KNF daje funduszom czas do końca roku na dostosowanie nazw i statutów

UKNF opublikował 14 lutego 2024 swoje stanowisko, w którym zawarł zalecenia dla towarzystw funduszy inwestycyjnych oferujących fundusze inwestycyjne inwestorom indywidualnym. Dotyczy ono informacji publikowanych przez fundusze inwestycyjne, a także nazw funduszy, sugerujących rodzaj lub stopień bezpieczeństwa poszczególnych inwestycji.

Reklama

– Nazwa funduszu często jest jednym z głównych kryteriów, w oparciu o które inwestorzy dokonują selekcji funduszy, w których mogą ulokować swoje środki. Noty prawne w kartach funduszy lub dokumentach kluczowych informacji (KID) zawsze zawierają zalecenia zapoznania się z prospektem informacyjnym bądź statutem funduszu. Niemniej, w ocenie UKNF, niezbędne są działania, które zminimalizują ryzyka związane z nabywaniem przez inwestorów funduszy, których nazwa nie odpowiada w pełni realizowanej polityce inwestycyjnej – czytamy we wprowadzeniu do stanowiska.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Stanowisko nie ma zastosowania do funduszy inwestycyjnych, do których stosuje się szczegółowe przepisy regulujące ich działalność inwestycyjną, m.in. fundusze zdefiniowanej daty. Stanowisko nie ma również zastosowania do funduszy inwestycyjnych zamkniętych o charakterze dedykowanym, tj. funduszy tworzonych według założeń indywidualnie ustalonych z inwestorem, którego certyfikaty inwestycyjne są obejmowane wyłącznie przez tego inwestora lub przez osoby imiennie przez niego wskazane (w tym także osoby fizyczne) lub też uczestników z jednej grupy, w tym kapitałowej.

Komisja podkreśla przy tym, że regulacje prawa krajowego i UE zawierają obowiązek zapewnienia, aby informacje dotyczące funduszu były rzetelne, nie wprowadzały w błąd i pozwalały inwestorom na ocenę ryzyka związanego z inwestycją w fundusz. Obligują one także do zachowania spójności pomiędzy informacjami zamieszczanymi w publikacjach o charakterze reklamowym, np. kartach funduszy, a informacjami zamieszczonymi w dokumentach ofertowych, tj. prospekcie informacyjnym funduszu lub warunkach emisji certyfikatów.

UKNF wskazuje, iż:

📣 nazwa funduszu może wskazywać na charakter funduszu lub politykę inwestycyjną i tym samym staje się jednym z kluczowych elementów przekazu o charakterze marketingowym. Powinna zatem odpowiadać standardom przewidzianym dla publikacji reklamowych kierowanych do inwestorów, które wymagają od TFI rzetelności, przejrzystości i niewprowadzania w błąd.

📣Szczególnej ostrożności wymagają nazwy o charakterze ocennym, wartościującym czy odwołującym się do uczuć i emocji, np. zawierające wyrazy „bezpieczny”, „niskiego ryzyka” itp., które mogą sugerować, że inwestycja w fundusz jest w 100% bezpieczna, poziom ryzyka niski, a oczekiwane wyniki pewne. Wybór takiej nazwy TFI musi umieć uzasadnić obiektywnymi kryteriami.

📣Nie ulega wątpliwości, że nazwa funduszu inwestycyjnego sugerująca politykę inwestycyjną stosowaną przez fundusz, powinna być spójna z faktyczną polityką inwestycyjną przewidzianą dla funduszu, zgodnie z jego statutem oraz informacjami przedstawianymi w materiałach dotyczących funduszu.

W związku z tym UKNF zaleca dokonanie przez TFI przeglądu dotychczasowej praktyki stosowania nazw oraz rewizję stopnia szczegółowości informacji zamieszczanych w statutach funduszy inwestycyjnych, w części odwołującej się do zasad polityki inwestycyjnej.

Jeżeli nazwa sugeruje określony charakter funduszu (np. lokaty w określone instrumenty finansowe, zasięg geograficzny inwestycji, kryteria doboru lokat), zdecydowana większość aktywów funduszu powinna mieć taki charakter. Za dobrą praktykę uznane jest zapewnienie, aby co najmniej 80% wartości aktywów netto funduszu spełniało takie kryteria.

W nazwach funduszy nie powinno używać się sformułowań typu „bezpieczny”, „ochrony kapitału” bądź podobnych mogących sugerować, że inwestycja w fundusz nie jest obciążona ryzykiem strat. Podobnie sformułowania budzące skojarzenia z lokatami bądź depozytami bankowymi, tj. w domyśle produktami, na których nie można ponieść nominalnej straty, nie powinny być używane w nazwach funduszy.

Limity wewnętrzne do statutu

Drugim punktem, na który UKNF kładzie nacisk w swoim stanowisku są limity wewnętrzne TFI dotyczące strategii inwestycyjnej, które nie są wprost opisane w statucie funduszu. Urząd chce, by towarzystwa uzupełniły i doprecyzowały statutowe zapisy funduszy dotyczących zasad polityki inwestycyjnej, przy czym w statucie funduszu zamieszczony bądź doprecyzowany zostanie co najmniej jeden kluczowy parametr dotyczący realizowanej polityki inwestycyjnej. To oznacza, że intencją nadzoru nie jest przeniesienie do statutu funduszu wszystkich albo większości limitów wewnętrznych stosowanych przez TFI.

I tak:

📣w przypadku funduszy dłużnych zasadne jest wskazanie poziomu zmodyfikowanej duration. Jeśli fundusze zawierają w nazwach określenia:

a) krótkoterminowy – poziom zmodyfikowanej duration powinien być niższy niż 3,
b) średnioterminowy – poziom zmodyfikowanej duration pomiędzy 3 a 7,
c) długoterminowy – poziom zmodyfikowanej duration wyższy niż 7,
d) zmienny – należy poinformować, że poziom zmodyfikowanej duration może być zmienny i zawierać się w szerokim (określonym przez TFI) przedziale.

📣W przypadku funduszy wskazujących na to, że będą nabywać papiery wartościowe emitentów cechujących się dobrym standingiem finansowym/wysoką wiarygodnością kredytową, zasadne jest wskazanie określonych parametrów, które powinny być spełnione, np. minimalny poziom ratingu wynoszący AA wraz ze wskazaniem podmiotu nadającego rating. W przypadku gdy emitent nie ma ratingu, a standing finansowy tego podmiotu jest oceniany samodzielnie przez TFI, zasadne jest przedstawienie wewnętrznej skali ratingowej stosowanej przez TFI bądź wskazanie kluczowych kryteriów, które powinny być spełnione, aby podmiot ten TFI uznało za cechujący się dobrym standingiem finansowym.

📣Podobnie precyzyjnie należy wskazać kryteria w przypadku użycia w nazwach sformułowań typu np. "fundusz małych i średnich spółek" (wskazanie kapitalizacji) lub "spółek dywidendowych" (kryterium uznania spółkę za dywidendową).

📣W przypadku funduszy dłużnych, które inwestują w różne klasy obligacji (np. krótko- i długoterminowe, zmienno- i stałokuponowe, korporacyjne i skarbowe) zalecane jest zawarcie w nazwie funduszu słowa "uniwersalne".

📣 W przypadku funduszy wskazujących na to, że będą nabywać papiery wartościowe cechujące się wysoką płynnością, zasadne jest wskazanie kryteriów, których spełnienie będzie pozwalało na uznanie, że mają one tę cechę. Kryteria te mogą odnosić się np. do wartości lub wolumenu obrotu takimi papierami.

📣Fundusze stosujące dźwignię finansową - Urząd zaleca wskazywanie maksymalnego przewidywanego poziomu stosowanej dźwigni.

UKNF oczekuje stosowania opisanych zasad do nowo tworzonych funduszy. W przypadku funkcjonujących funduszy UKNF oczekuje, że dostosowanie się do stanowiska nastąpi nie później niż do 31 grudnia 2024 roku.

Komentarz prezesa Analiz Online

– Stanowisko KNF w zakresie informacji publikowanych przez fundusze inwestycyjne to krok w bardzo dobrą stronę. Takiej właśnie wiadomości oczekiwałem – podkreśla Michał Duniec, prezes Analiz Online. – Skorzystają głównie inwestorzy: z nazw funduszy znikną monumentalne, często marketingowe opisy, a pojawią się konkretne nazwy klas aktywów, na których bazuje portfel funduszu, ponadto już wkrótce, żeby trafić do grupy funduszy akcji polskich, czy amerykańskich, trzeba będzie lokować odpowiednio co najmniej 80% na GPW lub w USA. Przesunie nasz rynek to  mocno w stronę rynków rozwiniętych.
W przypadku funduszy dłużnych pojawi się nowa kategoria funduszy o tzw. zmiennym duration (ryzykiem stopy procentowej), poznamy też dokładnie zdefiniowany dopuszczalny poziomie dźwigni. Innymi słowy, w opisie funduszu pojawią się konkrety. Tym samym klienci i doradcy dostaną jasne wskazówki i wzrośnie poziom wiedzy na rynku.  Świetna wiadomość dla nas wszystkich.

Zapewnia też, że Analizy Online podejmą wszelkie działania i kroki mające dostosować i uzupełnić bazy danych o nowe zakresy informacyjne.