Struktura oszczędności gospodarstw domowych (grudzień 2024) - blisko 2,5 biliona złotych

Ostatnie miesiące 2024 r. przyniosły pogorszenie koniunktury na rynkach finansowych. Główny indeks warszawskiej giełdy WIG stracił 4%. To był także słabszy okres dla obligacji – od początku października rynki zaczęły wyceniać scenariusz protekcjonistycznej polityki gospodarczej w USA, co przełożyło się na wzrost rentowności amerykańskich obligacji, a co za tym idzie także polskich. Indeks obligacji skarbowych o stałym oprocentowaniu stracił w IV kwartale -0,97%.

Mimo to większość składowych oszczędności gospodarstw domowych odnotowała w tym czasie wzrost. W sumie w czwartym kwartale 2024 roku oszczędności te zwiększyły się o ponad 70 mld zł, czyli ponad dwukrotnie więcej niż w trzecim kwartale, do 2,49 bln złotych na koniec grudnia. Dynamika kwartalna wzrosła do 2,9% z  1,3% w III kwartale.

Najmocniej, bo aż o 48,4 mld zł do 1348,3 mld zł urosły w tym okresie środki ulokowane na depozytach w bankach i SKOK-ach, oraz gotówka w obiegu (trzecie miejsce) – o 9,5 mld zł do 399,1 mld zł na koniec grudnia. Obie te pozycje stanowią największy udział w oszczędnościach gospodarstw domowych (łącznie aż ponad 70%). W skali roku depozyty w portfelach gospodarstw domowych urosły o 9,8%, a gotówka o 10,1%. W przypadku środków lokowanych w bankach rosły głównie te utrzymywane na nisko oprocentowanych rachunkach bieżących (o ponad 101 mld zł w rok, z czego 34,6 mld zł w ostatnim kwartale), podczas gdy wartość środków na lokatach powiększyła się w 12 miesięcy o zaledwie 19 mld zł. 

👉 Sprawdź najlepsze lokaty i konta na rynku

Reklama

Podobnie jak w trzecim kwartale, na drugim miejscu pod względem przyrostu oszczędności gospodarstw domowych znalazły się aktywa zgromadzone w detalicznych funduszach inwestycyjnych (z wyłączeniem środków pozyskanych poprzez ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe oraz PPK), które powiększyły się o blisko 12 mld zł do ponad 207 mld zł na koniec grudnia 2024 roku. Dodatnią dynamikę, która wyniosła +6,0%, udało się osiągnąć mimo spadków na warszawskiej giełdzie, co wynika m.in. z dużego udziału funduszy dłużnych w całości aktywów. W IV kwartale klienci wpłacili do detalicznych funduszy dłużnych ponad 8 mld zł netto. W całym 2024 roku oszczędności w detalicznych funduszach (z wył. tych pozyskanych przez UFK) przyrosły o solidne 33%.

W IV kwartale wysoki przyrost aktywów (8,4 mld zł, co odpowiada dynamice na poziomie 5,9%) odnotowały także oszczędności zgromadzone w obligacjach skarbowych, w tym przede wszystkim w obligacjach oszczędnościowych. W ostatnim kwartale 2024 roku ich sprzedaż była nieco niższa niż w rekordowych pod tym względem miesiącach wakacyjnych, m.in. z powodu pogorszenia warunków emisji i wyniosła 15,5 mld zł. Na koniec 2024 roku oszczędności gospodarstw domowych zgromadzone w obligacjach skarbowych wynosiły 149,1 mld zł, a dynamika roczna zamknęła się w 30%.

Na kolejnym miejscu pod względem kwartalnej zmiany aktywów znalazły się Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK). Środki w nich zgromadzone przyrastają praktycznie co miesiąc, dzięki systematycznie wpłacanym nowym składkom. Podobnie jak w trzecim kwartale, także w czwartym na minus zadziałały wyniki z zarządzania, obciążone słabym zachowaniem warszawskiej giełdy. Z tego powodu dynamika kwartalna była niska na tle poprzednich kwartałów i wyniosła "jedynie" +4,6%. Dynamika w skali roku była już najwyższa ze wszystkich segmentów składających się na oszczędności Polaków i wyniosła +39%. Rok 2024 PPK zakończyły z aktywami wartymi 30,3 mld zł.

Ostatnią kategorią aktywów, która zakończyła czwarty kwartał ze wzrostem były akcje notowane. Według danych NBP ich wartość na koniec roku przekroczyła 100 mld zł, co oznacza wzrost o 0,8 mld zł w trzy miesiące, ale już w skali roku mieliśmy spadek o -3,4%.

Największy spadek aktywów w IV kwartale odnotowały natomiast otwarte fundusze emerytalne (OFE), które operują głównie na warszawskiej giełdzie. Po słabym III kwartale, w którym aktywa w nich zgromadzone zmniejszyły się o 11 mld zł, w IV kwartale spadek był nieco niższy i wyniósł -8,1 mld zł. Poza słabymi wynikami z zarządzania negatywnie na stan aktywów działają ujemne przepływy z ZUS. Suma nowych składek uczestników OFE jest bowiem niższa od kwoty, jaką OFE muszą co miesiąc przelewać do ZUS w ramach tzw. suwaka. Mimo słabszego drugiego półrocza cały 2024 roku OFE zamykają z dodatnią dynamiką na poziomie +2,4% i 213 mld zł.

Spadek aktywów zarówno w IV kwartale, jak i całym 2024 roku, odnotowały środki zgromadzone w polisach na życie z UFK (z wyłączeniem PPK), które zmniejszyły się łącznie o -1,3 mld zł, spadając do 38,7 mld zł.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się