Polacy boją się głodowych emerytur. Planują pracować dłużej

Według prognozy GUS, liczba ludności w wieku 60 lat i więcej w Polsce ma w 2030 r. wzrosnąć do poziomu 10,8 mln, a w 2050 r. wyniesie 13,7 mln. To oznacza, że osoby te już za niecałe 3 dekady będą stanowiły ok. 40 proc. ogółu ludności Polski. Dlatego tak istotne jest zachęcanie osób powyżej 60 roku życia w przypadku kobiet i 65 roku życia w przypadku mężczyzn do aktywności zawodowej. Z najnowszego Barometru Polskiego Rynku Pracy" autorstwa Personnel Service wynika jednak, że Polacy mają świadomość realiów demograficznych - 55 proc. z nich przyznaje, że wie, iż będzie zmuszona do pracy dłużej niż przewiduje to wiek emerytalny. To o 5 pp. więcej niż rok temu. 

Reklama

Największą motywacją do pracowania dłużej dla 38 proc. ankietowanych jest znaczący wzrost przyszłej emerytury za dodatkowe lata pracy. Dla 28 proc. osób kluczowe jest dostosowanie pracy do sił biorąc pod uwagę wiek. Trzecie miejsce, ale ze zdecydowanie mniejszą liczbą wskazań, zajmuje możliwość pracy na aktualnym stanowisku (9 proc.), a dla 5 proc. osób kluczowe jest prywatne ubezpieczenie medyczne oferowane przez pracodawcę. Aż 77 proc. Polaków obawia się, że świadczenia emerytalne, na jakie będą mogli liczyć w przyszłości, będą niskie. Obawy dotyczą mocniej kobiet – 82 proc. vs. 72 proc. mężczyzn. 

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Z badania wynika, że aktualna sytuacja ekonomiczna powoduje, iż pracownicy nie chcą benefitów pozapłacowych. Dużo większe znaczenie ma dla nich podwyżka wynagrodzenia, której chce 3 na 4 zatrudnionych, a 63 proc. zadowoliłaby premia. Co ciekawe, na trzecim miejscu dla co trzeciego pracownika najbardziej atrakcyjny benefit to 4-dniowy tydzień pracy. 29 proc. liczy na dofinansowanie dojazdów do miejsca zatrudnienia, a co czwarty chce darmowego wyżywienia oraz dodatkowych dni wolnych. Aż cztery oczekiwania pracowników są związane wprost z pieniędzmi lub znacząco obniżają koszty życia – podwyżka i premia zasilają domowy budżet, a dofinansowanie dojazdów do pracy i darmowe wyżywienie go znacząco odciążają. Poza tym pracownicy chcą więcej czasu wolnego, co jest jedną z pochodnych pandemii.

Pracownicy raczej sceptycznie podchodzą do pomysłu zmiany pracy. Taki plan ma 18 proc. osób, o 2 pp. więcej w porównaniu do poprzedniej edycji badania. Większość, bo 6 na 10 pracowników chce zostać u aktualnego pracodawcy. Zmianę pracy najczęściej deklarują młode osoby od 18 do 24 roku życia. Ze względu na inflację, pracownicy boją się o kurczący się budżet domowy, stąd już 58 proc. z nich ma plan, żeby postarać się o większe dochody. To niemal tyle samo co rok temu, ale o 18 pp. mniej niż w listopadzie 2022 roku.

Największy odsetek pracowników poprosi aktualnego pracodawcę o podwyżkę – wskazuje tak 29 proc. osób, podczas gdy w listopadzie 2022 roku ten odsetek wynosił 37 proc. 17 proc. pracowników rozejrzy się za pracą dorywczą, a 12 proc. poszuka lepiej płatnej pracy. Co piąta osoba nie podejmie żadnych działań mających na celu zwiększenie swojego wynagrodzenia. W poprzedniej edycji badania więcej osób chciało szukać lepiej płatnej pracy niż pracy dorywczej. Teraz kolejność jest odwrotna. 

Trudna sytuacja społeczno-gospodarcza powoduje, że 18 proc. zatrudnionych obawia się zwolnienia w tym roku. Strach jest tym większy im młodszy jest respondent. W porównaniu do drugiej połowy ubiegłego roku nieco spadł odsetek przedsiębiorców, którzy obawiają się, że sytuacja ich firmy w tym roku będzie gorsza niż w poprzednim. Takiej odpowiedzi udzieliło 48 proc. respondentów. To o 5 pp. mniej niż w poprzedniej edycji badania (listopad 2022), ale też wciąż o 6 pp. więcej niż rok wcześniej.

Obawy utrzymują się na wysokim poziomie we wszystkich firmach, bez względu na ich wielkość – wskazuje tak 47 proc. najmniejszych przedsiębiorców, 45 proc. średnich firm i 51 proc. największych. Polepszenia sytuacji spodziewa się 13 proc. firm, a utrzymania stanu z minionego roku oczekuje nieco więcej niż co czwarty przedsiębiorca (26 proc.).

Pracodawcy zapytani o największe wyzwanie, z jakim przyjdzie im się zmierzyć w 2023 roku, na pierwszym miejscu wskazują inflację – uważa tak 28 proc. firm. Na drugim miejscu wymieniane są wyższe koszty prowadzenia działalności (18 proc.), spadająca liczba zamówień (9 proc.) oraz presja płacowa ze strony pracowników (6 proc.). Wszystkie te czynniki są ze sobą powiązane i dotyczą kosztów – tych ponoszonych ze względu na rosnące ceny, ale też mniejszych przychodów w związku z osłabieniem koniunktury i spadającą liczbą zamówień. W dalszej kolejności przedsiębiorcy wskazują na wyzwania związane ze zmianami prawno-podatkowymi (6 proc.), zatorami płatniczymi (5 proc.) czy problemami z łańcuchem dostaw (4 proc.). Pracodawcom nieco odpuściły obawy o dostępność pracowników. Deficyt kadrowy pojawia się niemal na samym końcu (3 proc.), nieco wyżej jest niepewność związana z ewentualną koniecznością zwolnień pracowników oraz ich rotacją (po 4 proc. odpowiedzi).tym roku w porównaniu do 12 proc. osób powyżej 55 roku życia.

Osłabienie gospodarcze wpływa na plany rekrutacyjne firm. 28 proc. pracodawców zakłada redukcję zatrudnienia. To wzrost o 6 pp. w porównaniu do poprzedniej edycji badania, natomiast rok do roku wzrost wynosi 4 pp. Trzeba jednak od razu zwrócić uwagę, że wzrósł odsetek przedsiębiorców planujących nowe rekrutacje, który wynosi 25 proc., zatem o 3 pp. więcej niż w poprzedniej edycji badania i tyle samo co rok wcześniej. Utrzymanie poziomu zatrudnienia zakłada 35 proc. firm, podczas gdy w poprzedniej edycji badania taki scenariusz zakładało 42 proc. firm (38 proc., luty 2022). 39 proc. pracodawców planuje podnosić pensje, podobny odsetek (38 proc.) chce utrzymać wynagrodzenia na poziomie z 2022 roku, a 11 proc. planuje obniżki. W przypadku zmniejszenia poziomu pensji widoczny jest wzrost o 3 pp. w porównaniu do poprzedniej edycji badania. 

Główne wyzwania firm przekładają się na sposób prowadzenia biznesu – przedsiębiorcy szukają oszczędności i w pierwszej kolejności rezygnują z inwestycji w środki trwałe (27 proc.). Im mniejsza firma, tym częściej występują oszczędności tego typu. Na aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej najbardziej tracą pracownicy. Firmy bowiem nie inwestują w nowe miejsca pracy (26 proc.) oraz szkolenia (25 proc.). W 2023 roku ograniczona będzie również skłonność firm do wdrażania innowacji. Co piąty przedsiębiorca wskazuje, że zrezygnował z automatyzacji, a kolejne 18 proc. nie rozszerzy biznesu o nowe produkty i usługi.