IKZE u ubezpieczycieli: analiza kosztów to podstawa

IKZE można założyć w Towarzystwie Funduszy Inwestycyjnych, banku, domu maklerskim, Powszechnym Towarzystwie Emerytalnym oraz u ubezpieczyciela. Towarzystwa ubezpieczeń na życie oferują je jako oddzielny produkt lub w formie umowy dodatkowej do innych produktów (np. terminowego ubezpieczenia na życie). IKZE oferowane przez TUnŻ ma formę ubezpieczenia na  życie, czyli posiada minimalną sumę ubezpieczenia na wypadek śmierci. Drugą cechą wynikającą z tej formy produktu jest lokowanie środków w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe (i możliwość przenoszenia środków pomiędzy funduszami bez konieczności płacenia tzw. podatku „Belki”).
 
Aktualnie IKZE w swoje ofercie posiada 7 towarzystw, ale tylko 4 dają możliwość nabycia IKZE w ramach umowy głównej: Aviva TUnŻ, AXA Życie TU, Compensa TUnŻ i PZU Życie.


 
IKZE AVIVA – dostępne jest w 2 wariantach, różniących się sumą ubezpieczenia, wartością minimalnych wpłat i poziomem opłat manipulacyjnych. W wariancie podstawowym ubezpieczający jest zobowiązany do zapłacenia w pierwszych 3 latach ubezpieczenia składek w łącznej kwocie równej sumie minimalnych limitów z pierwszych 2 lat ubezpieczenia. Aktualny limit to 4% równowartości 12-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę w poprzednim roku kalendarzowym (2011), czyli czyli 660 zł rocznie. Nie ma obowiązku wpłacania składek regularnie. Suma ubezpieczenia na wypadek śmierci wynosi 1% wpłaconych składek (ale min. 100 zł). W wariancie premium minimalna wysokość wpłat w każdym okresie 3-letnim wynosi 2000 zł. Suma ubezpieczenia na wypadek śmierci to 20% wpłaconych składek. Dodatkowo w wyniku śmierci w następstwie nieszczęśliwego wypadku ubezpieczonemu przysługuje dodatkowe 3 tys. zł.
 
W ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe alokowane jest 96% składki w wariancie podstawowym i 94% w wariancie premium. Opłata za zarządzanie i administrację ubezpieczeniowymi funduszami  wynosi 0-3,25% w skali roku. Liczba dostępnych funduszy to 12. Minimalna alokacja środków w jeden fundusz to 5%. Czas konwersji (i wyceny) z jednego funduszu do drugiego to 14 dni.
 
W przypadku wycofania środków w pierwszym roku trwania programu lub dokonania „transferu” (do innego IKZE) Aviva pobiera opłatę likwidacyjną w wysokości 50% ustalonej kwoty do zwrotu lub transferu. Ubezpieczonemu przysługuje wypłata środków w ratach rocznych lub półrocznych przez okres równy okresowi, w jakim  dokonywane były wpłaty (jeżeli były dokonywane przez mniej niż 10 lat), lub min. 10 lat w innym przypadku. Od każdej wypłaty Avia pobiera opłatę operacyjną w wysokości 15 zł. Do programu może przystąpić osoba w wieku od 16 do 60 lat.
 
AXA IKZE – umowa składa się ze składki podstawowej (inwestycyjnej) w wysokości min. 80 zł miesięcznie i składki ochronnej (z tytułu niezdolności do pracy w wyniku nieszczęśliwego wypadku). Składka ochronna dostępna jest w 3 wariantach (za 19,90, 29,90 i 39,90 zł), które po spełnieniu warunków określonych w OWU zapewniają świadczenie ubezpieczeniowe z tytułu niezdolności do pracy w wyniku nieszczęśliwego wypadku wypłacane miesięcznie (odpowiednio do składki: 500, 1000 i 2000 zł). Suma ubezpieczenia na wypadek śmierci wynosi 100 zł.  
 
AXA IKZE daje możliwość inwestowania środków w 6 funduszy, których alokacje można dokonywać z dokładnością do 1% (min. 10%). Alokacja składki trwa 3 dni, konwersja środków zgromadzonych na koncie - 4 dni. Składka ubezpieczeniowa (podstawowa i ochronna) może podlegać 90-dniowej prolongacie. Składkę można nadpłacać. Od 1 do 5 rocznicy mamy możliwość zawieszenia opłacania składek na 6 miesięcy,  a po 5 latach możemy przejść na umowę „bezskładkową”.
 
Opłata wstępna (manipulacyjna) od każdej składki podstawowej wynosi 3,5%. Opłata za zarządzanie funduszami bazowymi, na których oparte są UFK, wynosi od 1 do 4% w skali roku. W pierwszym roku trwania programu opłata likwidacyjna (dodatkowa) wynosi 85% wartości wycofywanych środków. Ponadto trzeba się liczyć z koniecznością opłacenia składki ochronnej z tytułu śmierci, w wysokości 0,25 zł miesięcznie (w trakcie obecnej promocji nie obowiązuje) i opłatą za przyjęcie transferu z IKE w wysokości 900 zł. Do ubezpieczenia może przystąpić każdy w wieku 18-55 lat.
 
Compensa IKZE – aby przystąpić do programy należy opłacić pierwszą składkę w wysokości min. 308 zł. (300 zł składki funduszowej i 8 zł rocznej składki ochronnej). Nie ma konieczności regularnego wpłacania składek, nie jest też określony minimalny próg wysokości składki. Od wpłat dokonanych w pierwszym roku trwania programu, pobierana jest opłata administracyjna (manipulacyjna) w wysokości 50% wpłaconej składki funduszowej. Od drugiego roku opłata ta wynosi 5%. Opłata za zarządzanie funduszami bazowymi, na których oparte są UFK wynosi 0,5-3,5%. Konwersja środków zgromadzonych na koncie z jednego UFK do drugiego trwa 3 dni, złożenie dyspozycji alokacji - 7 dni. W przypadku wycofania środków w 1-ym roku trwania programu zostanie pobrana opłata likwidacyjna w wysokości 50% wartości rachunku IKZE. Suma ubezpieczenia na wypadek śmierci wynosi 2000 zł. Ubezpieczonym może być osoba w wieku 16-60 lat.

PZU IKZE – to program tylko z jednym UFK, którego aktywa są lokowane w 100% w  PZU Stabilnego Wzrostu MAZUREK (PZU FIO Parasolowy). Minimalna wysokość pierwszej składki inwestycyjnej to 50 zł. Z kolei minimalna kwota składek inwestycyjnych opłaconych w pierwszych 12 miesiącach trwania umowy to 500 zł. Składka ochronna z tytuły ubezpieczenia na życie (w wysokości 100 zł) wynosi 5 zł rocznie.

Opłata „alokacyjna” (manipulacyjna) pobierana od każdej składki inwestycyjnej wynosi 4% od 1 do 3 roku ubezpieczeniowego, 3% między 4 a 5 rokiem, 2% od 6 do 10 roku i 1% od 11 roku. Opłata z za zarządzanie funduszem bazowym, na którym oparty jest UFK wynosi 2,5%. Dodatkowo ubezpieczyciel pobiera opłatę za zarządzanie UFK w wysokości 2% rocznie. W przypadku rezygnacji z IKZE w pierwszych 12 miesiącach pobierana jest opłata dodatkowa (likwidacyjna) w wysokości 10% wartości rachunku. Do programu mogą przystąpić osoby w wieku 16-60 lat.

Zestawienie kosztów:
Aby nieco przybliżyć te programy, porównaliśmy ich koszty przy z góry ustalonych warunkach. W symulacji założyliśmy, regularne, miesięczne wpłaty w wysokości 100 zł (jest to najniższa, wspólna składka dla omawianych IKZE). Składki ochronne, bądź jakakolwiek część składki wpłacanej przez ubezpieczonego przeznaczona na inny cel niż bezpośrednia inwestycja w UFK , została uznana za koszt programu. Za koszt uznano również dodatkową opłatę za zarządzanie UFK. Nie uznaje się za dodatkowy koszt programu opłaty za zarządzanie funduszami, jeśli wspomniana wcześniej opłata naliczana jest jedynie bezpośrednio przez zarządzającego (TFI) funduszem lub UFK jest funduszem wewnętrznym TUnŻ, zarządzanym bezpośrednio przez nie. Porównaliśmy koszty po roku, po 5 i 10 latach oszczędzania. W przypadku AXA IKZE do kalkulacji został przyjęty I wariant ochronny, w AVIVA IKZE wariant podstawowy.

W większości IKZE największe koszty stanowią opłaty wstępne. W przypadku AXA IKZE dość istotną opłatą jest obowiązkowa składka ochronna (z tytułu ubezpieczenia od niezdolności do pracy). PZU IKZE jako jedyne pobiera dodatkową opłatę za zarządzanie UFK (która z biegiem czasu jest coraz bardziej odczuwalna). Ta prosta symulacja pokazuje, iż najniższe koszty wiążą się z IKZE Aviva TUnŻ.  Warto dodać, iż w przypadku składki w wysokości 100 zł płaconej co miesiąc, ulga z jaką może się liczyć ubezpieczony wynosiłaby ok. 216 zł.

Na koniec warto też zaznaczyć, iż opłaty to tylko jedna z determinant wyboru formy oszczędzania. Druga to możliwości inwestycyjne (liczba i rodzaje funduszy, czas konwersji i alokacji składki itp.).
 
Łukasz Hajduk, analityk rynku UFK