Wojna handlowa USA – Chiny. Eskalacja czy odprężenie?

W drugiej połowie października Chiny zagroziły ograniczeniami w dostępie do metali ziem rzadkich, na co Trump 19 października zapowiedział dodatkowe cła na chińskie produkty. W dniu 24 października 2025 r. administracja USA ogłosiła rozpoczęcie dochodzenia handlowego wobec Chin, co otworzyło drogę do nałożenia nowych ceł na chińskie towary. To działanie sygnalizuje, że mimo podszycia kalkulacji negocjacyjnych, atmosfera była napięta i USA były gotowe sięgnąć po narzędzia taryfowe.

Reklama

Negocjacje handlowe i wstępne porozumienie

Z drugiej strony, w trakcie rozmów w Malezji USA i Chiny wypracowały wstępne porozumienie w kluczowych obszarach: kontrola eksportu, opłaty za transport, kwestie fentanylu. To oznaczało, że obie strony dostrzegają konieczność deeskalacji i przygotowują grunt pod większy kompromis.

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Chiny w oficjalnym komunikacie zażądały od stron zachowania „twardo zdobytych rezultatów” w negocjacjach, co można było interpretować jako próbę zabezpieczenia swoich warunków w dialogu. Wskazywało to na to, że Pekin nie chce być zdany jedynie na dobre intencje – chce gwarancji.

W ubiegłym tygodniu USA rozważały szeroki zestaw ograniczeń eksportowych – m.in. zakaz zakupu szerokiego spektrum oprogramowania przez Chiny. To pokazało, że amerykańskie instrumenty presji wykraczają poza tradycyjne cła – wchodzą w obszar technologii i kontroli eksportu.

Spotkanie prezydentów

W środę odbyło się jednak spotkanie prezydentów: Donalda Trumpa i Xi Jinpinga. Podczas szczytu APEC Summit 2025 w Korei Południowej prezydent Trump ogłosił, że odbył spotkanie z prezydentem Xi, które w skali do 10 ocenia na 12.

Kilka kluczowych ustaleń:

• USA mają obniżyć przeciętną stawkę taryfową na chińskie importy z ok. 57% do 47%.
• Chiny zgodzą się na odłożenie o rok ograniczeń eksportu ziem rzadkich oraz zwiększyć współpracę w zakresie zwalczania prekursorów fentanylu.
• W porozumieniu znalazła się wzmianka o zwiększeniu chińskich zakupów produktów rolnych ze Stanów Zjednoczonych.
• Niektóre kluczowe obszary pozostają nierozwiązane – np. kontrola eksportu zaawansowanych chipów/technologii (wspomniane m.in. Nvidia).

Wstrzymanie pewnych działań eskalacyjnych

• USA zgodziły się zawiesić przez rok dochodzenie w przemyśle stoczniowym Chin oraz pewne nowe eksportowe ograniczenia.
• Komentarze analityków mówią o tym, że to raczej „rozejm, na razie”, niż trwałe rozwiązanie.

Kontekst i wcześniejsze napięcia

• W ostatnim czasie USA rozważały bardzo szerokie ograniczenia eksportu oprogramowania do Chin oraz wprowadzenie dodatkowych ograniczeń w transferze technologii związane z odpowiedzią na szantaż związany metalami ziem rzadkich.

Jakie efekty porozumienia?

• Ustępstwa są, ale obie strony nie rezygnują z wygrania tego starcia.
• Obniżenie taryf i odroczenie ograniczeń eksportowych to dobry sygnał – ale to nie oznacza, że konflikt został rozwiązany. Strony zachowały sobie pole manewru.
• Wciąż ważne nierozwiązane kwestie. Technologia (chipy, AI), eksport rzadkich ziem, rolnictwo – to wciąż obszary, w których spór może się ponownie zaostrzyć.
• Ryzyko powrotu eskalacji – jeśli któraś strona poczuje, że kontrahent nie dotrzymuje słowa lub chce zwiększyć presję – eskalacja może wrócić bardzo szybko.
• Znaczenie surowców i technologii – Jednym z najbardziej strategicznych pól bitwy są surowce metali ziem rzadkich i zaawansowane komponenty technologiczne: kto kontroluje te łańcuchy dostaw, ma przewagę negocjacyjną.

Co dalej – co warto obserwować w najbliższych tygodniach?

• Czy USA i Chiny ustalą konkretne terminy wdrożenia porozumienia i jak będą monitorowane?
• Czy Chiny faktycznie zwiększą zakupy amerykańskich produktów rolnych i czy USA uwolnią pewne technologiczne restrykcje?
• Jak zmienią się ceny metali ziem rzadkich i komponentów technologicznych?
• Czy nowe cła lub kontrole eksportowe zostaną przywrócone lub wzmocnione w przypadku braku postępu?
• Jak rynek finansowy reaguje na te zmiany – obligacje, waluty, akcje firm technologicznych i surowcowych.

Wnioski

W relacjach USA – Chiny pozostaje wysoki poziom niepewności. Jednak rozmowy Trumpa i Xi dają rynkom możliwość grania scenariusza deeskalacji. Zwłaszcza dla rynków akcji końcówka roku może być udana, bo weryfikacja porozumienia nastąpi już zapewne w nowym roku. Zarówno amerykański jak i chiński rynek akcji mogą utrzymać się w trendach wzrostowych.

Amerykański indeks SP 500 jest na szczytach wszech czasów