Taniej, ale czy lepiej? Skutki obniżenia opłat w funduszach

Ten temat podjął Michał Duniec, prezes Analiz Online, podczas 9 Fund Forum Analiz Online.

Reklama

Wysokość opłat za zarządzanie jest istotnym tematem, z którym w najbliższym czasie zmierzy się branża funduszy inwestycyjnych. Zgodnie z literą prawa opłata stała za zarządzanie będzie spadać w kolejnych latach degresywnie, do 2% w 2022 r. Konsekwencje dla klientów i rynku będą bardziej złożone, niż wydaje się to na pierwszy rzut oka. Warto spojrzeć na ten temat z różnych perspektyw.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Rentowność TFI w ostatnich latach znajduje się w tendencji spadkowej. Na przestrzeni 10 lat mediana rentowności aktywów pod zarządzaniem rodzimych towarzystw spadła z 3,18% do 2,02% (w 2017 r.). Głównym powodem tych zmian była modyfikacja preferencji klientów. Podczas gdy 10 lat temu najchętniej wybieranymi produktami były fundusze akcyjne i mieszane, obecnie gros aktywów jest zgromadzonych w rozwiązaniach dłużnych.

W kontekście rentowności TFI oraz opłat za zarządzanie w funduszach interesującą kwestią są również opłaty zmienne, których wysokość nie została uregulowana rozporządzaniem Ministra Finansów. W efekcie to praktyka rynkowa pokaże jak ukształtuje się ten aspekt w przyszłości.

Na skutek rozporządzenia Ministra Finansów opłaty stałe w funduszach inwestycyjnych zaczną spadać i w konsekwencji zbliżą się poziomem do tych na Zachodzie. Warto dodać, że obecna struktura kosztów w polskich funduszach jest inna niż za granicą. W przeciwieństwie do zagranicznych rozwiązań, dodatkowe opłaty takie jak np. wynagrodzenie depozytariusza, koszty księgowości czy prowizje od przeprowadzanych transakcji są pokrywane z wynagrodzenia TFI. Nowe regulacje mogą spowodować, że rynek może pójść jedną z dwóch dróg – albo koszty faktycznie spadną, albo część z nich zostanie przeniesiona do pozostałych opłat, zmieniając jedynie ich strukturę. W tym miejscu warto wspomnieć, że obniżka opłat nie dotknie wszystkich grup funduszy. Nie zostaną nią objęte te produkty, w których jest zgromadzone najwięcej aktywów, czyli o niskim ryzyku.

Mając na uwadze zmiany wysokości opłat uregulowane ustawą, warto spojrzeć na mapę zysk ryzyko w ostatnich latach. Z przeprowadzonych analiz wynika, że przy obniżeniu opłat za zarządzanie i innych czynnikach stałych klienci zyskaliby zdecydowanie więcej. Co ciekawe historycznie fundusze akcyjne z ekspozycją na globalne rynki dostarczały wyższych stóp zwrotu przy niższym ryzyku od funduszy akcji polskich. Co więcej, dzisiejsza premia za ryzyko w przypadku funduszy mieszanych stabilnego wzrostu jest niewiele wyższa od rozwiązań dłużnych. Zmiana wysokości opłat mogłaby znacznie poprawić efektywność funduszy – relacja zysku do ryzyka byłaby korzystniejsza z punktu widzenia posiadaczy jednostek uczestnictwa. Zatem w obliczu nadchodzących zmian perspektywa klienta może ulec znacznej poprawie.