszy inwestycyjnych otwartych cechowała się na koniec 2022 r. wskaźnikiem dźwigni nieprzekraczającym 150%, o tyle jeden z podmiotów wykazał aktywa ogółem blisko dziesięciokrotnie wyższe niż aktywa netto. Mimo określonych w przepisach prawa limitów ograniczających poziom całkowitej ekspozycji w funduszach inwestycyjnych otwartych, tak znaczny poziom lewarowania był możliwy do osiągnięcia dzięki zmianie sposobu jej obliczania, z metody zaangażowania na metodę absolutnej wartości zagrożonej. Modyfikacja ta nie ograniczyła jednak poziomu dźwigni w funduszu, a jedynie sposób jej prezentacji, rodząc istotne ryzyko dla inwestorów”. 

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

„Nadmierna dźwignia finansowa może istotnie wpłynąć na zwiększenie ryzyka w sektorze, jeśli współwystępuje z niskim udziałem płynnych lokat w funduszu. Na koniec 2022 r. fundusze, które wykazywały podwyższony poziom dźwigni finansowej, charakteryzowały się wskaźnikiem płynności wyższym od przeciętnej w sektorze. Wynikało to głównie z dominującej roli skarbowych papierów wartościowych w strukturze aktywów tych podmiotów, które z kolei stanowiły główne źródło zabezpieczeń zaciąganych przez nie pożyczek. Niemniej jednak w tej grupie funduszy znajdowały się również podmioty o krytycznie niskim poziomie depozytów, nieprzekraczającym 1,5% w relacji do aktywów netto, co w połączeniu z wyższym poziomem zadłużenia podnosi ryzyko płynności, którego materializacja mogłaby w niektórych przypadkach skutkować problemami z realizacją wzmożonych umorzeń. Nadmierne wykorzystanie dźwigni finansowej wpływa również na wyższą zmienność stóp zwrotu”.

„Dzienne zmiany wyceny jednostek uczestnictwa podmiotu, który w okresie od czerwca do grudnia 2022 r. cechował się najwyższą dźwignią finansową w sektorze, mieściły się w przedziale od -7,8% do 9,2%. Dla porównania dzienne wahania cen jednostek uczestnictwa tego samego funduszu w okresie od początku jego działalności do maja 2022 r. wyniosły od -0,5% do 0,5%. Z kolei, dzienne zmiany wartości indeksów WIG i TBSP.Index w drugiej połowie 2022 r. mieściły się w przedziałach odpowiednio od -3,4% do 3,8 i od -1,2% do 1,6%” – czytamy w raporcie NBP. 

Przestawione wyliczenia odpowiadają wahaniom cen jednostek Rockbridge Lokata Plus.

„Spadki wyceny jednostek uczestnictwa mogą z kolei skłaniać inwestorów do gwałtownego wycofywania środków, czego skutkiem jest zwiększone zapotrzebowanie funduszy na płynność. Konieczność umorzenia tytułów uczestnictwa może zatem skutkować wymuszoną sprzedażą aktywów i jeszcze bardziej pogłębić straty uczestników rynku". 

Raport opisuje też sytuację płynnościową funduszy. „W II półroczu 2022 r. sytuacja płynnościowa sektora funduszy otwartych nie zmieniła się istotnie, a ekspozycja na ryzyko płynności pozostawała słabym punktem sektora. Poprawę sytuacji płynnościowej sektora istotnie utrudniał największy odnotowany dotychczas odpływ netto środków z funduszy (10% ich aktywów netto w 2022 r.)” – czytamy w raporcie NBP.