Co się działo w ETF-ach od Bety podczas ekstremalnej zmienności na rynkach?

2 kwietnia, ogłaszając tzw. Dzień Wyzwolenia, Donald Trump wypowiedział światu wojnę handlową. Nakładanym cłom nadał patetyczny ton, twierdząc, że to historyczny moment "odrodzenia amerykańskiego przemysłu". Bezpośrednio po ogłoszeniu tej radykalnej decyzji rynki finansowe wstrzymały oddech. Inwestorzy zareagowali gwałtowną wyprzedażą akcji w obawie przed globalną wojną handlową i recesją. Pakiet ceł okazał się bowiem znacznie większy, niż oczekiwano, a to wstrząsnęło nastrojami​. W ciągu pierwszych dwóch dni notowań po "Dniu Wyzwolenia" S&P 500 stracił ponad 10 proc. wartości.

Panika na Wall Street pociągnęła w dół rynki globalne – główne indeksy europejskie również zanotowały mocne zniżki. Na warszawskiej giełdzie pierwszy pełny dzień notowań po decyzji Trumpa (czwartek 3 kwietnia) również przyniósł gwałtowną wyprzedaż. Indeks WIG20 spadł tego dnia o 4,1 proc., aby w piątek 4 kwietnia pogłębić przecenę o kolejne 6,4 proc. Inwestorzy obawiali się, że nowe cła zdławią wzrost gospodarczy i podbiją inflację. 

Zapisz się na Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych.

Zapisz się

Kulminację zmienności obserwowaliśmy w "czarny poniedziałek" 7 kwietnia. Giełdy azjatyckie głęboko zanurkowały, ciągnąc za sobą inne parkiety regionu. Fala wyprzedaży przelała się potem na Europę, a szczególnie dramatyczny przebieg miała sesja na GPW. Od rana 7 kwietnia warszawski parkiet notował bardzo silne spadki – główny indeks WIG20 nurkował momentami o 6-7 proc. Towarzyszyła temu rekordowa aktywność zleceń – GPW poinformowała o "wyjątkowych warunkach rynkowych" i dużej niestabilności cen, które już rano aktywowały mechanizmy zmienności dla większości instrumentów. O godz. 15:15 władze giełdy zdecydowały się na bezprecedensowy krok – zawieszenie notowań na wszystkich rynkach GPW na godzinę, powołując się na "bezpieczeństwo obrotu". 

Wzrost rentowności amerykańskich obligacji oraz głosy alarmu ze strony ekspertów, polityków (nawet sojuszników Trumpa) i biznesu spowodowały, że administracja USA zaczęła łagodzić stanowisko. Kulminacja nastąpiła 9 kwietnia (środa). Tego dnia rano Trump zaskoczył wszystkich wpisem na swojej platformie Truth Social: "To świetny czas na zakupy!" – ogłosił, sygnując się inicjałami. Kilka godzin później ogłosił, że zawiesza cła odwetowe na 90 dni dla wszystkich krajów poza Chinami (na te ostatnie taryfy podniósł). Rynki odebrały ten ruch jako deeskalację globalnego sporu handlowego. Ulga była natychmiastowa i potężna: 9 kwietnia indeks S&P 500 wzrósł o ponad 9 proc., a technologiczny Nasdaq zyskał aż +12 proc. Giełdy światowe ruszyły w górę, euforia rozlała się też na GPW – WIG20 i inne indeksy zanotowały solidne odbicie.

Analizy.pl: Giełda warszawska w opisywanym okresie była w przeważającej mierze zakładnikiem globalnej sytuacji. Jak zachowywali się w tym czasie inwestujący w ETF-y? Widzieliście wzmożoną aktywność inwestorów?

Mateusz Mucha, zarządzający BETA ETF: Aktywność inwestorów BETA ETF w trakcie kwietniowych dni wysokiej zmienności osiągnęła rekordowe poziomy. Aż dwukrotnie – 4 i 7 kwietnia – odnotowaliśmy historyczne maksima zarówno pod względem dziennego obrotu, jak i liczby transakcji. Warto podkreślić, że aż 6 z 10 dni z najwyższymi obrotami w historii przypadło właśnie na pierwszą połowę kwietnia. Podobną dynamikę widać również w statystykach liczby transakcji – tu także 4 i 7 kwietnia zapisały się jako dni rekordowe.

Czy wzrost obrotów i liczby transakcji to jedynie efekt zwiększonej zmienności rynkowej, czy stoją za tym  trendem także inne czynniki?

Rekordowy poziom aktywności inwestorów był bez wątpienia konsekwencją wydarzeń geopolityczno-handlowych, które wywołały silną zmienność na rynkach. Jednocześnie jesteśmy przekonani, że obserwujemy również wyraźny wzrost zainteresowania ETF-ami wśród inwestorów indywidualnych – efekt m.in. szeroko zakrojonych działań promujących handel ETF-ami, prowadzonych w tym roku przez biura maklerskie. Na dzień 15 kwietnia fundusze BETA ETF odnotowały wzrost obrotów o 119 proc. oraz liczby transakcji o 153 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2024 roku.

Jakie ETF-y cieszyły się największym zainteresowaniem inwestorów w okresie wzmożonej zmienności?

Największą aktywność handlową oczywiście odnotowaliśmy na ETF-ach lewarowanych i odwróconych. Cztery z nich – BETA ETF na WIG20lev, WIG20short, Nasdaq-100 3xLev oraz Nasdaq-100 2xShort – odpowiadały łącznie za ponad 64 proc. obrotów spośród wszystkich 11 funduszy BETA ETF w okresie od 14 marca do 14 kwietnia.

A jak wyglądała sytuacja pod względem napływów kapitału do funduszy w tym czasie?

Pod względem ruchów kapitałów – czyli najczęściej zapisów bądź umorzeń animatora fundusze BETA ETF odnotowały w tym okresie napływy – łącznie ponad 20 mln zł. Największe zainteresowanie dotyczyło funduszy lewarowanych, szczególnie Nasdaq-100 3xLev oraz WIG20lev, które przyciągnęły odpowiednio 10,3 mln i 5,0 mln zł. Warto też zwrócić uwagę na klasyczne ETF-y – inwestorzy "łapali dołki" w funduszach BETA ETF S&P500 oraz BETA ETF Nasdaq-100, które zanotowały napływy rzędu 5,4 mln oraz 3,3 mln zł.

Reklama

Jakie są Twoje refleksje na temat zachowania inwestorów z pierwszych dni kwietnia? 

Podtrzymujemy nasze stanowisko, że ETF-y cieszą się wzmożonym zainteresowaniem inwestorów w okresach wysokiej zmienności. Co istotne, inwestorzy ETF-owi często wykorzystują gwałtowne przeceny do zwiększania pozycji i dodania certyfikatów do rachunku. To kontrariańskie podejście zasługuje na uwagę i coraz częściej przewija się również w inwestycyjnej blogosferze. Jeśli inwestorzy utrzymają tę praktykę, odpowiednio alokując kapitał między różne klasy aktywów, a to wszystko ubiorą w długoterminowy horyzont na kontach IKE/IKZE to niewątpliwie samodzielne inwestowanie na rachunkach maklerskich będzie coraz istotniejszym segmentem budowania części majątku na rynku kapitałowym. Z drugiej strony warto też zwrócić uwagę na ryzykowną praktykę. 

Co masz na myśli?

Niepokojącą obserwacją jest częste składanie przez inwestorów zleceń typu PKC (po każdej cenie – przyp. red.) na otwarcie sesji notowań. To newralgiczny moment, w którym duża liczba takich zleceń może nie zostać efektywnie obsłużona przez animatora funduszu, co będzie skutkowało kupowaniem jednostek z premią bądź sprzedawaniem z dyskontem. O ile my, jako BETA ETF, jesteśmy bardzo zadowoleni z działania animatora DM BOŚ, o tyle obserwowaliśmy wyraźne odchylenia na otwarciu w przypadku pozostałych ETF-ów notowanych na GPW – zdarzały się zakupy z premią rzędu 2–4 proc. Było to wynikiem – z jednej strony – dużego zainteresowania inwestorów, a z drugiej – ograniczonej aktywności animatora. Warto przypominać o dobrych praktykach – globalni dostawcy ETF rekomendują składanie zleceń z limitem, najlepiej w trakcie sesji ciągłej, po uprzednim przejrzeniu arkusza zleceń.

Jak oceniasz decyzję GPW w sprawie zawieszenia obrotu?

Z pewnością było to zaskoczenie. Ciężko ocenić decyzję, gdzie szczegółowe determinanty jej podjęcia pozostają dla nas nieznane. Możliwe, że brak takiej decyzji GPW byłby gorszy w skutkach. Niemniej nie można też uznać tego za stan normalny i należy z pewnością intensyfikować działania mające na celu zaadaptowanie systemu giełdowego, który będzie odpowiedni do zmienionego świata algorytmicznego handlu.