Saper myli się tylko raz - historia problematycznych funduszy
Niska płynność na rynku obligacji przedsiębiorstw stanowi nie lada wyzwanie dla zarządzających.
Dodatkowo, często obowiązuje prosta reguła – im wyższe oprocentowanie, tym wyższe ryzyko niewypłacalności emitenta. Najmocniej doświadczyli tego klienci funduszy Copernicus Dłużnych Papierów Korporacyjnych (Copernicus FIO), Inventum Premium SFIO (d. Idea Premium SFIO) oraz 3 rozwiązań DWS TFI (obecnie Investors TFI). Jak pokazuje historia powyższych produktów, osiągane w przeszłości wysokie stopy zwrotu to nie zawsze dobry prognostyk na kolejne lata. Istnieją jednak fundusze, takie jak UniWIBID Plus (wcześniej UniWIBID), który pomimo wysokiej skali umorzeń zdołał utrzymać płynność i uniknąć zawieszenia jednostki.
Najbardziej aktualnym obecnie przypadkiem trudności jest Copernicus Dłużnych Papierów Korporacyjnych. Analitycy Analiz Online w publikowanych ratingach już wcześniej zwracali uwagę na fakt, że portfel inwestycyjny Copernicusa obok wysokiej rentowności charakteryzuje się również wysokim ryzykiem kredytowym oraz dużą koncentracją na pojedynczych emitentach. I chociaż zarządzający wprowadzili zmiany, mające na celu zwiększenie poduszki płynnościowej, to w momencie kolejnego, nagłego odpływu aktywów (w grudniu 2013r.) fundusz nie posiadał wystarczającej ilości gotówki na realizację umorzeń. W efekcie 11 grudnia 2013 Copernicus TFI poinformowało o zawieszeniu wypłat. Na skutek przeszacowania wartości aktywów pod koniec stycznia, jednostka funduszu odnotowała rekordowy dzienny spadek o -14,27%. Od lutego Copernicus dokonywał odkupień jednostek w dwóch ratach. Pierwsza obejmowała 20% wartości zlecenia i była wypłacana od razu, natomiast pozostała część została zrealizowana w ostatnich dniach. Niespełna 10 dni po odwieszeniu, począwszy od dnia 21 sierpnia zarząd Copernicus Capital TFI podjął decyzję o ponownym, czasowym zawieszeniu wypłat na okres 2 tygodni.
W podobnej sytuacji znalazł się fundusz Inventum Premium SFIO (do 31.03.2014 Idea Premium), w którym podobnie jak w przypadku Copernicusa, obok wysokich stóp zwrotu charakterystyczne było niedoszacowane ryzyko niewypłacalności części emitentów oraz niewystarczająca płynność portfela. Problemy z obligacjami spółek: Dolnośląskie Surowce Skalne (DSS) i PBG przyczyniły się do utraty zaufania klientów i w konsekwencji do znacznego odpływu środków, skutkując poważnymi problemami flagowego funduszu z oferty Inventum TFI (wówczas jeszcze pod nazwą Idea TFI). W efekcie instytucja w lipcu 2012r. podjęła decyzję o zawieszeniu. Na 2 dni przed częściowym odwieszeniem (ratalna realizacja zleceń), 14 września 2012 r. jednostka odnotowała dzienny spadek wartości o -14,2%. W marcu 2013 przecena aktywów przyniosła kolejne straty i w zaledwie tydzień jednostka straciła na wartości -12,9%. Z drugiej strony, w ciągu ostatnich 12 miesięcy fundusz zdystansował konkurentów, generując stopę zwrotu na poziomie +23,75%. Niestety, historia lubi się powtarzać. Czerwiec oraz lipiec przyniosły kolejną falę umorzeń, tym razem między innymi jako następstwo realizowania przez inwestorów wypracowanych zysków, skutkując ponownym zawieszeniem funduszu.
Cofając się do 2009 r. dojdziemy do pierwszego w historii rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce zawieszenia wypłat, z funduszu z oferty DWS TFI. W portfelach trzech produktów TFI istotną pozycję stanowiły obligacje strukturyzowane (na koniec 2008 roku ich udział w aktywach netto wynosił 14,47% w DWS Płynna Lokata; oraz 8,22% w DWS Dłużnych Papierów Wartościowych). DWS Płynna Lokata Plus FIO w ciągu jednego dnia (3 marca 2009 r.) poniósł stratę w wysokości -12,3%. Nieco mniejszą przecenę jednostki odnotowały DWS Płynna Lokata FIO (-3,69%) oraz DWS Dłużnych Papierów Wartościowych FIO (-3,41%). Pierwszymi krokami podjętymi przez TFI w celu odbudowania swojej pozycji na rynku było wypłacenie rekompensat na rzecz uczestników oraz zmiana strategii funduszy, głównie poprzez ograniczenie ryzyka kredytowego. W kolejnych latach (2012) zarządzający powrócili jednak do inwestowania w obligacje przedsiębiorstw, ograniczając się jedynie do bezpiecznych emitentów, oferujących tym samym mało konkurencyjne oprocentowanie.
Doświadczenia powyższych rozwiązań pokazują, jak trudno jest odzyskać raz utraconą pozycję na rynku. Utrata płynności doprowadza do licznych problemów, które z biegiem czasu wciąż pozostają aktualne i szkodzą wizerunkowi. Jednak historia pokazuje również, że istnieją fundusze, które w przeciwieństwie do wyżej omówionych rozwiązań nie dopuściły do zawieszenia wypłat, pomimo bardzo trudnej sytuacji. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje UniWIBID Plus. Fundusz po przeszacowaniu obligacji PBG, w czerwcu 2012 musiał zmierzyć się z dużą falą umorzeń. Jego aktywa, u szczytu popularności w kwietniu 2012r. wynosiły prawie 2,4 mld zł, natomiast w czerwcu 2012r spadły 1,4 mld zł, a w styczniu 2013 osiągnęły dno na poziomie 292 mln zł. Obecnie najgorszy czas dla funduszu już minął, rentowność portfela pozwala osiągać wyniki wyższe niż średnia w grupie, a realizowana polityka inwestycyjna daje gwarancję wysokiej jakości zarządzania.
Magdalena Patynowska
Analizy Online
Najbardziej aktualnym obecnie przypadkiem trudności jest Copernicus Dłużnych Papierów Korporacyjnych. Analitycy Analiz Online w publikowanych ratingach już wcześniej zwracali uwagę na fakt, że portfel inwestycyjny Copernicusa obok wysokiej rentowności charakteryzuje się również wysokim ryzykiem kredytowym oraz dużą koncentracją na pojedynczych emitentach. I chociaż zarządzający wprowadzili zmiany, mające na celu zwiększenie poduszki płynnościowej, to w momencie kolejnego, nagłego odpływu aktywów (w grudniu 2013r.) fundusz nie posiadał wystarczającej ilości gotówki na realizację umorzeń. W efekcie 11 grudnia 2013 Copernicus TFI poinformowało o zawieszeniu wypłat. Na skutek przeszacowania wartości aktywów pod koniec stycznia, jednostka funduszu odnotowała rekordowy dzienny spadek o -14,27%. Od lutego Copernicus dokonywał odkupień jednostek w dwóch ratach. Pierwsza obejmowała 20% wartości zlecenia i była wypłacana od razu, natomiast pozostała część została zrealizowana w ostatnich dniach. Niespełna 10 dni po odwieszeniu, począwszy od dnia 21 sierpnia zarząd Copernicus Capital TFI podjął decyzję o ponownym, czasowym zawieszeniu wypłat na okres 2 tygodni.
W podobnej sytuacji znalazł się fundusz Inventum Premium SFIO (do 31.03.2014 Idea Premium), w którym podobnie jak w przypadku Copernicusa, obok wysokich stóp zwrotu charakterystyczne było niedoszacowane ryzyko niewypłacalności części emitentów oraz niewystarczająca płynność portfela. Problemy z obligacjami spółek: Dolnośląskie Surowce Skalne (DSS) i PBG przyczyniły się do utraty zaufania klientów i w konsekwencji do znacznego odpływu środków, skutkując poważnymi problemami flagowego funduszu z oferty Inventum TFI (wówczas jeszcze pod nazwą Idea TFI). W efekcie instytucja w lipcu 2012r. podjęła decyzję o zawieszeniu. Na 2 dni przed częściowym odwieszeniem (ratalna realizacja zleceń), 14 września 2012 r. jednostka odnotowała dzienny spadek wartości o -14,2%. W marcu 2013 przecena aktywów przyniosła kolejne straty i w zaledwie tydzień jednostka straciła na wartości -12,9%. Z drugiej strony, w ciągu ostatnich 12 miesięcy fundusz zdystansował konkurentów, generując stopę zwrotu na poziomie +23,75%. Niestety, historia lubi się powtarzać. Czerwiec oraz lipiec przyniosły kolejną falę umorzeń, tym razem między innymi jako następstwo realizowania przez inwestorów wypracowanych zysków, skutkując ponownym zawieszeniem funduszu.
Cofając się do 2009 r. dojdziemy do pierwszego w historii rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce zawieszenia wypłat, z funduszu z oferty DWS TFI. W portfelach trzech produktów TFI istotną pozycję stanowiły obligacje strukturyzowane (na koniec 2008 roku ich udział w aktywach netto wynosił 14,47% w DWS Płynna Lokata; oraz 8,22% w DWS Dłużnych Papierów Wartościowych). DWS Płynna Lokata Plus FIO w ciągu jednego dnia (3 marca 2009 r.) poniósł stratę w wysokości -12,3%. Nieco mniejszą przecenę jednostki odnotowały DWS Płynna Lokata FIO (-3,69%) oraz DWS Dłużnych Papierów Wartościowych FIO (-3,41%). Pierwszymi krokami podjętymi przez TFI w celu odbudowania swojej pozycji na rynku było wypłacenie rekompensat na rzecz uczestników oraz zmiana strategii funduszy, głównie poprzez ograniczenie ryzyka kredytowego. W kolejnych latach (2012) zarządzający powrócili jednak do inwestowania w obligacje przedsiębiorstw, ograniczając się jedynie do bezpiecznych emitentów, oferujących tym samym mało konkurencyjne oprocentowanie.
Doświadczenia powyższych rozwiązań pokazują, jak trudno jest odzyskać raz utraconą pozycję na rynku. Utrata płynności doprowadza do licznych problemów, które z biegiem czasu wciąż pozostają aktualne i szkodzą wizerunkowi. Jednak historia pokazuje również, że istnieją fundusze, które w przeciwieństwie do wyżej omówionych rozwiązań nie dopuściły do zawieszenia wypłat, pomimo bardzo trudnej sytuacji. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje UniWIBID Plus. Fundusz po przeszacowaniu obligacji PBG, w czerwcu 2012 musiał zmierzyć się z dużą falą umorzeń. Jego aktywa, u szczytu popularności w kwietniu 2012r. wynosiły prawie 2,4 mld zł, natomiast w czerwcu 2012r spadły 1,4 mld zł, a w styczniu 2013 osiągnęły dno na poziomie 292 mln zł. Obecnie najgorszy czas dla funduszu już minął, rentowność portfela pozwala osiągać wyniki wyższe niż średnia w grupie, a realizowana polityka inwestycyjna daje gwarancję wysokiej jakości zarządzania.
Magdalena Patynowska
Analizy Online
Zapisz się na Newsletter
Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.
Rynek funduszy
Tylko u nas
27.08.2014
Źródło: Shutterstock.com
Komentarze mogą dodawać tylko zalogowani użytkownicy.
Przejdź do logowania