Fundusze tematyczne mają swoją historię

Ogromny wzrost popularności w ostatnich latach funduszy związanych z nowoczesnymi technologiami czy zrównoważonym rozwojem mógłby sugerować, że inwestowanie tematyczne to koncepcja naszych czasów. Nic bardziej mylnego. Historia funduszy tematycznych sięga bowiem co najmniej 1948 r., kiedy to chicagowska firma Television Shares Management, chcąc wykorzystać rozwijający się przemysł telewizyjny, uruchomiła The Television Fund. A to zachęciło naśladowców, którzy w kolejnych dekadach identyfikowali nowe perspektywiczne trendy i przedstawiali niekiedy bardzo ekstrawaganckie pomysły inwestycyjne.

Reklama

W latach 50. XX w. zaczęły powstawać fundusze inwestujące w atom i energię nuklearną, co było odpowiedzią na euforię towarzyszącą rozwojowi technologii jądrowych. W latach 60. popularność zyskały z kolei futurystyczne koncepcje, zakładające, że w przyszłości ludzkość będzie mogła eksploatować zasoby oceanów i rozwijać podwodne osady. Na tej kanwie powstał np. Steadman Oceanographic, który istniał aż do lat 90.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Jednak przez większość XX w. fundusze tematyczne pozostawały na marginesie rynku funduszy inwestycyjnych, stanowiąc jedynie niewielki ułamek pod względem liczby i wartości aktywów. Prawdziwy boom na tematyczne inwestowanie zrodził się pod koniec lat 90., wraz z rozwojem internetu, gdy jak grzyby po deszczu rosły fundusze inwestujące w technologie internetowe, komputery i telekomunikację. Pierwszy tego typu produkt - Daiwa U.S. Internet Open – powstał w 1995 r., a w miarę jak drożały akcji spółek z tego sektora, liczba nowych funduszy „internetowych” gwałtownie rosła.

W poszukiwaniu „alfy”

Po pęknięciu bańki dot.com-ów na początku lat 2000. Daiwa U.S. Internet Open zakończył żywot, podobnie zresztą jak większość funduszy z tamtego okresu. Wspomniany Television Fund również nie istnieje. Już w latach 50. zmienił nazwę na Television-Electronics Fund, co sygnalizowało rozszerzenie zakresu inwestycji o inne technologie elektroniczne, a w 1970 r. został przejęty przez Kemper, który jeszcze bardziej zmienił jego oblicze, nadając mu nazwę Kemper Technology. Zdolność do dostosowywania strategii w odpowiedzi na rozwój nowych technologii i trendów rynkowych stała się niejako cechą charakterystyczną funduszy tematycznych.

Bo tematy inwestycyjne, które zwykle rodzą się z przemian społecznych, demograficznych czy technologicznych, nieustannie pojawiają się i znikają. Niektóre z nich są krótkotrwałe, inne mierzone w dekadach. Cel takiego podejścia do inwestycji jest jednak niezmiennie ten sam – dążenie do osiągnięcia wyższych zysków niż szeroki rynek (tzw. alfa). Jest to możliwe dzięki skoncentrowaniu portfela funduszu na wybranej grupie spółek związanych z określonym tematem inwestycyjnym.

Mechanizm działania funduszy tematycznych jest podobny do tradycyjnych funduszy inwestycyjnych. Inwestorzy kupują udziały w funduszu, a jego zarządzający lokuje zebrane środki w akcje spółek. Różnica tkwi w podejściu do selekcji – zamiast inwestować w szeroką gamę firm z różnych branż, zarządzający funduszem wybierają podmioty, działające w określonym segmencie rynku, który odpowiada tematowi funduszu. Dla zarządzającego nie ma znaczenia, czy firma jest dużej, czy małej kapitalizacji, czy notowana jest na giełdzie w USA, czy w Azji. Ważniejsze jest to, jaką ma ekspozycję na dany temat inwestycyjny i ile czerpie z niego przychodów.

Przykładowo, fundusz, który ma być odpowiedzią na zmieniający się styl życia konsumentów na świecie będzie inwestować w spółki reprezentujące kluczowe tematy konsumpcyjne XXI wieku, takie jak cyfrowa konsumpcja, zdrowie i wellness, rekreacja i rozrywka czy konsumpcja premium. Fundusz skupiony na temacie obronności, który zyskał na znaczeniu po wybuchu wojny w Ukrainie, będzie szukał zarobku w sektorze wojskowym. Fundusz skoncentrowany na energii odnawialnej, która zyskuje na znaczeniu w kontekście globalnych działań na rzecz redukcji emisji dwutlenku węgla, postawi na spółki działające w branży OZE.

Fundusze tematyczne mogą przynieść ponadprzeciętne zyski, jeśli temat, na którym się koncentrują, rozwija się dynamicznie. Równocześnie jednak to, co jest największą zaletą tego typu produktów, czyli duża koncentracja np. na danym sektorze, staje się ich wadą, gdy dany temat traci na znaczeniu. Inwestowanie tematyczne może być też bardziej podatne na wpływ czynników zewnętrznych, jak np. zmiany regulacji prawnych.

Sposób na dywersyfikację portfela

Popularność funduszy tematycznych rosła i malała w zależności od zmieniających się trendów, ale zasadniczo tego typu strategie zyskiwały dużą uwagę w okresach technologicznych lub gospodarczych transformacji. I nie inaczej jest obecnie. Fundusze tematyczne odnotowały gwałtowny wzrost popularności na całym świecie w okresie pandemii COVID-19, przyciągając bezprecedensowe napływy kapitału. Szczególnie popularne wśród inwestorów stały się fundusze związane z tematem sztucznej inteligencji, robotyki czy energii odnawialnej. Z danych ETFGI wynika, że jedynie w ubiegłym roku do tematycznych ETF-ów na świecie napłynęło łącznie ponad 34 mld USD co jest trzecim najlepszym wynikiem w historii. Najwięcej, bo niemal 89 mld USD trafiło do tego typu produktów w 2021 r., bijąc poprzedni rekord zanotowany w 2020 r. (ponad 47 mld USD).

Na polskim rynku również znajdziemy fundusze tematyczne. Inwestorzy mają do wyboru łącznie kilkaset produktów, z oferty zarówno krajowych, jak i zagranicznych TFI. Są one dostępne w dwóch formach: jako klasyczne fundusze (oferowane w bankach i u innych dystrybutorów) oraz jako ETF-y notowane na giełdzie (dostępne poprzez domy maklerskie). Umożliwiają one ekspozycję na szeroką gamę tematów inwestycyjnych, od zmian klimatycznych (ponad sto funduszy), przez popularne obszary, takie jak energia odnawialna, robotyka czy blockchain. W ofercie znajdują się także fundusze inwestujące równocześnie w kilka lub kilkanaście tematów, skupiające się na nowoczesnych branżach i sektorach wpisujących się w globalne trendy (np. związane ze stylem życia nowoczesnego konsumenta). Łączna wartość aktywów krajowych funduszy tematycznych (bez ETF-ów i funduszy luksemburskich) wynosi kilka miliardów złotych, co stanowi wciąż niewielką część krajowego rynku funduszy inwestycyjnych.

Inwestowanie tematyczne daje inwestorom szansę na dywersyfikację portfela poprzez ekspozycję na trendy, które niekoniecznie są odzwierciedlone w tradycyjnych indeksach giełdowych. Jeśli są odpowiednio wykorzystywane, fundusze tematyczne pozwalają inwestorom na dokonywanie precyzyjnych decyzji inwestycyjnych, jednocześnie dostosowując ich portfele do osobistych interesów i preferencji, takich jak zasady ESG. Zastępując pojedyncze akcje w portfelu, fundusz tematyczny może zmniejszyć ryzyko specyficzne dla jednej spółki, jednocześnie zachowując pożądaną ekspozycję na wybrany temat.

Jak pokazuje historia, są one jednak bardziej ryzykowne niż szeroko zdywersyfikowane fundusze, ponieważ ich sukces zależy od powodzenia konkretnych tematów. Dla inwestorów chcących zainwestować w te fundusze kluczowa jest dogłębna analiza i zrozumienie tematu, w który lokują kapitał. 

INFORMACJA PRAWNA

Jest to informacja reklamowa Generali Investments TFI SA („TFI”). Inwestowanie wiąże się z ryzykiem. TFI  ani zarządzane Fundusze nie gwarantują realizacji założonego celu inwestycyjnego ani uzyskania określonego wyniku. Musisz liczyć się z możliwością zmniejszenia lub utraty zainwestowanych środków. Przed podjęciem decyzji inwestycyjnych zapoznaj się z: Prospektami Informacyjnymi Funduszy, zarządzanych przez TFI, Dokumentem zawierającym kluczowe informacje, Informacją dla Klienta AFI na stronie https://www.generali-investments.pl/contents/pl/klient-indywidualny/dokumenty.

Pełną informację prawną znajdziesz na stronie https://www.generali-investments.pl/contents/pl/klient-indywidualny/nota-prawna.