Banki centralne ruszyły stopami, przeważnie zgodnie z prognozami. Były też niespodzianki

W środę wieczorem amerykańska Rezerwa Federalna podniosła stopy procentowe o przewidywane 75 punktów bazowych. Była to trzecia z rzędu tak mocna podwyżka. Główna stopa – funduszy federalnych znalazła się tym samym w przedziale 3,00-3,25%. To najwyższy poziom od 2008 roku. Wykres punktowy (tzw. dot plot) pokazuje, że członkowie Komitetu Otwartego Rynku rozważają podniesienie stóp aż do 4,4% do końca tego roku, co oznaczałoby, że stopy rosnąć będą w tempie szybszym od wcześniej zakładanego. Na przyszły rok przewidywany jest szczyt podwyżek ze stopą funduszy federalnych w przedziale 4,50-4,75%, natomiast od 2024 roku mają się zacząć obniżki stóp.

Reklama

Dokąd dojdą stopy proc Fedu?

Z wykresu punktowego tzw. dot plot, pokazującego przewidywania członków FOMC odnośnie do kształtowania się polityki pieniężnej w przyszłości wynika, że tylko jedna na 19 osób wierzy, że stopa funduszy federalnych będzie w przyszłym roku poniżej 4%.

Szef amerykańskiego banku centralnego Jerome Powell w swoim mocno jastrzębim wystąpieniu podkreślił, że nadrzędnym celem banku centralnego jest ponowne sprowadzenie inflacji do 2%. Przypomnijmy, że w sierpniu inflacja konsumencka za oceanem wyniosła 8,3% wobec oczekiwanych 8,1%. W lipcu było już 8,5%. Niepokój ekonomistów wzbudził jednak poziom inflacji bazowej, która wzrosła, i to mocniej, niż wskazywała mediana prognoz (6,3% vs 6,1%).

Po konferencji Powella amerykańskie indeksy zaczęły pikować: S&P500 stracił w środę 1,71%, a Nasdaq 1,79%, dolar zaś umocnił się do innych walut: euro kosztowało wieczorem 98 centów amerykańskich, a w złotych dolar sięgnął najwyższego w historii poziomu 4,87 zł.

W czwartek zgodnie z przewidywaniami ekonomistów zachowały się banki centralne Japonii, Szwajcarii, Norwegii i Wielkiej Brytanii. W dwóch ostatnich krajach banki wykonały identyczny ruch, podnosząc główne stopy procentowe z 1,75% do 2,25%, też zresztą zgodnie z oczekiwaniami. Szwajcarski Bank Narodowy pokusił się o podwyżkę o 75 pb. do 0,50%, definitywnie kończąc erę ujemnych stóp procentowych w Europie. Inflacja w Szwajcarii w sierpniu wyniosła 3,5%. − Nie można wykluczyć, że konieczne będą dalsze podwyżki stóp procentowych SNB, aby zapewnić stabilność cen w średnim terminie. W razie potrzeby jesteśmy również skłonni do aktywności na rynku walutowym – skomentował szef SNB Thomas Jordan.

Generalnie jednak w komunikacie nie znalazły się oczekiwane przez rynek mocno jastrzębie akcenty, także podwyżka okazała się zgodna z prognozami ekonomistów, ale część inwestorów spodziewała się jednak mocniejszego ruchu. Dlatego szwajcarska waluta osłabiła się po decyzji SNB (nie na długo, co prawda).

Przecena na jenie i franku

Na zacieśnianie polityki w dalszym ciągu nie zdecydował się Bank Japonii (BoJ), zresztą zgodnie z oczekiwaniami. Nie zrobił tego, mimo że inflacja w sierpniu wyniosła wyższe od oczekiwanych 3% przy celu inflacyjnym na poziomie 2%. W czwartek szefujący bankowi centralnemu w Kraju Kwitnącej Wiśni Haruhiko Kuroda, którego kadencja kończy się za sześć miesięcy powtórzył, że wciąż jest daleko do rozpoczęcia normalizacji polityki monetarnej w Japonii i podtrzyma politykę kontroli krzywej rentowności i zakupów aktywów. Główna stopa procentowa w Japonii pozostała na poziomie -0,10%. Choć decyzji takiej rynek się spodziewał, to spowodowała ona przecenę jena, zwłaszcza do amerykańskiego dolara, a japońska waluta osłabła do poziomów najniższych w obecnym stuleciu – za dolara płacono już niemal 146 jenów. Wówczas wydarzyła się rzecz niesłychana, mianowicie BoJ przeprowadził w obronie jena pierwszą od niemal ćwierćwiecza interwencję walutową, umacniając walutę do nawet poniżej 141 jenów za USD.

Jastrzębie w Banku Szwecji

To jednak tylko jedna z niespodzianek, jakie w tym tygodniu zgotowały rynkom banki centralne. Już wcześniej, bo we wtorek, zaskakującą decyzję podjął Bank Szwecji, podnosząc stopy procentowe o całe 100 punktów bazowych (ekonomiści oczekiwali podwyżki o 75) do 1,75%. – Inflacja jest za wysoka – napisano po prostu w uzasadnieniu podwyżki. − Przewiduje się, że stopa procentowa będzie nadal podnoszona w nadchodzących sześciu miesiącach. Rozwój inflacji w przyszłości jest nadal trudny do oszacowania i Riksbank w razie potrzeby dostosuje politykę pieniężną, aby zapewnić powrót inflacji do celu.

W sierpniu inflacja w Szwecji wyniosła 9,0% i była najwyższa od 1991 roku. Cel inflacyjny to 2,0% +/-1 pkt proc. Decyzja na krótko tylko umocniła szwedzką koronę do dolara i euro, w kolejnych godzinach i dniach główne waluty zdecydowanie zyskiwały.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Turcja znowu tnie stopy, inflacja hula

Kolejną kuriozalną decyzję podjął natomiast Centralny Bank Republiki Turcji. Przy inflacji 80,21% (to oficjalne dane za sierpień, interpretowane przez rząd jako „stabilizacja” wzrostu cen; z szacunków niezależnej od rządu w Ankarze ENAGrup wynika, że ceny konsumpcyjne wzrosły o 5,86% wobec lipca i o 181,37% wobec sierpnia 2021 r.) bankierzy centralni znad Bosforu obniżyli stopę procentową z 13% do 12%. Rynek spodziewał się pozostawienia jej na niezmienionym poziomie, podobnie jak miesiąc wcześniej, kiedy to stopa także została obniżona o punkt procentowy. Była to wówczas pierwsza obniżka stóp w 2022 roku, ale bank centralny Turcji cztery razy obniżył już stopy mimo rozpędzającej się inflacji w II połowie 2021 roku.

To efekt zależności władz banku od prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana, który wierzy, że niskie stopy procentowe zapewnią niską inflację i kilkakrotnie już dymisjonował szefów banku centralnego, którzy nie zgadzali się z jego niekonwencjonalnymi poglądami na politykę pieniężną. Efektem jest ciągłe osłabianie się liry do dolara – po kilkunastoletnim okresie stabilnej wartości tureckiej waluty na początku obecnego wieku, od kilku lat systematycznie traci ona do dolara, przy czym w ostatnich dwóch latach proces ten przyspieszył.

W dniu decyzji, 22 września, za amerykańskiego dolara trzeba było zapłacić nawet powyżej 18 lir; jeszcze dwa lata temu wystarczyło 7 lir, a dekadę temu dolar kosztował… mniej niż dwie liry.