Na co zwracać uwagę w funduszach obligacji korporacyjnych?

Skończyły się atrakcyjne wyniki funduszy obligacji skarbowych. Potencjał wzrostowy dla polskich papierów rządowych jest bardzo niski. W poszukiwaniu alternatywy klienci, którzy nie są gotowi do inwestowania w fundusze akcji, ponownie zaczęli interesować się długiem przedsiębiorstw. W marcu do funduszy obligacji korporacyjnych wpłacili ponad +0,5 mld zł nowego kapitału, najwięcej od 25 miesięcy, dzięki czemu ich aktywa przekroczyły granicę 11 mld zł.

Wybór odpowiedniego funduszu tego typu nie jest jednak łatwym zadaniem. Przedstawiamy kilka wskazówek, jak tego dokonać ze szczególnym uwzględnieniem oceny portfela.

Struktura portfela
Pierwszym ważnym kryterium do zidentyfikowania jest globalna struktura portfela tj. w podziale na instrumenty nieskarbowe, skarbowe oraz depozyty i papiery komunalne. Różnice pomiędzy funduszami w tym obszarze są ogromne. Nie wszyscy zarządzający opierają portfel w całości o dług przedsiębiorstw. Spory udział obligacji skarbowych w portfelu zwiększa jego płynność i bezpieczeństwo, z uwagi na szybką możliwość spieniężenia. Jednak w okresie gorszej koniunktury na rynku długu może mieć negatywny wpływ na uzyskiwane stopy zwrotu. W naszych realiach udział instrumentów korporacyjnych w zależności od funduszu waha się w przedziale od 63% do 100% (dane na 30 czerwca 2014). Przykładowo największy udział papierów o charakterze komunalnym ma KBC Gamma - 30%.

Udział największych emitentów
Jednym z najważniejszych ryzyk w przypadku funduszy obligacji korporacyjnych jest ryzyko kredytowe. W sytuacji, gdy emitent nie jest w stanie spłacić zobowiązań wynikających z obligacji, ostatecznie pogarszają się wyniki funduszu. Im wyższy udział papierów tego emitenta, tym większy wpływ na wyniki. Ryzyka kredytowego nie można w całości uniknąć, ale można je odpowiednio ograniczyć. Ważne aby było skutecznie dywersyfikowane – im mniejszy udział długu poszczególnych emitentów (niższa koncentracja), tym mniejsze ryzyko klienta. W przypadku kilkuset pozycji ulega ono znacznie większemu rozłożeniu, niż wtedy gdy jest ich „tylko” kilkadziesiąt. W przypadku bardziej wiarygodnych przedsiębiorstw np. banków, czy spółek z udziałem Skarbu Państwa udział danego emitenta w portfelu może sięgać nawet 7%. W przypadku firm o wyższym ryzyku warto, aby nie przekraczał on kilku procent (np. 2-3%). Analiza struktury portfela jest dużym wyzwaniem dlatego wymaga odpowiednich narzędzi i czasu w zależności od stopnia dywersyfikacji funduszu. Pod tym względem najmniej pracochłonne są rozwiązania, których portfele składają się z kilkunastu składników.

Płynność
Obok samej dywersyfikacji i koncentracji kluczowym czynnikiem jest również płynność. Chociaż teoretycznie część krajowych obligacji w portfelach funduszy jest notowana na rynku Catalyst, to jednak obrót na tym rynku jest niski i przeważnie w praktyce nie daje on zarządzającym szans na wycofanie się z inwestycji np. w przypadku odpływów z funduszu. Pod tym względem pomocne mogą być zatem dodatkowe informacje, w tym między innymi wiedza na temat waluty notowania danego instrumentu. W wielu przypadkach fundusze inwestują w instrumenty krajowych emitentów w euro, które są kwotowane na zagranicznych rynkach – gdzie płynność jest większa. Warto dodać, że w przypadku wielu rozwiązań ich jednostki są wyceniane niemal liniowo. Powodem takiego zachowania jest niski poziom rozwoju polskiego rynku kapitałowego, który właśnie z uwagi na niewielki obrót, wymusza wycenę wielu obligacji korporacyjnych metodą tzw. efektywnej stopy procentowej. W efekcie fundusz z dużym portfelem wycenianych w ten sposób papierów tylko pozornie jest mniej ryzykowny od konkurenta, stawiającego na wyceniane rynkowo instrumenty. Dla inwestorów sygnałem ostrzegawczym w ich przypadku, oprócz gwałtownych zmian jednostki powinien być również utrzymujący się przez kilka miesięcy odpływ środków, który determinuje wzrost ryzyka płynności.

Wysokość kuponu
Kolejnym ważnym aspektem przy wyborze funduszu obligacji korporacyjnych jest jakość portfela kredytowego. W praktyce przeciętny inwestor ma ograniczone możliwości oceny tego parametru. Pewnym wyjściem może okazać się prosta analiza wysokości oprocentowania obligacji (swoistej premii za ryzyko ponoszone przez inwestora) dla papierów, które znajdziemy w sprawozdaniu finansowym. Im większa nadwyżka ponad zmienną stopę WIBOR, tym teoretycznie wyższa niepewność co do zwrotu pożyczonego kapitału. Jeśli jednak żadne z przedsiębiorstw nie popadnie w finansowe tarapaty i wszystkie obligacje będą wykupowane w terminie, to fundusz przyniesie nam wyższą stopę zwrotu. Zarządzający potrafią inwestować w bardzo dochodowe papiery (tzw. high yield, nadwyżka ponad WIBOR przekraczająca ok. 3 pkt proc.), albo w takie, które oferują niski przychód z odsetek. Przed wyborem, warto więc zastanowić się, czy wolimy fundusz o wyższym ryzyku i potencjale zysków, czy też bardziej bezpieczne rozwiązanie.

Opłaty
Ostatnim kluczowym elementem są koszty. Obecnie średni poziom opłaty stałej w grupie funduszy obligacji korporacyjnych wynosi ok. 1,5%. W blisko co drugim rozwiązaniu towarzystwo zastrzegło sobie możliwość pobrania opłaty zmiennej tzw. success fee. Warto pamiętać, że poziom opłat jest szczególnie istotny w środowisku niskich stóp procentowych, ponieważ koszty mogą wtedy pochłaniać znaczącą część wypracowanego zysku.

Anna Zalewska, Michał Duniec
Analizy Online

Reklama

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.