Czym są ETF-y?
Fundusze ETF (Exchange Traded Fund) to fundusze inwestycyjne, które są notowane na giełdzie. Oznacza to, że można je kupować i sprzedawać w dowolnym momencie trwania sesji giełdowej. Poziom wyceny jest aktualizowany na bieżąco, jak to ma miejsce w przypadku notowań akcji.
ETF-y powstały jako produkty pasywne, których celem jest odwzorowanie wyników wybranego indeksu, a nie – jak w produktach aktywnych – osiąganie jak najwyższego wyniku przy prowadzonej polityce inwestycyjnej. Jednak w ostatnich latach na popularności zyskują także ETF-y aktywnie zarządzane.
W produktach pasywnych zarządzający inwestują w papiery wartościowe wchodzące w skład danego indeksu tak, by odwzorować jego skład (w uproszczeniu). Nie są wymagane szczegółowe analizy rynkowe, a co za tym idzie sam proces inwestycyjny jest tańszy. W efekcie produkty pasywne często mają niższe opłaty w porównaniu z inwestycjami zarządzanymi aktywnie.
Fundusze pasywne mogą śledzić niemal każdy indeks, jaki stworzą dostawcy indeksów. Mogą reprezentować niemal każdy sektor rynku. Dzięki temu produkty pasywne mogą służyć do szerokiej dywersyfikacji portfela.
Jakie są główne zalety ETF-ów?
Podstawowa zaleta ETF-ów wynika z ich konstrukcji funduszu inwestycyjnego, która pozwala inwestować w wiele różnych papierów wartościowych (akcji, obligacji, itp.) jednocześnie, nawet przy niewielkich środkach.
ETF-y wyróżniają się transparentnością. Składy ich portfeli są podawane codziennie, dzięki czemu wiadomo dokładnie, z czego się składają. Większość ETF-ów to fundusze pasywne podążające za wybranym indeksem, dzięki czemu są stosunkowo proste w budowie. Do poznania strategii wystarczy zapoznanie się z budową i wynikami samego indeksu, który naśladują.
Podobnie jak klasyczne fundusze inwestycyjne ETF-y są łatwo dostępne, gdyż próg wejścia jest zazwyczaj niewysoki. Do handlu wystarczy posiadać rachunek maklerski, a zawarcie transakcji zajmuje kilka sekund.
Główną zaletą ETF-ów jest różnorodność oferty, przez co rozumie się możliwość inwestowania w różne klasy aktywów na regionalnych i lokalnych rynkach kapitałowych z całego świata. To pozwala na zbudowanie zdywersyfikowanego portfela. W polskich domach maklerskich oferowane są fundusze pochodzące z Europy.
Czym ETF-y różnią się od klasycznych funduszy inwestycyjnych?
ETF-y są notowane na giełdzie, co oznacza, że aby w nie zainwestować, trzeba posiadać rachunek inwestycyjny w domu maklerskim. Tym się różnią od klasycznych funduszy inwestycyjnych, które można kupić także w banku czy u innego dystrybutora.
Jednostki ETF-ów są dostępne o każdej porze w trakcie trwania sesji giełdowej (jak akcje). Ich ceny zmieniają się na bieżąco (intraday pricing) i w przypadku ETF-ów indeksowych są uzależnione od zmian naśladowanego indeksu. W przypadku klasycznych funduszy inwestycyjnych wycena jest dokonywana raz dziennie po zakończeniu sesji giełdowej.
W przypadku ETF-ów trzeba się liczyć z dodatkowymi prowizjami maklerskimi, których nie ma w klasycznych funduszach.
Ile kosztują ETF-y?
Inwestycja w ETF-y związana jest z kilkoma rodzajami kosztów.
Najważniejsze są koszty uwzględniane w wycenie funduszu, czyli koszty zarządzania, opłaty administracyjne, koszty operacyjne, czy koszty marketingu i dystrybucji ponoszone przez fundusz (liczone wskaźnikiem TER). Z reguły w ETF-ach koszty są nieco niższe niż w klasycznych funduszach inwestycyjnych, co wynika z tego, że większość z nich to produkty pasywne, nie wymagające całego sztabu analityków.
W przypadku ETF-ów trzeba się jeszcze dodatkowo liczyć z prowizjami maklerskimi pobieranymi przy każdej transakcji sprzedaży lub kupna. Ich wysokość zależy od brokera, a ich wysokość jest zazwyczaj wyrażona jako procent kwoty transakcji, nie mniej niż X zł – np. 0,25%, min. 19 zł. Domy maklerskie pobierają też opłatę za przewalutowanie.
Inwestując w ETF-y, trzeba się także liczyć ze spreadem (bid-ask spread), czyli różnicą między ceną zakupu i ceną sprzedaży. Z reguły im większy i bardziej płynny ETF, tym spread jest niższy.
Czy ETF-y ograniczają ryzyko kursowe?
Decydując się na lokowanie kapitału na rynkach zagranicznych, należy pamiętać o ryzyku walutowym. Zdecydowana większość ETF-ów jest notowana w walutach obcych (najczęściej w USD i EUR). Jedynymi ETF-ami, które oferują zabezpieczenie ryzyka kursowego (tzw. jednostki typu PLN- hedged) są ETF-y z Beta Securities.
Czy ETF-y wypłacają dywidendy?
Niektóre ETF-y wypłacają dywidendy inwestorom kilka razy w roku. Od otrzymanej dywidendy trzeba zapłacić podatek. ETF-y dystrybuujące dywidendę (Dis) są popularne w USA.
W Europie popularniejsze są ETF-y akumulacyjne, które uzyskane od spółek dywidendy przeznaczają na reinwestycje. Takie ETF-y są nieco prostsze podczas rozliczania podatków.
Jak rozliczyć podatki w ETF-ach?
Zyski z ETF-ów – jak w przypadku wszystkich zysków kapitałowych – podlegają podatkowi Belki (19%). Rozliczenie podatków zależy od tego, gdzie zostały nabyte, czy u polskiego czy u zagranicznego brokera.
Łatwiejsze jest rozliczenie podatkowe u polskiego brokera. Domy maklerskie na koniec każdego roku, w którym sprzedaliśmy ETF, dostarczają formularz PIT-8C, który zawiera podsumowanie wyników inwestycji. Kopia formularza trafia do urzędu skarbowego, dzięki czemu na stronie podatki.gov.pl pojawia się wstępnie wypełniony PIT-38. Taki formularz nie uwzględnia dywidend.
Brokerzy zagraniczni nie zapewniają PIT-8C. Obowiązek wyliczenia podatku pozostaje po stronie inwestora. Także obowiązek rozliczenia podatków od dywidend pozostaje po stronie klienta.
Warto też pamiętać, że w przypadku ETF-ów amerykańskich trzeba się jeszcze liczyć z podatkiem od spadku (Estate Tax).
U polskich brokerów można nabyć ETF-y na rachunkach IKE i IKZE. Wówczas zyski są zwolnione z podatku Belki.
Gdzie kupić ETF?
ETF-y są dostępne za pośrednictwem brokera lub domu maklerskiego. Notowane są na wielu giełdach, w tym na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Można je kupić i sprzedać w trakcie trwania sesji. Wystarczy posiadać rachunek maklerski.
W serwisie Analizy.pl prezentujemy ofertę ETF-ów dostępnych w polskich domach maklerskich.
