Struktura oszczędności gospodarstw domowych (wrzesień 2024)

Trzeci kwartał 2024 roku przyniósł dużą zmienność na rynkach kapitałowych, wzrosty na rynku amerykańskim, niemieckim czy chińskim i wyraźną korektę na krajowym rynku akcyjnym. Najważniejsze indeksy zanotowały spadki notowań, w tym indeks szerokiego rynku WIG obniżył swoją wartość o 6,0%. Lepiej w tym czasie wypadły inwestycje na rynku długu, indeks obligacji skarbowych o stałym oprocentowaniu TBSP wzrósł o 3,26%.

Reklama

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

To sprawiło, że w tym okresie rosły głównie oszczędności związane z bezpiecznymi instrumentami, a te oparte głównie na polskich akcjach – malały. W sumie w trzecim kwartale br. oszczędności polskich gospodarstw domowych zwiększyły się o 30 mld zł, czyli istotnie mniej niż w poprzednich kwartałach, do 2,43 bln złotych na koniec września. Dynamika kwartalna spadła do 1,3% (z 3,2% w II kwartale).

Najmocniej, bo o 15,4 mld zł do 1300 mld zł urosły w tym okresie środki ulokowane na depozytach w bankach i SKOK-ach, które stanowią największą pozycję w oszczędnościach gospodarstw domowych. To o połowę mniejszy przyrost niż w trzech poprzednich kwartałach. Zachowana została natomiast struktura zmian. Większość nowych środków trafiła ponownie na nisko oprocentowane rachunki bieżące (11,4 mld zł), podczas gdy wartość środków na lokatach powiększyła się o 4 mld zł. 

Sprawdź najlepsze lokaty i konta na rynku

Na drugim miejscu pod względem przyrostu oszczędności gospodarstw domowych znalazły się aktywa zgromadzone w detalicznych funduszach inwestycyjnych, które powiększyły się o 10,8 mld zł. Z wyłączeniem środków pozyskanych poprzez ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe oraz PPK aktywa w nich zgromadzone wzrosły do prawie 195,5 mld zł. Dodatnią dynamikę udało się osiągnąć mimo spadków na warszawskiej giełdzie, co wynika m.in. z dużego udziału funduszy dłużnych w całości aktywów, które swoimi dobrymi wynikami przyciągają miesięcznie miliardy złotych.

W trzecim kwartale wysoki przyrost aktywów (10,4 mld zł, co odpowiada dynamice na poziomie 7,9%) odnotowały także oszczędności zgromadzone w obligacjach skarbowych, w tym przede wszystkim w obligacjach oszczędnościowych. Miesiące wakacyjne przyniosły rekordową ich sprzedaż, sięgającą 11 mld zł miesięcznie. Wraz z pogorszeniem warunków emisji od września, sprzedaż zaczęła już słabnąć, co będzie lepiej widoczne w raporcie za IV kwartał. Na koniec września oszczędności gospodarstw domowych zgromadzone w obligacjach skarbowych przekroczyły próg 140 mld zł.

Wzrost oszczędności gospodarstwa domowe odnotowały także w kategorii: gotówka (o 9 mld zł do 389,6 mld zł) oraz w PPK. Środki zgromadzone w Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK) przyrastają niemal co miesiąc, dzięki systematycznie wpłacanym nowym składkom. Wyjątkowo w trzecim kwartale na minus zadziałały wyniki z zarządzania. Z tego powodu kwartalna dynamika aktywów była niska na tle poprzednich kwartałów i wyniosła "jedynie" +5,0%. 

Pozostałe kategorie oszczędności odnotowały spadek, w tym największy – otwarte fundusze emerytalne (OFE), które operują głównie na warszawskiej giełdzie. W trzecim kwartale aktywa w nich zgromadzone zmniejszyły się o 11 mld zł, spadając do 221,2 mld zł. Poza słabymi wynikami z zarządzania negatywnie na stan aktywów działają ujemne przepływy z ZUS. Suma nowych składek uczestników OFE jest bowiem niższa od kwoty, jaką OFE muszą co miesiąc przelewać do ZUS w ramach tzw. suwaka. Z kolei środki zgromadzone w polisach na życie z UFK (z wyłączeniem PPK) zmniejszyły się o 0,6 mld zł, spadając poniżej 40 mld zł. Szacujemy, że aktywa zgromadzone w akcjach notowanych skurczyły się natomiast o ok. 5 mld zł do ok. 100 mld zł.