PPK – co wiemy i skąd czerpiemy informacje?

Pracownicze plany kapitałowe (PPK) to system długoterminowego gromadzenia kapitału emerytalnego, wspierany finansowo przez pracodawców i państwo, kierowany do pracowników firm. W praktyce zdecydowanie się na uczestnictwo w programie oznacza comiesięczne odprowadzanie z pensji 2% wynagrodzenie, do którego pracodawca dokłada kolejne 1,5% wynagrodzenia. Państwo z kolei na start dodaje powitalne 250 zł oraz zasila nasze konto co roku kwotą 240 zł. Gromadzone przez nas środki mają charakter prywatny – możemy je zatem w dowolnym momencie wypłacić na określonych zasadach. Nieoprocentowane jest wykorzystanie ich jako wkładu własnego lub podczas poważnej choroby swojej albo bliskich. PPK zostało uruchomione w największych firmach zatrudniających powyżej 250 pracowników 1 lipca. Przed nami kolejne etapy wdrażania Pracowniczych Planów Kapitałowych: od 1 stycznia obowiązek ich realizowania mają średnie przedsiębiorstwa (od 50 do 259 pracowników), od 1 lipca 2020 pracodawcy zatrudniający od 20-49 osób, z kolei 1 stycznia 2021 to realizacja PPK w najmniejszych firmach.

Reklama

Po niemal pół roku od wprowadzenia programu PKO TFI podczas badania społecznego sprawdziło, ile o PPK wiedzą pracownicy największych firm oraz z jakich źródeł czerpią informacje o programie. Badanie zostało zrealizowane w listopadzie przez internetowy panel na próbie 502 osób zatrudnionych w największych przedsiębiorstwach oraz zamieszkałych zarówno w dużych i średnich miastach, jak i na obszarach wiejskich.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

PPK - skąd czerpiemy informacje?

Pracodawcy mają obowiązek informowania swoich pracowników o możliwości przystąpienia do programu, jego korzyściach i sposobie działania. Skąd w rzeczywistości zatrudnieni czerpią swoją wiedzę? Według badania większość informacji o programie osoby zatrudnione wynoszą z telewizji (38% badanych wskazuje ją jako źródło wiedzy). Dopiero na drugim miejscu są pracodawcy (37%). Kolejne źródła to: koleżanki i koledzy z pracy (31%), znajomi i rodzina (29%), portale biznesowe (29%), media społecznościowe (25%). Tradycyjne media: prasa oraz radio znajdują się za połową stawki: (kolejno 18% i 14%). Mimo tego, że mija pół roku od wprowadzenia PPK do pierwszej grupy firm, tradycyjne media wciąż mają wiele do zrobienia w kwestii informowania o zasadach działania programu. Powstaje także pytanie: czy prasa i radio informują zbyt mało, czy po prostu nie są miejscami, gdzie odbiorcy szukają informacji o programie?

Co nam mówią pracodawcy?

To zastanawiające: niemal połowa badanych – aż 41% twierdzi, że pracodawca nie przedstawił im zasad funkcjonowania PPK. W jaki sposób o tej formie oszczędzania informowało pozostałe 59% zatrudniających? Zazwyczaj informowanie o możliwości przystąpienia do programu odbywa się za pomocą broszury informacyjnej (43% przypadków). Nieco rzadziej jest to rozmowa (40%), wiadomość email (28%), plakat (23%), wiadomość w intranecie (22%). Jedynie w 16% przypadków są to przeprowadzone dla pracowników warsztaty pozwalające dokładniej zrozumieć działanie programu. Jako najskuteczniejszy sposób przekazywania wiedzy dotyczącej PPK respondenci wskazali rozmowę (38% z nich twierdzi, że była całkowicie skuteczna). Na drugim miejscu znalazła się wiadomość w firmowym intranecie (skuteczna według 36%), następnie kolejno plasują się warsztaty (35%) oraz broszura informacyjna (31%). Co ciekawe – jedynie 2% z badanych twierdzi, że nie rozumie założeń programu, ponieważ jego zasady są zbyt skomplikowane. W przedsiębiorstwach wciąż za mało mówi się o PPK. Mimo to świadomość jego użytkowników dotycząca sposobu działania jest na wysokim poziomie - respondenci dobrze poradzili sobie z odpowiedziami na pytania dotyczące funkcjonowania programu.

– Wdrożenie Pracowniczych Planów Kapitałowych jest dużym wyzwaniem szczególnie w dużych organizacjach. Przekazanie każdemu pracownikowi dokładnej informacji o tym, jak funkcjonuje PPK tak, by mógł świadomie podjąć swoją decyzję dotyczącą oszczędzania w PPK może wymagać uruchomienia kilku różnych kanałów przekazywania treści. Ważne jest także reagowanie na pytania i wątpliwości pracowników dotyczące programu – szczególnie skuteczne pod tym kątem wydają się wszelkie interaktywne formy przekazywania wiedzy, np. warsztaty czy indywidualne spotkania z przedstawicielami instytucji finansowej. Wśród pytań najczęstsze są te dotyczące własności środków odkładanych w ramach PPK oraz te dotyczące możliwości dysponowania swoimi oszczędnościami  – mówi Łukasz Kwiecień, wiceprezes zarządu PKO TFI.

Dlaczego pracownicy decydują się na przystąpienie do programu?

Za największą zaletę PPK pracownicy uważają fakt, iż środki są ich własnością (wspomina o tym aż 45% badanych). Na drugim miejscu znajduje się możliwość rezygnacji z programu w dowolnej chwili (jest to największa korzyść aż dla 42% badanych). Dopiero na trzeciej pozycji plasują się dopłaty rządowe i dopłaty pracodawców (bardzo ważne dla 34% badanych). Kolejne miejsca w rankingu korzyści to: możliwość zainwestowania zgromadzonych środków lub użycie ich w ramach wkładu własnego (np. podczas starania się o przyznanie kredytu) – 21% czy administrowanie programu przez pracodawcę (20%), możliwość wycofania pieniędzy w dowolnej chwili (20%) czy inwestowanie pieniędzy zgromadzonych w PPK przez wyspecjalizowane instytucje finansowe (14%). Te dane zaskakują zważywszy na fakt, jak wielu pracowników nie otrzymało szczegółowej informacji dotyczącej działania PPK od swoich pracodawców. Wyniki wskazują też na wysoką świadomość korzyści płynących z korzystania z PPK. Ważne wydaje się też, że na pierwszym miejscu wśród korzyści znajduje się fakt, że gromadzone środki są własnością prywatną. To jedna z największych różnic pomiędzy PPK a OFE, która gwarantuje bezpieczeństwo odkładanych pieniędzy oraz buduje zaufanie użytkowników.

– Pracownicze Plany Kapitałowe są porównywane przez pracowników do OFE. Należy jednak pamiętać, że najważniejszą różnicą pomiędzy nimi jest jednak fakt, że środki gromadzone w ramach PPK są prywatną własnością konkretnego uczestnika programu. Można z nich korzystać w określony sposób, a nawet wypłacać bez ponoszenia dodatkowych kosztów – dzieje się tak np. w przypadku ciężkiego zachorowania czy wykorzystania ich jako wkładu własnego przy zakupie mieszkania bądź budowie domu. To właśnie dzięki temu PPK powoli buduje zaufanie wśród odbiorców – komentuje Piotr Żochowski, prezes zarządu PKO TFI.

Czy wiemy wystarczająco dużo?

Badanie wskazuje, że wiemy wystarczająco dużo o zasadach działania PPK i korzyściach, jakie płyną z przystąpienia do programu, by świadomie zdecydować, czy bierzemy w nim udział czy nie. Zaskakujące, że niemal połowa respondentów nie otrzymała od pracodawców żadnych informacji mimo obowiązku, który spoczywa na właścicielkach firm. Swoją wiedzę pracownicy w większości czerpią zatem ze źródeł zewnętrznych: z programów telewizyjnych, internetu lub od swoich współpracowników. Osoby biorące udział w badaniu swoje zaufanie do PPK budują przede wszystkim na fakcie, że gromadzone środki są własnością prywatną – to zdecydowanie najważniejsza z korzyści i zarazem najbardziej przekonujący argument przemawiający za wzięciem udziału w pracowniczych planach kapitałowych.