Diagnoza cyklu może przynieść krocie

Gospodarki rozwijają się w cyklach. Określenie, na jakim etapie tego rozwoju jesteśmy, ma ogromne znaczenie przy budowie portfela inwestycyjnego. Inne klasy aktywów zyskują bowiem podczas ożywienia, inne na etapie ekspansji, a jeszcze inne, gdy gospodarka redukuje, czy nawet wrzuca bieg wsteczny.

Reklama

Od spowolnienia do ekspansji

Zasada jest dość prosta. Gdy gospodarka dopiero nabiera prędkości, a inflacja jeszcze nie ostrzy pazurów, najlepszą inwestycją są akcje, których notowania wspierane będą w tej fazie przez rosnące zyski firm. W kolejnym etapie ożywienia do głosu wreszcie dochodzi inflacja, a to z kolei doskonałe środowisko również dla surowców. Po jakimś czasie na przyspieszoną dynamikę wzrostu cen i usług zaczynają reagować banki centralne, podnosząc stopy procentowe. W efekcie gospodarka redukuje bieg, ale inflacja wciąż pozostaje podwyższona. W takim środowisku portfel powinien być uzbrojony w gotówkę lub krótkoterminowe papiery skarbowe.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

W ostatniej fazie gospodarka rośnie powoli w wyniku spadku akcji kredytowej banków komercyjnych, mniejszej konsumpcji i inwestycji w firmach prywatnych. Ten etap kończy się ponownym cięciem stóp procentowych. Na obniżkę kosztu pieniądza dobrze reagują z kolei długoterminowe obligacje skarbowe. I cykl się zamyka.

Teoretycznie poszczególne etapy cyklu koniunkturalnego nie są trudne zauważenia przez przeciętnego inwestora. Przejście z jednej fazy do drugiej nie jest bowiem procesem błyskawicznym czy punktowym. Ma raczej charakter ciągły i powtarzalny. A to oznacza, że jest sporo czasu, aby dokonać choć częściowego przemodelowania swojego portfela (np. zwiększyć udział akcji, czy surowców).  

Sęk jednak w tym, że klasyczna teoria cyklu koniunkturalnego zakłada również klasyczną reakcję banków centralnych na zachodzące w gospodarce zmiany - odpowiedzią na rosnącą inflację jest zaostrzenie polityki pieniężnej, na czele z podwyżkami stóp. Tymczasem obecnie stopy procentowe na świecie są wciąż na niskich poziomach, a banki centralne, mimo szalejącej inflacji, wstrzymują się z decyzjami o podwyżkach. Z jednej strony, boją się osłabienia wzrostu gospodarczego. Z drugiej, wyższe stopy podnoszą koszt obsługi zobowiązań rządowych, co dla państw o gorszej kondycji gospodarczej, szczególnie krajów wschodzących, byłoby ogromnym wyzwaniem. Można zatem powiedzieć, że użycie w pandemii niekonwencjonalnej polityki monetarnej i fiskalnej przez rządy i banki centralne na świecie, nieco zaburzyło normalny rytm cyklu koniunkturalnego.

- Działania rządów i banków centralnych spowodowały bardzo szybkie zmiany warunków gry. Ich konsekwencją jest obecna sytuacja, czyli wysoka inflacja, niskie stopy procentowe i prawdopodobna nie najgorsza koniunktura gospodarcza w perspektywie najbliższych dwóch lat. Stopy procentowe już rosną (przynajmniej w niektórych krajach) i bazując na modelu cyklu koniunkturalnego powinien to być okres, w którym wciąż jeszcze dadzą zarobić akcje i surowce, ale powinniśmy przygotowywać się do zwiększenia ilości gotówki w portfelu i nieco łaskawiej patrzeć na długoterminowe obligacje skarbowe emitowane w krajach, w których cykle podwyżek już się rozpoczęły - wskazuje Rafał Bogusławski, główny strateg Analizy Online i KupFundusz.pl.

Na ścieżkę podwyżek stóp procentowych już w połowie tego roku weszły m.in. Czechy, Węgry i Rumunia. W październiku do tego grona niespodziewanie dołączyła także Polska. Kilka podwyżek ma za sobą także Rosja. - Nadal nie wiemy jak długo i jak wysoka inflacja będzie nam dokuczała. Można jednak zakładać, że gwałtowne wzrosty rentowności papierów skarbowych z ostatnich miesięcy były odpowiedzią na ten scenariusz. Zatem dalsze zwyżki rentowności nastąpią wtedy, gdy inflacja będzie trwalsza i wyższa, niż obecnie wyceniają rynki. Wystarczy, że w przyszłym roku gospodarka będzie rozwijała się nieco wolniej, niż oczekują ekonomiści i presja inflacyjna zacznie słabnąc, a to ograniczy konieczność dalszego gwałtownego podnoszenia stóp - dodaje Rafał Bogusławski.

Fundusze pomogą z diagnozą

W związku z tym, że w praktyce nie jest wcale łatwo zdiagnozować samemu fazę cyklu koniunkturalnego, lepiej skorzystać z pomocy specjalistów. Na rynku jest co najmniej kilkanaście funduszy, które przenoszą pieniądze z portfela pomiędzy różnymi klasami aktywów, wybierając te, które mają najlepszy potencjał wzrostu w danym momencie. Wykorzystują w tym celu wskazania płynące z oceny sytuacji makroekonomicznej. Mogą stosować przy tym różne strategie, np. aktywnej alokacji, czy absolutnej stopy zwrotu (najczęściej global macro). Zaletą takich rozwiązań jest zwolnienie inwestora z konieczności samodzielnego wyboru najlepszej klasy aktywów w konkretnej fazie cyklu.

Tego rodzaju fundusze powinny jednak stanowić raczej uzupełnienie, a nie rdzeń portfela inwestycyjnego. Odpowiednio zróżnicowany portfel zarówno pod kątem geograficznym, jak i klas aktywów, znacząco ogranicza ryzyko - straty z jednej inwestycji będą równoważone zyskami z innych.